Büyüme ve gelişmenin en hızlı olduğu ergenlik döneminde çocukları bekleyen en büyük tehlike obezitedir. ‘Çocuğum ileride nasıl olsa kilo verir’ diye sorunu hafife almak ise sorunu daha da içinden çıkılmaz bir hale getirir. Çocukta kronik hastalıkların alt yapısını oluşturan yağlanma, gelişim ve büyümeyi de önemli şekilde yavaşlatır. Şişman çocuğun kas ve kemiklerini uzatmaya yarayacak egzersiz programları ise çocuğun motivasyonunun düşük olması nedeniyle yapılamaz. Ailelerin bir kısmı bu durumda çocuğu programlanmış fiziksel aktivite programına katılmaya zorlar. Spor baskısı ileri yaşlarda olumsuz etki yaratır.
Kilo fazlası olan çocuk sıkıntılıdır
Obez veya şişman çocuk ve ergenler, aktivite alışkanlığına nasıl başlayacaklarını bilememelerinden, üzerlerinde ilgi eksikliğinin olmasından, yapmak için daha öncelikli işlere sahip olmalarından, spor alanlarının ya da oyun oynayacak saha eksikliklerinin olmasından, okulda oynanan aktiviteleri veya oyunları sevmemelerinden dolayı sıkıntılıdır. Bu nedenle çocuk veya ergenin fiziksel aktiviteye ilgi azlığının nedenleri belirlenmeli. Grup aktivitelerinde obez yaşıtları olmalı, aile fertlerinin de katılımının olduğu egzersizler seçilmeli. Yetişkinlerden farklı olarak çocuk ve ergen ağırlık kontrol programına katılmaz. Bu konuda hekim, fizyoterapist, eğitmen, spor uzmanlarından yardım alınmalı.
Program kişiye özel ayarlanmalı
Egzersiz programının hedefi fiziksel uygunluğu artırmak olmamalı. Obez olan ve olmayan çocuklar arasında kas gücünde fark yoktur. Kasın kontraktil özelliklerinin yetersizliğinden ziyade kasın kaldırması gereken vücut ağırlığının fazlalığından dolayı gibi gözükmekte. Diğer gözden kaçırılan fiziksel uygunluk bileşeni ise hareket ekonomisidir. Obez olan ve olmayan çocukların vücut ölçülerine göre düzeltme yapıldığında maksimal bisiklet egzersizi süresince kardiyorespiratuar fonkisyonlarının normal olduğu belirlenmiştir. Obezitenin tedavisinde en uygun egzersiz programının özelliği ise, günlük toplam enerji harcamasının yaklaşık yüzde 10-15 artırılmasıdır.
Selahattin DÖNMEZ /Star Gazete