Botoks bağımlıları tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de giderek artıyor. Prof. Dr. Sedat Özkan, küçücük bir kırışıklığa bile tahammül edemediği için sürekli botoks yaptıranlarla ilgili "Bu kişiler cinsel doyumsuzluk yaşıyorlar" diyor
Estetik bağımlılığı, Batı'da giderek yayılıyor. Türkiye'de vücuduna sayısız operasyon yaptıranlar henüz o kadar fazla değil ama yüzüne durmadan müdahale ettiren, neştersiz estetikle yüzünü maskeye dönüştürenler hızla çoğalıyor. Art arda yapılan botoks iğneleri, yüzleri birbirine benzetiyor. Aşırı kalkan kaşlar ve mimikleri artık tamamen kaybolan yüzler sadece televizyon dizilerinde değil hayatımızın içinde yer alıyor.
ÇOCUKLUKTA BAŞLIYOR
Humanite Psikiyatri'nin Başkanı Prof. Dr. Sedat Özkan, vücudun her bölgesinin psikolojik açıdan bir anlamı olduğunu vurgulayarak; "Yüzlerine aşırı müdahalede bulunanlar, cinsel yönden sorunlar yaşayan insanlardır" diyor. Prof. Dr. Özkan 'botokskolik'lerle ilgili sorularımızı yanıtladı...
Kimler botokskolik oluyor?
Dünyada bu konuyla ilgili yapılmış pek çok araştırma var. Sonuçlar birbirine benziyor. Çocukluk çağında fiziksel anlamda travmaya maruz kalan kişiler, dış görüntüleriyle saplantılı şekilde uğraşabiliyor. Bu sorunun kökleri çocukluk çağına kadar uzanır.
Bu saplantının oluşmasında anne ve babaların çocuğa yaklaşımının etkisi oluyor mu?
Anne-baba, çocuklarını her haliyle sevdiklerini ne kadar çok gösterirse çocuklar da o kadar sağlıklı olur. Çocukları "Çok güzelsin, çok yakışıklısın" diye sevmek ise yanlıştır. Özgüven gelişimi, kişinin kendi bedenini algılamasının temelleri çocukluk döneminde atılır. Mutsuzlarda, ilişkilerinden tatmin olmayanlarda, "Kimler geldi, kimler geçti" diyerek bir türlü aradıkları mutluluğu bulamayanlarda botokskolizme daha sık rastlıyoruz.
SORUNLARI ÇÖZMÜYOR
Botoks bağımlılığı diye bir durum gerçekten var mı, yoksa bu sadece takıntılı insanların karşılaştığı bir sorun mu?
Ortada klinik psikiyatrik bir durum vardır. Bu kişiler, sürekli botoksa giderler ve hiçbir zaman tam yanıt alamadıklarını düşünürler. Botoks gibi girişimler, kişideki mevcut mutsuzluğu, olası ruhsal çöküntüyü, olası orta yaş depresyonunu ya da ilişkideki doyumsuzluğu gidermez. Botoks bağımlılığı, özellikle dönemsel değişimler ve ilişkilerinde bunalım yaşayan insanlarda daha sık görülür.
Bu bir bağımlılık mı, yoksa insanın kendine özeni mi? Bu ikisinin ayrımı nasıl ortaya çıkar?
Kişinin kendine özen göstermesine kimsenin bir itirazı yok ama sorunlarının çözümünü saplantılı bir şekilde dış görünümlerinde arayan insanlar için bağımlılık söz konusudur. Sürekli bedeniyle uğraşanları incelediğinizde ortaya çocukluk çağına kadar uzanan psikolojik doyumsuzluk çıkar.
KENDİSİYLE ÇOK UĞRAŞAN GENÇLERE ANLAYIŞ GÖSTERİN
20'li yaşlarda bile botoks yaptıranlar var. Bazı kızlar, anneleriyle birlikte doktorların kapısını çalıyor. Çocukları bu konuda ısrarcı olan anne-babalar ne yapmalı?
