ŞAŞILIK - GÖZ TEMBELLİĞİ Çocuklarda göz muayenesi ne zaman başlamalıdır ? Çocuklarda ilk muayene, hiçbir şikayet olmasa bile doğumdan hemen sonra çocuk hekimi tarafından yapılmalıdır. Bu muayenede özellikle göz bebeğinden ışık yansımasına bakılır. Problem varsa göz hekimine yönlendirilir. Doğumdan sonra, 6 ve 18. aylarda göz muayenesi göz hekimi tarafından tekrarlanmalıdır . Ayrıca bu dönemde ebeveynler gözlerde kayma, gözleri kırpıştırma, göz kapaklarında düşüklük , gözlerini kısma, ovuşturma gibi normal dışı durumlardan şüphelenirlerse daha erken aylarda göz doktoruna başvurmalıdırlar. Gözler tamamen normal görünse dahi 3 yaşında göz muayenesi tekrar göz doktoru tarafından yapılmaldır. Genellikle tek gözde bulunan göz tembelliği, muayene edilmedikçe gözden kaçabilir. Daha sonraki göz muayeneleri 5 yaşında ve okula başlamadan önce tekrarlanmalıdır. Gözle ilgili problemi olmayanlarda yılda bir, gözlük ihtiyacı olanlarda ise altı ayda bir rutin kontroller önerilmektedir. Çocukluk çağında görme bozukluğu tespiti için kullanılan PEDİATRİK OTOREFRAKTOMETRE (ÇOCUK BİLGİSAYARLI GÖZ MUAYENESİ) ile yalnızca 1 metre uzaklıktan çocukların ışıklı bir diske bakması yeterli olacaktır. Özellikle ailesinde göz bozukluğu olanlarda erken teşhiste kullanılan, oldukça önemli bir yöntemdir. Hastanemizde yaklaşık 1 yaşından itibaren çocukların muayenesinde etkin olarak kullanmaktayız. ŞAŞILIK NEDİR ? Her iki gözün birbiriyle olan paralelliğini kaybetmesidir. Her bir gözde 6’şar adet göz dışı kas bulunmaktadır. Bunların birinde veya bir kaçında kuvvet azlığı ya da fazlalığı olması gözlerde kayma sebebidir. Şaşılık tedavisinde erken teşhis çok önemlidir. Teşhiste geç kalındığında ömür boyu sürecek estetik problemlerin yanısıra, kalıcı görme kusuru oluşmaktadır. ŞAŞILIKTA RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR ? Ailesinde şaşılık hastalığı olanlar, Küçük yaşta ateşli hastalık ( havale ) geçirmiş olanlar Akraba evliliği olanlar Travma ( yüksekten düşme, başını çarpma ) öyküsü olanlar ŞAŞILIK BELİRTİLERİ NELERDİR ? Gözlerde paralelliğin kaybolması. Gözlerde ağrı, sulanma, Çift görme, bulanık görme, üç boyutlu görüntünün kaybolması, Baş veya yüzün bir tarafa dönük olması, çenenin kalkık olması, başını öne eğip gözünü yukarı kaldırıp bakması en önemli belirtilerdir. YALANCI KAYMA NEDİR ? Burun kökü genişliği ya da göz kapak yapısına bağlı yanıltıcı bir görünümdür. Bu durumun net olarak aydınlatılması için göz doktoru muayenesi şarttır.Tedavi gerektirmemektedir. ŞAŞILIK TEDAVİSİ NASIL OLUR ? Gözlük tedavisi : Bazı şaşılıklar kırma kusuruna bağlı olup, gözlükle düzelebilir. Kapatma Tedavisi: Hastanın gözünde tembellik varsa uygulanır. Ortoptik Tedavi: İki gözle birlikte görme yeteneğini ve derinlik hissini arttırmak amacıyla uygulanır. Cerrahi Tedavi: Doğumdan itibaren olan kaymalarda veya daha sonra ortaya çıkan ancak gözlükle düzeltilemeyen kaymalarda uygulanır. GÖZ TEMBELLİĞİ NEDİR ? Tıpta ambliyopi olarak adlandırılan göz tembelliği her iki gözde veya gözlerden birinde görme keskinliğinde %20 veya daha fazla azalma olmasıdır. Görme doğuştan itibaren beynin öğrendiği bir yetenektir . Eğer doğumsal veya sonradan ortaya çıkan bazı göz bozukluklarına ( katarakt, şaşılık, yüksek göz bozukluğu, vs) bağlı olarak görsel uyarının beyine iletilmesinde kusur olursa göz tembelliği gelişebilir. Bu bozuklukların tedavisiyle göz tembelliği ortadan kalkabilir. Bu nedenle ailesinde göz tembelliği ya da şaşılık olanların 3 yaşından önce göz doktoru tarafından göz muayenesi olması şarttır. GÖZ TEMBELLİĞİ TEDAVİSİ NASIL OLUR ? Gözlük tedavisi: Öncelikle eğer varsa, hastadaki kırma kusuru düzeltilir. Kapatma tedavisi (Tam, kısmi): İyi gören gözün tam veya kıısmi zamanlı kapatılması esasına dayanır. Penalizasyon tedavi: İyi gören gözün görmesi ilaçla azaltılıp, az gören göze + cam ilavesi ile görmenin arttırılması esasına dayanır. CAM tedavisi: Haftada 2-3 seans olmak üzere hastane ortamında uygulanır. Hastanemizde uygulanmaktadır. (Bu tedaviler kaç yaşına kadar yapılmaktadır?) Nörövizyon Tedavisi : Hastanemizde uygulanan bu teknikle başarılı sonuçlar alınmaktadır. GÖZ TEMBELLİĞİNDE NÖROVİZYON 9 – 55 yaş arası kişilerde göz tembelliği tedavisinde uygulanan bir yöntemdir. Hasta için herhengi bir yan etkisi yoktur. Uygulaması kolaydır. Sadece hastaların bilgisayar kullanmasını bilmeleri gerekmektedir. NÖRÖVİZYON TEDAVİSİ KİMLERE UYGULANIYOR ? 9 – 55 yaş arasında olup, görmesi en az % 20 seviyesinde olan, Gözlerinde kayması olmayan, Gözün arka kısmında ( retinasında) bozukluk olmayan kimselere uygulanır. NÖROVİZYON TEDAVİSİ NASIL UYGULANIYOR ? Kişi bilgisayar programı sayesinde uygun bir ortamda tedaviye başlayabilir. Tedavi yaklaşık 40 seans sürmekte ve her seans yaklaşık 45 dakika sürmektedir. Sistem 1-2 seans sonra kişinin görme seviyesini belirleyerek hastaya özel ödev oluşturur. Her kontrolden sonra doktor tarafından hastaya ait muayene bulguları girilerek, hastanın tedaviye ait gelişim profili belirlenir. Tedavinin başarısı için seanslar haftada 3 kez uygulanmalıdır. Düzenli seanslar ve düzenli doktor kontrolleri sayesinde yaklaşık 3 ayda tedaviden başarılı sonuçlar alınmaktadır. |
Op. Dr. Mitat ALTUĞ
Göz Nurunu Koruma Vakfı
Bayrampaşa Göz Hastanesi
www.gozvakfi.com