Asgari geçim indirimi (AGİ), ödeme gücüne göre vergileme yapılmasında kullanılan araçlardan birisi. Ülkemizde 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren uygulanan asgari geçim indiriminden, ücretleri gerçek usulde vergilendirilen (net ücret sözleşmesiyle çalışanlar ile ücret gelirlerini yıllık beyannameyle bildirenlerde dahil olmak üzere) gerçek kişiler yararlanabiliyor.
Ayrıca sosyal güvenlik destek primi ödemek suretiyle çalışanlar ile kurumların yönetiminde görevli olanlar da asgari geçim indiriminden yararlanabiliyorlar.
MAHSUP İÇİN ÖDEME ŞARTI
Ücretliye yansıtılacak asgari geçim indirimi tutarı, ücret ödemesinin yapıldığı dönemde ücret bordrosunda açılan 'Asgari Geçim İndirimi' satırında gösterilip, işveren tarafından ilgili aya ilişkin verilecek muhtasar beyannamede tevkif suretiyle kesilen vergiler toplamından mahsup edilerek, kalan tevkifat tutarı ödeniyor.
Asgari geçim indiriminin uygulamasına ilişkin açıklamaların yer aldığı 265 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde; 'işverenlerin asgari geçim indirimi tutarını muhtasar beyanname üzerinde mahsup edebilmeleri için, söz konusu tutarın mutlak suretle ücretlilere ödenmiş olması gerektiği' belirtiliyor.
Tebliğe göre, ücretlilere ödenmeyen asgari geçim indiriminin mahsup edilmesi halinde bu tutar, işverence muhtasar beyanname üzerinden eksik beyan edilmiş ve ödenmemiş gelir vergisi tevkifatı olarak kabul ediliyor.
Ücretliye nakden ödenmediği için o ayda eksik beyan edilmiş vergi tevkifatı olarak kabul edilen asgari geçim indirimi tutarı için de işverenler hakkında cezalı tarhiyat yapılması söz konusu oluyor.
SONRADAN ÖDENENLER
İşverenlerin çeşitli nedenlerle ücretleri ve asgari geçim indirimini süresinde ödeyememeleri, uygulamada sıkça karşılaşılan bir durum. Bu durumla ilgili olarak en çok aldığımız soru; 'Asgari geçim indiriminin ücretliye ödendiği dönemde mahsubunun yapılıp yapılamayacağı' ile ilgili. Konu hakkında Tebliğde bir açıklama yer almıyor. Tebliğde, ücretlilere ödenmeyen asgari geçim indiriminin mahsup edilmesi halinde bu tutarın, işverence muhtasar beyanname üzerinden eksik beyan edilmiş ve ödenmemiş gelir vergisi tevkifatı olarak kabul edileceği ve işveren hakkında cezalı tarhiyat yapılacağı belirtilmekle birlikte, ödenmeyen veya sonradan ödenen asgari geçim indirimi ile ilgili olarak ne yapılacağına ilişkin bir açıklama bulunmuyor.
ÖDENDİĞİ DÖNEMDE MAHSUP
Tebliğde yer alan, 'asgari geçim indiriminin ödenmediği sürece muhtasar beyanname üzerinde mahsup edilemeyeceğine' ilişkin ifadenin, mefhum-u muhalifinden (tersinden yorum yönteminden) hareketle, asgari geçim indiriminin sonradan ödendiği dönemde mahsup yapılabileceğini ifade ettiğini söylemek mümkün.
Diğer yandan Tebliğde yer alan 'Ücretliye yansıtılacak tutarın işveren tarafından ilgili aya ilişkin verilecek muhtasar beyannamede tevkif suretiyle kesilen vergiler toplamından mahsup edilerek kalan tevkifat tutarı ödenecektir.' ifadesinden hareketle, işverenlerin ücretlilere sonradan ödemiş oldukları asgari geçim indirimi tutarları toplamını, ödemenin yapıldığı ayla ilgili olarak verecekleri muhtasar beyannamede, diğer tevkifatlar da dahil olmak üzere beyannamede yer alan tevkif yoluyla kesilen vergiler toplamından mahsup edebileceklerini de söylemek mümkün. Ancak uygulama birliğinin sağlanması, hem işverenlerin cezalı duruma düşmemeleri hem de ücretlilerin mağduriyetinin önlenmesi açısından Maliye Bakanlığı'nın konuyu bir Tebliğ ile açıklığa kavuşturmasında yarar var.
AKLINIZDA BULUNSUN
Noter satış senedi ile alınan araç
NOTER satış senedi VUK'ta yer alan vesikalardan biri olmadığından, gerçek usulde vergiye tabi mükelleflerin vergi mükellefi olmayan kişilerden noter satış senedi ile satın aldıkları araç için gider pusulası düzenlemeleri gerekiyor. Vergi mükellefi olmayan kişilerden gider pusulası düzenlenerek alınacak araç için yapılan ödemelerde gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmiyor.
AGİ tutarları ocak ayında geçerli asgari ücrete göre belirleniyor
1 TEMMUZ 2010 tarihinden itibaren geçerli olan yeni asgari ücret tutarlarında yapılan artış, asgari geçim indirimine de yansıyor mu? Bu konuda hiçbir haber, yazı bulamadım. Yani ben eşi çalışmayan 1 çocuklu çalışan olarak 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren 73.81 TL asgari geçim indirimi alıyordum. 1 Temmuzdan itibaren bu parada artış olması gerekmiyor mu? Muhammed Kahraman
Asgari geçim indirimi, her yılın Ocak ayında geçerli olan asgari ücrete göre hesaplanıyor. Yıl içinde asgari ücretin değişmesi halinde, asgari geçim indirimi tutarı değişmiyor. Dolayısıyla Temmuz ayında asgari ücretin değişmiş olması asgari geçim indirimi tutarının yeniden hesaplanmasını gerektirmiyor.