Bir genç görsellik için dudağıyla, göğsüyle bu kadar uğraşıyorsa burada bir gariplik, psikolojik bir sıkıntı, doyumsuzluk, sorun ve mutsuzluk vardır. Ben anne ve babalara bu mesajı vermek istiyorum. Öncelikle o genci anlamaya çalışmak lazım. Neden bu genç insan vücuduyla bu kadar çok abartılı şekilde uğraşır? Kınamadan anlamaya çalışmak çok önemlidir.. Bun takıntının arkasından daha ciddi ruhsal hastalıklar da çıkabilir.
YAŞIYLA BAŞI ARASINDA DENGE OLAN KORKMAZ!
Aşırı botoks nedeniyle ifadeleri bozulan insanlar kendi yüzlerini göremiyor mu? Aynaya baktıklarında gördükleri, bizim gördüklerimizden farklı mı oluyor?
İnsanoğlu aslında hiçbir zaman heykel gibi bir güzellik peşinde koşmaz. Çünkü kişiye özgü güzellik, çok daha fazla etkileyicilik, çekicilik sağlar. Bedenlerinin ayrıntılarıyla çok meşgul olan insanlar ise artık bütünü göremez. Benim kanaatime göre bu kişiler abartıya kaçtıkları için gerçeği değerlendiremiyor.
SEMBOLİK ANLAMLAR
Yüzüyle çok oynayan insanın sorunu ne olabilir?
Vücudun bölgelerinde sembolik anlamları vardır. Kişinin neresiyle daha çok uğraştığı bize sorunlarıyla ilgili ipuçları verir. Mesela yüzüyle çok oynamak, kişinin cinsellikte derinleşemediğini gösterir. Cinsellikle klinik etkileşim bir bütündür.
Kimsenin kırışıklığa tahammülü kalmadı. Sizce insanlar yaşlanmaktan neden bu kadar çok korkuyor?
O biraz da sektörden kaynaklanıyor. Yaşıyla başı arasında dengesi olan insanlar için yaşlanma korkusu diye bir sorun pek olmaz
RUHSAL SORUNDAN RANT KAZANILMAZ
Estetik cerrahlar, ısrar eden hastaya sonucun kötü olacağını bile bile botoks ya da başka bir uygulama yapmalı mı? Yoksa "İhtiyacınız yok" diye geri mi çevirmeli?
Bu hassas bir konu ve Bakanlık da bir düzenleme getirmeye çalışıyor. Güzellik merkezi açarak insanların zaafiyetinden ya da psikolojik sorunlarından rant kazanma fikrini yadırgıyorum. "Kolum ağrıyor, kesin" diyen hastanın isteği yapılıyor mu?
RUHUNU TEDAVİ ETMEK ZORDUR
Botoks yaptırıp görüntüsü bozulmuş bir kişinin size geldiğinde tedavisi zor mudur?
Zordur çünkü kişide koşullanma oluşmuş, sorun davranış kalıbı haline gelmiştir. Beyin estetik takıntısına ısrarlı bir şekilde odaklanmıştır. Bu süreçte gerçeği değerlendirmek de zaten biraz bozulur. Problemli kişi; insanların sürekli olarak kendisinde sorunlu gördüğü yere baktığını sanır. Bu noktada kişinin psikolojik derinliklerinin ele alınması gerekir ve çocukluk dönemine kadar inilir. Tedavi haritası, ailesinin o kişiyi nasıl algıladığına kadar uzanır.
ERKEKLER AYRINTIYLA DEĞİL KADININ TAVRIYLA İLGİLENİR
Bir kadın kendisi için mi estetik bağımlısı olur, yoksa sevdiği insana güzel görünebilmek için mi?
Bu, o insanların aslında doğru tercihte bulunamadığını gösterir. Kadın, vücut ölçülerine göre tercih yapacak erkeği bulur; tencere yuvarlanıp kapağını bulmuş olur. Normalde bir adam kadını severken böyle ayrıntılarla uğraşmaz. İlişkinin bütünlüğü, psikolojik ve duygusal boyutu vardır. Aşk bir bütündür. Kadın da beğendiği erkeği ruhuyla, kişiliyle, mimikleriyle, etkileşimiyle kavrar. Tek gecelik ilişkilerde bile bu böyledir. Erkeğin kadını algısı böyledir. Botokskolik kadınların sandığı gibi dudağının kenarı ya da yanağındaki sarkma, ilişkiyi etkilemez
ESRA TÜZÜN