Türkiye’de, yaklaşık dört yıl önce vatandaşların korku dolu bir kış geçirmesine neden olan “domuz gribi” skandalı, Sağlık Bakanı’nın değişmesinin ardından mercek altına alındı. Başbakan Erdoğan’ın talimatı üzerine harekete geçen Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığı müfettişleri, eski Sağlık Bakanı Recep Akdağ döneminde yaşanan, “domuz gribi” aşısı skandalı dosyasını raftan indirdi. İlk incelemede, milyonlarca doz aşının, bekletildikleri depolarda bozulduğu belirlendi.
Ocak ayında koltuğunu kaybeden Akdağ’ın, yaklaşık 10 yıllık dönemi adeta mercek altına alındı. Başbakan Erdoğan, geçtiğimiz aylarda, Sağlık Bakanlığı ihaleleriyle ilgili gelen ihbarlar üzerine, Başbakanlık Teftiş Kurulu’nu görevlendirdi. Teftiş Kurulu, başta domuz gribi aşı ithalatı ve Sağlık Bakanlığı’nın büyük ölçekli alımlarını incelemeye aldı.
Sadece üç milyonu kullanılmış
İncelemenin başlamasının ardından çok sayıda ihbar geldi. Bunun üzerine inceleme derinleştirildi. İlk aşamada, mercek altına alınan alımların başında ise, dört yıl önce Türkiye’yi ayağa kaldıran domuz gribi aşısı ithalatı geliyor. İlk incelemelere göre, Sağlık Bakanlığı, domuz gribi aşısı ithalatı çerçevesinde, üretici firmalarla 43 milyon doz domuz gribi aşısı ithalatı için bağlantı yaptı. Başbakan Erdoğan’ın, “Bakanıma katılmıyorum” açıklaması üzerine, domuz gribi aşı yapma kampanyası durdu. Ancak, bu süreçte 11 milyon doz aşı Türkiye’ye getirildi. Türkiye’ye giriş yapan 11 milyon doz aşının ise sadece üç milyonluk kısmı kullanıldı.
Aşılar depolarda bozuldu
İncelemelerde, ithal edilen aşıların bir kısmının da eritilmesi için Sağlık Bakanlığı personelinin uzun süre kafa yorduğu belirlendi. Bu çerçevede, Türkiye’ye giriş yapan ve kullanılmayan sekiz milyon doz ilacın üretici firmalara iade edilmesi konusunda yoğun çaba sarfedildi. Üretici firmalar, para iadesini kabul etmedi ve bunun yerine Türkiye beş milyon ilaca karşılık düşük bedelli ilaç aldı. Bu işten Bakanlık zararlı çıktı.
Kalan üç milyon dozluk domuz gribi aşısı ise, ilk etapta Arap ve Afrika ülkelerine bağışlanmak istendi. Ancak, “domuz” isminden dolayı hiçbir ülke, aşıları kabul etmedi. Yapılan denetimlerde ise, depolarda saklanan aşıların büyük kısmının bozulduğu tesbit edildi.
Bakanlıkta "kadro" kavgası
Eski Sağlık Bakanı Recep Akdağ’ın 10 yıl gibi uzun bir dönem sonunda görevden alınması, bakanlık içinde kadro kavgasının yaşanmasına yol açtı. Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, kendi kadrosunu kuramadı. Bakanlık kulislerinde, Akdağ’ın ekibinin, “Biz gidersek sağlık sistemi çöker. Bu da hükümeti zor durumda bırakır” diyerek, yeni yönetim üzerinde baskı kurmaya çalıştığı konuşuluyor. Ekibin, Bakan Müezzinoğlu’nu şarkıcı Müslüm Gürses’in hayatını kaybetmesi esnasında yanlış açıklama yaptırarak kamuoyu önünde zor durumda bıraktığı dillendiriliyor. Kendi ekibini kuramayan Müezzinoğlu’nun da, Bakanlığa çok nadir uğradığı, işleri ise büyük ölçüde bakan yardımcısının yürüttüğü belirtiliyor.
Zarar hesaplanıyor
Müfettişler şimdi, domuz gribi aşılarından Türkiye’nin uğradığı zararı hesaplamaya çalışıyor. Bu konudaki net rakam raporların tamamlanması ile belli olacak. Ancak, sözleşmelere göre 43 milyon dozluk aşı için yaklaşık 500 milyon liralık bir ödeme yapılacaktı. Aşı alımı durdurulduğu için ve bu ödemenin tamamı gerçekleştirilmedi. Sadece 11 milyon dozluk aşı için yaklaşık 70 milyon liralık ödeme yapıldı.
Manşetler
DUYURU-4