Anne babaların yaz aylarında en çok endişelendikleri konulardan biri, çocuklarının gün içinde birden fazla dondurma yiyerek boğazlarının şişmesi ve ağrı çekmeleri. Bu nedenle özellikle de anneler çocukları her dondurma istediğinde uyarıda bulunmaktan, dondurmadan uzak tutmaya çalışmaktan yorgun düşerler. Oysa ‘dondurmaya özgürlük’ denebilecek bir ameliyat var. International Hospital KBB ve Baş-Boyun Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Uğur Çınar, çocuklara yaptıkları bademcik ameliyatından sonra yaklaşık bir hafta boyunca kanama riskinin önlenmesi amacıyla bölgeyi soğuk tutan dondurmaya günde üç öğün izin verdiklerini söyledi.
Bademcikler ergenlik dönemine kadar aktif bir şekilde görev yaparken, bu dönemden sonra ise önemi azalıyor. Bademcikler virüs enfeksiyonuyla kızarıp şiştiği zaman hastalık bir haftada kendiliğinden geçiyor. Ancak beta mikrobuyla bademcikte enfeksiyon oluştuğunda tedavi edilmezse sorun kronikleşebiliyor.
YILDA 5'TEN FAZLA ENFEKSİYON AMELİYAT NEDENİ
Dünya Sağlık Örgütü çocuklarda bir yılda beşten fazla bademcik kaynaklı enfeksiyon geçirildiği takdirde ameliyatla dokunun alınmasını öneriyor. Bademcikte beta mikrobuyla oluşan enfeksiyonlar, yaklaşık 50 yıldır penisilin ile tedavi ediliyor. Günümüzde de bademcikteki enfeksiyonların penisilinle tedavisi devam ediyor. Bademcikler, bağışıklık sistemi gelişene kadar alt solunum yolu ve sindirim yolunu korumak amacıyla görev yapıyor. Ancak beta mikrobuyla sık enfeksiyon oluşuyorsa bademciklerin alınması gerekebiliyor. Alınmadığı takdirde kalp kapaklarını bile etkileyebilen ciddi sorunlara neden olabiliyor.
YETİŞKİNLİKTE KALP KAPAĞI HASTALIĞINA YOL AÇIYOR
Doç. Dr. Uğur Çınar, “Erişkin yaşta kalp kapağından ameliyat olanları duyuyoruz. Kalp kapaklarının bozulmasının en önemli sebebi, çocuklukta geçirilen bademcik iltihaplarındaki beta mikrobudur. Ayrıca böbrek yetmezlilerine neden olan nefrit de beta mikrobu kaynaklı gelişiyor. Bu nedenle bademciklerin beta mikrobuyla sık enfekte olması halinde, ameliyatla alınması gündeme geliyor” dedi. Bademcik ameliyatları hakkında sık sorulan soruları yanıtlayan Doç. Dr. Uğur Çınar şu bilgileri verdi:
• Bademcik ameliyatları genel anestezi altında yapılıyor. Böylece hem ameliyat sırasında ağrı duyulmuyor, hem de doğabilecek olan kanama gibi sorunlar kolaylıkla giderilebiliyor.
• Diş çekilince nasıl dişin yeri açıkta kalıyorsa, bademcik alındığında da bademciğin yeri açıkta kalıyor. Buranın iyileşmesi bir hafta 10 günü buluyor.
• Bu nedenle açık kalan bölgeyle asitli, sert ve sıcak yiyeceklerin temasının önlenmesi gerekiyor.
• Bademcik ameliyatından sonra hastalarımıza bir hafta katı ve sıcak yiyecekler vermekten kaçınıyoruz. Bademciği alınan çocuklara dondurma gibi soğuk yiyecek ve içecekler öneriyoruz. Çünkü soğuk gıdalar damarları büzer, kanama ihtimalini azaltıyor.
• Genelde bademcik ameliyatı sonrasında soğuk, ılık yiyecekler veriyoruz. İstenirse günde üç öğün dondurma yenebiliyor. Dolayısıyla ödülü dondurma olan bir ameliyat olduğunu söyleyebiliriz. Ancak genelde sütlü, hijyenik koşullarda hazırlanmış, meyveli ve taneli olmayan dondurmaları öneriyoruz. Bir hafta boyunca dondurma kürü devam ediyor. Dondurmayla birlikte ılık çorba, muz, puding, sütlaç ve muhallebi gibi gıdalara da izin veriyoruz. İyileşme tamamlandıktan sonra çocukluk döneminin dondurma ile ilgili yasakları ortadan kalkıyor. Tabi dondurmanın yüksek kalorili bir yiyecek olduğunu unutmadan.
"CİK" EKİNE TAKILIP KÜÇÜMSEMEYİN
• Bademcik ameliyatları halkımız arasında biraz küçümsenebiliyor. Ancak kulak-burun-boğaz hekimlerinin en ciddiye aldıkları ameliyatlardan biri. Bu nedenle “cik” ekine takılıp bademcik hastalıklarını küçümsememek gerekiyor.
• Enfeksiyon dışında bademcikler çok büyük olup, ağız içinde birbirine değiyorsa ve nefes almayı engelliyorsa, yine bademciğin alınması ya da küçültülmesi gündeme geliyor. Küçültme yeni bir teknik. Bu teknikte bademciklerin orta bölümdeki nefes almaya engel olan üçte ikisini alıyoruz, yanlardaki dokuya yapışan kısmını ise yerinde bırakıyoruz. Kalan bademcik dokusu lenf dokusu olarak çalışmaya devam ediyor, ancak boyutu küçüldüğü için nefes rahatlıyor. Bunu özellikle yaşı küçük olduğu için bademciğini almak istemediğimiz nefes alamayan küçük çocuklarda uyguluyoruz.