Sosyal güvenlik sistemimizde çalışanların ya da emeklilerin öldükten sonra geride kalan eş ve çocuklarına bir maaş güvencesi getiriyor. Böylece sigortalı vatandaş vefat ettiğinde belli oranlarda eşine dul maaşı, çocuklarına da belli şartlarda yetim maaşı bağlanıyor. Ancak şartlar SSK ve Bağ-Kur'a ya da Emekli Sandığı'na göre değişiklikler gösteriyor.
Faruk Erdem'in köşe yazısında aktardığına göre 01.10.2008'den sonra Bağ- Kurlular ve Emekli Sandığı'na tabi olanlar için 1800 gün (60 ay-5 yıl), SSK'ya bağlı olanlar için ise 900 gün (30 ay) prim ödeme şartı aranıyor. Yani eğer 5 yıl sigortalılığı tamamlamadan ya da 900 gün primi ödemeden ölürseniz eşinize ya da çocuklarınıza bir maaş bırakamıyorsunuz.
2008'den önce de bu sınırlar çizilmişti ama bir kolaylık sağlanıyordu. O da borçlanma imkanı. Yani eşiniz ya da çocuklarınız siz öldükten sonra askerlik borçlanması yaparak bu süreleri tamamlayabiliyorlardı. Şimdi SGK'ya gittiğinizde bu borçlanma talebiniz reddediliyor.
VATANDAŞ BORÇLANMAK İSTİYOR
Bu konuda Yargıtay 21. Hukuk Dairesi'nin olumlu bir kararı bulunuyor., Ancak daha sonra başka kararlarda Yargıtay'dan borçlanılamayacağı hükümleri de yer aldı.
Vatandaş ise bu konuda bir kolaylık gösterilmesini bekliyor.
Yasa metninde yapılacak bir değişiklik kafa karışıklıklarını da giderecektir. Yasadaki 'borçlanmalar hariç' cümlesi değiştiğinde vatandaş için kolaylık da sağlanmış olacaktır.
Sanırız yetkililerimiz bu konuyu değerlendirip vatandaşın mahkeme kapılarında beklemelerinin önüne geçecektir.
İki maaşın şartları
Dul kadın evlenmediği sürece kocasından maaş alıp hem de sigortalı olarak çalışabilir veya emekli maaşı alabilir. Kız çocuk çalışmıyorsa, ölen anne babasından maaş alıyor.
Çalışmaya başlarsa SSK ya da Bağ-Kur'dan bağlanan maaş kesiliyor. Emekli sandığından bağlanan maaş ise kız çocuk SSK'lı ya da Bağ-Kur'lu olursa kesilmiyor, memur olursa kesiliyor.
Eğer anne babanın ikisi de ölmüşse kız çocuk ikisinden de maaş alabiliyor. Yüksek olanın tamamını diğerinin yarısını alıyor.
Ekim 2008'den önce dul kadınlar çalışmıyorlarsa kurumlar farklı olmak şartıyla hem babadan hem de eşten çift maaş alabiliyorlardı. 2008'den sonra ise bu uygulama kalktı.