Kuşkusuz kış ve soğuk denilince akla hemen ‘üşümek’ geliyor. Üşümek, çevre ısısının ani değişikliğine yanıt olarak ortaya çıkıyor; deri-damarlar ve kaslar koordineli olarak kasılıp-gevşeyerek, ısı değişikliğine yanıt vermeye çalışıyor. Ama üşümenin sadece soğuktan olabileceğini düşünmeyin. Çünkü vücudun haber mekanizması olan üşüme, önemli hastalıkların da habercisi olabiliyor. Bu nedenle üşümenin özellikle sürekli hal aldığı veya başka yakınmaların da eşlik ettiği durumlarda mutlaka bir hekime başvurmak gerekiyor. Acıbadem International Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Kerim Çıkım, üşümenin hangi hastalıkların belirtisi olduğunu anlattı ve önemli uyarılarda bulundu.
Üşümek neyin belirtisi?
Grip çok üşütebilir
Özellikle kış aylarında soğuk algınlığı, grip, bronşit ve zatürre gibi hastalıkların ilk belirtisi üşüme, titreme ve ateş olabiliyor. Uygun tedavi olmadıkça üşümenin öncelik ettiği titreme, ateş ve yaygın vücut ağrıları şeklindeki sorunlar devamlılık gösterebiliyor. Doktorunuzun muayenesi ve uygun tedavi sonucunda başta üşüme olmak üzere diğer yakınmalar da son buluyor.
Kan şekeriniz 50’nin altındaysa…
Kan şekeri düzeyinin 50 mg/dl veya altına düşmesi ‘hipoglisemi’ olarak adlandırılıyor. Ülkemizde 20 yaş üzerindeki her 10 kişiden birinde görülen hipoglisemi, hızla tedavi edilmeli. Aksi halde bayılma, kalıcı veya geçici beyin fonksiyon değişiklikleri gibi hasarlar bırakabiliyor. Ayrıca sık tekrarlayan hipoglisemi atakları, hatalı beslenme ve kilo alımı diyabetin oluşma riskini yükseltiyor. Önlem alınmazsa kişilerin üçte birinde 10-15 yıl sonra diyabet gelişebiliyor.
Kansızlık titretebilir
Üşümenin altında yatan bir başka önemli neden ise toplumda ‘kansızlık’ olarak bilinen anemi hastalığı. Önemli bir sağlık sorunu olan ve oldukça sık görülen anemi hastalığına kadınlarda daha sık rastlanıyor. Bunun sebebi ise yetersiz beslenme, katı diyet uygulama, aşırı kan kaybetme (uzun adetler nedeniyle) veya sindirim sisteminde emilim eksikliği olabiliyor. Tedavi olmadıkça üşüme ile başlayan halsizlik, çabuk yorulma ve çarpıntı gibi belirtiler giderek ilerliyor ve yaşamı olumsuz hale getiriyor.
Tiroit sorununuz mu var?
Vücudun metabolizmasını düzenleyen tiroit bezinin sağlıklı çalışması tüm sistemlerin uyum içinde olmasını sağlıyor. Çok veya az çalışması durumlarında ise üşümenin yanı sıra kişinin günlük hayatını olumsuz etkileyen sürekli yorgunluk hissi, saç dökülmesi, kabızlık, istemsiz kilo alımı gibi ciddi sonuçlara kadar değişen klinik durumlar görülebiliyor.
Kan dolaşımı sağlıklı değilse…
Damar sistemini ilgilendiren damar tıkanıklığı ve vasküler endotel hasarı gibi hastalıklarda kanlanmanın yetersizliği, ilgili organların beslenme bozukluğu veya lokalize bölgelerin hassasiyeti nedeniyle özellikle bacaklarda ve kollarda üşüme sorunu gelişebiliyor. Şikayetin devam etmesi durumunda ilgili uzman hekime başvurmak yaşamsal önem taşıyor.
Sorun sinir sisteminde mi yatıyor?
Sinir-ileti sistemi hastalıklarında üşüme, hissizlik, hareket bozukluğu gibi belirtilerin altında nöropatiler, kas hastalıkları veya multiple skleroz gibi sistemik, ilerleyici hastalıklar yatabiliyor. Özellikle de ailede benzer hastalık öyküsü varsa zaman kaybetmeden ilgili hekime görünmek gerekiyor.
Döküntülerden önce titreme nöbeti gelebilir
Özellikle cildi tutan, belirli bir bölgede veya tüm sistemlerle ilişkili olan dermatomiyozit gibi cilt hastalıklarında kızarıklık, döküntü, sulanma ve kepeklenme gibi belirtilerden önce üşüme, titreme, lokal hassasiyet ilk yakınmalar olabiliyor. Bu belirtileri ciddiye alıp, hekime görünmek gerekiyor, aksi halde tedavi şansı azalıp, hastalığın ilerlemesi hızlı olabiliyor.
Üşümemek için bunlara dikkat edin!
• Vücudun ısı kaybını önlemek için ne çok ince ne çok kalın giyinin. Vücut ısısını hapsedip koruyacak şekilde, termal özellikli kıyafetleri tercih edin.
• Beslenmenize dikkat edin, yetersiz veya gereğinden fazla kalori almayın.
• Bağışıklık sisteminizi vitaminlerle destekleyin.
• Spor vücudun ısı dengesini korumak için önemli. Bu nedenle kış mevsiminde de sporu ihmal etmeyin.