Manisa Devlet Hastanesi’nde geçen haftalarda art arda meydana gelen ölümler üzerine yeni bir salgına mı maruz kalıyoruz şüphesinin doğru olduğu ortaya çıktı. Manisa’dan sonra İzmir ve Sakarya gibi illerden toplam 4 vaka daha bildirildiğini açıklayan Sağlık Bakanlığı Hıfzısıhha Başkanı Mustafa Ertek, yapılan incelemeler sonucu Türkiye’de 5 ilden 7 hastada virüs saptandığı, hastalardan üçünün kaybedildiği, ikisinin ise tedavisine devam edildiğini belirtti. Enfeksiyon uzmanları ise geç kalınmadan Uluslararası standartta bir ekip kurularak pandemi önlemi alınması gerektiğini söyledi.
TARIM BAKANLIĞI DA UYARILDI
Hıfzısıhha Merkezi’nde düzenlenen basın toplantısında konuşan Ertek, virüsün esas olarak kuşlar ve atlarda görüldüğüne dikkat çekerek “Tarım Bakanlığı yetkililerine de dikkatli olunması konusunda gerekli talimat verildi, uyarılar yapıldı. Salgın sözkonusu değil. 7 vakayla salgın var diyemeyiz. Ama ülkemiz açısından ilk kez tanı koyuyoruz; bu önemli. Daha önceki yıllarda da görülmüş olma ihtimali var. Sonbahar öncesinde ortaya çıktığı için sivrisineklerde de azalma olacak; bu nedenle ciddi bir tehlike yok. Komşu ülkeler Yunanistan ve Rusya’da at ve kuş ölümleri önbelirtiydi. Bizde at sayısı çok az. Virüs bulaşanların yüzde 80’inde hiçbir belirti görülmeyebilir. Yaşlılar, hamileler ve AİDS gibi bağışıklık sistemini baskılayıcı hastalığı olanlar risk grubundakiler. Batı Nil virüsüne karşı aşı yok henüz. Korunmak için sivrisineklerle mücadele gerekli. Hastalık solunum yoluyla insandan insana bulaşmaz” dedi.
İYİ BİR YOĞUN BAKIM HAYAT KURTARIR
Marmara Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları’ndan Prof. Dr. Önder Ergönül ise hastalıkta asıl unusurun sinekler olduğuna değinerek “Özellikle sinek ısırığı ölçüsü ve hemen ardından grip benzeri bulgular olursa, hızlıca doktora gidilmeli. Hastalığın net bir tedavisi yok ama destekleyici yoğun bakım tedavileriyle hastanın kaybedilmesi önlenebilir. Bu hastalıkta iyi bir yoğun bakım desteği hayat kurtarıcı. ABD’de son 10 yılda 30 bin kişide virüs görüldü ama sadece 2 bin ölüm söz konusu. Yani iyi bir bakımla ölüm oranı yüzde 1’lerde kalıyor” dedi.
Sivrisinek kovucu kullanılmalı
Bu virüsün ölüme yol açmasının en büyük sebebi nöron ölümü ve dejenerasyonu sonucu beyin ödemidir. Oluşan ödemi veya hasarı önleyen spesifik bir tedavi yoktur. Virüs için düzenli olarak kuşlar ve sivrisinekler kontrol edilmelidir. İki yüz tavuktan fazla olan tavuk kümesleri düzenli olarak virüs için test edilmelidir. Ölü kuşların raporlanması, ülkeye giren virüsün tanımlanmasında faydalı olacaktır. Ölü bir kuş bulunduğunda bu kuşun bölgeden alınıp test edilmesi için özel bir organizasyon gerekiyor. Sivrisinek kontrolü de çok önemli. Culex türü sivrisineklerin nüfusları ağustosta en yüksek seviyeye ulaşır ve yaklaşık eylüle kadar beslenme devam eder. Dişiler yumurta kümesini oluşturmak için yemek olarak kana ihtiyaç duyarlar. Kan bulmak için yaklaşık 1 mil dolaşabilirler. Sivrisineklerin yumurta, larva ve pupa dönemleri durgun sularda oluşmaktadır. Bu dönemlerin oluşmasını engellemek için “bataklık kurutulmalıdır” Sivrisinek kovucular yetişkinler için yüzde 35’den fazla, çocuklarda yüzde 10’dan fazla DEET konsantrasyonu içermemeli ve elbise altına uygulanmamalıdır. Sivrisinek kovucu günlük olarak temizlenmeli ve ihtiyaç duyulduğunda yeniden uygulanmalıdır. Ayrıca alkol, sivrisinek kovucuların deriden emilimini artıracağından dolayı bu dönemde yüksek miktarlarda alınmamalıdır.
KATİL SİNEK: CULEX
Bayındır Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Bölümü Başkanı Prof. Dr. Levent Doğancı ise bulaşmanın baskın bir şekilde ‘Culex’ cinsi sivrisinekler ile vahşi kuşlar arasında olduğuna değinerek şu bilgileri verdi: Şiddetli hastalık genellikle yaşlılarda görülür. Afrika ve Avrupa kıtasında en az 17 ülkede insan salgınları oldu. Avrupa’da yaz sonu ve sonbahar başında, kuş göçlerinin yüksek olduğu ve sivrisinek sayısının çok olduğu dönemlerde ortaya çıkıyor. Hasta atlar ve insanlardan virüsün diğer insanlara bulaştığına dair bir kanıt yok. Sivrisinek kurbanını ısırınca, virüslü tükürüğünü kurbanın kan akımına kusar. Kanda serbest olarak dolaşan virüs, kan ve damar hücrelerine gider. Çoğu enfeksiyon belirtisiz seyreder. Sivrisineğin ısırdığı 300 hastanın birinde bulgular ortaya çıkar. Ciddi hastalık ve ölüm, sıklıkla 50 yaş ve üzerinde görülür. İnkübasyon (yani hastalığın ortaya çıkma) süresi 5-15 gündür. Bulgular tipik olarak 3-7 gün süren grip benzeri tablo, bel ve baş ağrısı, kas ağrısı, ateş ve titreme şeklinde kendini gösterir. Farenjit, gözde batma, bulantı, kusma, ishal ve karın ağrısı gibi şikayetler de bazı hastalarda bildirilmiştir. hastaların yaklaşık yarısında göğüs, sırt ve kollarda bir hafta kadar devam eden döküntüler oluşabilmektedir.
stargazete.com