Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Girişimcilik Enstitüsü’nden Ümit Barış Urhan’ın “Türkiye’ de Antidepresan Kullanımları Artıyor Mu? Sosyo-Psikolojik Göstergeler Çerçevesinde Bir Değerlendirme” başlıklı araştırmasına göre Türkiye’de antidepresan kullanımı ve psikiyatriste gidenlerin sayısı arttı. Çalışmada yer alan tespitlerden bazıları şöyle:
- IMS (Intercontinental Marketing Services) verilerine göre, Türkiye’de son beş yılda antidepresan kullanımı yüzde 65 oranında arttı. 2005’te yaklaşık 20 milyon kutu olan kullanım, 2010 yılında 34 milyon kutuyu geçti. 2005 yılında kişi başına 0.29 kutu antidepresan düşerken, 2010 yılında bu rakam 0.45’e yükseldi.
- Sağlık Bakanlığı’na başvuran hasta potansiyeli 2000’li yılların başında yükselişe geçti ve 2009 yılında her bir psikiyatriste ayda toplam 500 hasta düştü.
- “Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Yaşam Memnuniyeti Araştırması” 2010 verilerine göre ise kendisini “çok mutlu” olarak görenlerin genel nüfusa oranı yüzde 10 civarında. “Gelirden memnuniyet”e bakıldığında ise genel olarak memnuniyet düzeyinin yükseldiği gözlendi.
Önemli çelişkiler var
- Türkiye’de son 5 yılda antidepresan kullanımı, kişilerin yaşamlarındaki genel mutluluk düzeylerindeki yüksek oranların aksine arttı. 2010 itibariyle kişi başına yaklaşık 0.5 kutuya çıktı. TÜİK’in anketlerine göre bireylerin kendilerini sosyo-ekonomik ve psikolojik açıdan mutlu hissetmelerine karşın artan antidepresan tüketimleri önemli bir sorun olarak ciddiyetini koruyor ve bu durum bireylerdeki mutluluğun kaynağının ya da kendilerini mutlu hissetmelerinin etkisinin antidepresan kullanımıyla bağlantılı olup olmadığı sorusunu gündeme getiriyor.
- Türkiye’de hizmet veren mevcut psikiyatristlerin, yıllık 35 milyon kutu ilaç önerebilecek sayıda olmadığı dikkate alındığında, tüketilen antidepresanların önemli bir kısmının doktor kontrolü dışında kullanıldığı anlaşılıyor.