Medical Park Göztepe Hastanesi’nden psikolog Zeren Okçuoğlu Kadıoğlu; özellikle sonbahar ve kış aylarında görülen mevsimsel depresyonla başa çıkma yollarını anlattı:
“Mevsimsel depresyon; her sene aynı zamanlarda, çoğu kez sonbahar ya da kış aylarında başlayıp, baharda sona eren depresif bir bozukluk. Kadınlarda görülme sıklığı erkeklere göre 3 kat daha fazla. Mevsimsel depresyon; sonbaharın gelmesi ve gündüz saatlerinin kısalması, güneş ışığına daha az maruz kalmamız sonucunda ruh halini, iştahı ve uykuyu düzenleyen beynin hipotalamus bölgesindeki biyokimyasal bir dengesizlik.
Güneşin ruha yansımasıMevsimsel depresyonun meydana gelmesinde, ruh halimizi, uykumuzu ve hormonlarımızın çalışmasını düzenleyen biyolojik saatimizdeki bozulma ve gecikme etkili oluyor. Normalde gözümüze gelen ışık bu ritmi kontrol ediyor ancak sonbahar ve kış mevsimlerinde gündüzleri yeteri kadar ışığa maruz kalamadığımız için ritimlerimiz bozuluyor. Mevsimsel depresyonunuz varsa sabahları uyanmakta güçlük çekersiniz ve tüm gün boyunca kendinizi uykulu hissedersiniz. Karbonhidratlı besinlere ihtiyaç duyarsınız.
Işık terapisi etkili- Bir uzmana danıştığınızda size bazı ilaçlar önerebilir. Her yıl tekrar eden mevsimsel depresyonunuz varsa; doktorunuzun tavsiye ettiği ilaçları belirtilerin başlamasına yakın almanız ve en az ilkbahara kadar düzenli kullanmanız etkili olacaktır.
- Işık terapisi (fototerapi) mevsimsel depresyonla başa çıkmanın etkili yöntemlerinden. Terapi, ultraviyole ışınlarını bloke etmek için plastik bir ekranla kaplı beyaz floresan ışık içeren bir alet yardımıyla gerçekleştiriliyor. Parlak ışık, beyin kimyasallarında değişim meydana getirerek ruh halini etkileyen hormon düzeylerinde değişiklik yapıyor.
- Bilişsel davranışçı terapilerden yararlanabilirsiniz. Bu terapiler; olumsuz düşünme biçiminizi, duygularınızı ve bunlar karşısındaki davranışlarınızı değiştirmeye yardımcı oluyor.
ÖNLEMiNiZi ALIN
Mevsimsel depresyonun bazı belirtileri ve sizi daha kötü hissettiren ek sorunlar, kısır bir döngü yaratabilir. Örneğin:n Her zaman kendinizi yorgun hissediyorsanız muhtemelen daha az hareket edersiniz ve az hareket etmeniz de depresyonunuzun kötüleşmesine neden olabilir. n Eğer daha fazla yemek yiyorsanız kilo alma riskiniz ortaya çıkar ve bu da kendi bedeninizden hoşnutsuz olmanıza yol açabilir. n Uyku hali, dikkatte bozulma ve huzursuzluk gibi sorunlar evde, iş yerinde ve sosyal hayatınızda sorunlara neden olabilir. Yapılması gereken işlerinizi ve yerine getirilmesi gereken sorumluluklarınızı yapmadığınızda bu hayatınızda ek bir stres unsuru oluşturabilir.
BELiRTiLERi
- Yorgunluk
- Uyku ihtiyacında artış
- Enerji düşüklüğü
- İştahta artış ve kilo alımı
- Konsantrasyon bozukluğu
- Yalnız kalma isteği
- Rehavet ve kayıtsızlık
- Morali bozuk hissetmek
- Etkinlikleri yapmakta isteksizlik
- Cinsel istekte azalma
HÜZÜNLE BAŞ ETME YOLLARI
- Her gün dışarı çıkın. Hava kapalı bile olsa her gün dışarı çıkmak için zaman yaratmaya çalışın.
- Pencere kenarında durun.
- Yeteri kadar vitamin ve mineral almaya gayret edin.
- Düzenli fiziksel aktivitede bulunun.
- Evinizin ve çalıştığınız yerin ışık almasını sağlayın.
- Önemli projelerinizi yaza erteleyin.
- Stresle başa çıkma yöntemlerini ve rahatlama tekniklerini öğrenin.
- Sosyal etkinliklerden uzaklaşmamaya gayret edin.
- Yılın sonunun yaklaşmasıyla birlikte günlerin daha uzun hale geleceğini ve ilkbaharın yaklaştığını kendinize hatırlatın.
- Profesyonel destek alın.
Zeren Okçuoğlu Kadıoğlu