Türkiye’de organ naklinde yıllardır organ bağışının yaygınlaşması konusunda Sağlık Bakanlığı, üniversiteler, hastaneler başta olmak üzere çeşitli hasta dernekleri, sivil toplum kuruluşları tarafından sürdürülen kampanyalarla bağışçı sayısı artırılmaya çalışılıyor. Acıbadem Sağlık Grubu International Hospital Organ Nakli Merkezi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Alihan Gürkan, 3-9 Kasım Dünya Organ Nakli Haftası nedeniyle yaptığı açıklamada, beyin ölümü gerçekleşmiş kişilerden nakil sayısının artmadığına işaret ederek, “Türkiye’de 60 bine yakın böbrek yetmezliği hastası bulunuyor. 2016 yılında bu rakamın 100 bine çıkması bekleniyor. Bu hastalar böbrek bekliyor” diye konuştu.
Böbrek yetmezliği çeken hasta sayısının yüksekliğine bakıldığında daha fazla organ nakli yapılması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Alihan Gürkan, ülkemizde yetersiz organ nakli yapılmadığını, hem bağış yapacak kişilerde hem de hastalarda yeterli bilincin gelişmediğine dikkat çekti.
2009 yılının ilk 6 ayında canlı vericilerden toplam 1044 böbrek nakli yapılmasına karşın, beyin ölümü gerçekleşenlerden yapılan böbrek nakli sayısının sadece 255. 2010 yılının ilk 6 ayında canlı vericilerden yapılan nakil sayısının 1055, beyin ölümü gerçekleşenlerden alınan böbreklerle yapılan nakil sayısının ise 170 olduğuna değinen Prof. Dr. Alihan Gürkan, “Beyin ölümü gerçekleşenlerden yapılan nakillerde ciddi bir düşüş var. Bağış oranı düşük kalıyor oysa beyin ölümü gerçekleşmiş kişilerden yapılan nakillerin, canlı vericilerden daha yüksek olması gerekiyor. Bu sağlanamadığından canlı vericilerden nakil yapmak zorunda kalıyoruz. Bilinç seviyesi yıllar içinde artmasına rağmen, hasta sayısıyla yapılan nakil sayısı arasında istatistiki anlamda uçurumlar var. Bunun en önemli nedenlerinden biri, beyin ölümü kavramının yeterince bilinmemesi” dedi. Beyin ölümü gerçekleşmiş kişilerin, bazı yoğun bakım hastalarında olduğu gibi, hayata yeniden dönüşünün mümkün olmadığını belirten Dr. Gürkan, ‘Halk arasında yanlış ve yaygın olarak, beyin ölümü gerçekleşmiş kişilerin hala hayata dönebilecekleri gibi bir kanı mevcut. Bu da doğal olarak organ bağışında kişilerin çekimser davranmasına neden oluyor.” dedi.
60 BİN YETMEZLİK HASTASININ 14 BİN 900’Ü ORGAN BEKLİYOR
Prof. Dr. Alihan Gürkan, 2009 yılı boyunca toplam 2400’ü aşkın böbrek nakli yapıldığını belirterek, böbrek yetmezliği çeken 60 bin hastadan 14 bin 900’ünün böbrek nakli yapılması için sırada beklediğine işaret etti. Oysa bu sırada 60 bin kişinin olması gerektiğini söyleyen Dr. Gürkan, hastalardan birçoğunun böbrek nakli konusunda yeterince bilgi sahibi olmadığı için hastanelere başvurmadığını belirterek sözlerine şöyle devam etti:
“Her dört hastadan biri böbrek nakli yapılması için sıraya giriyor. Diğerlerinin nakil olmaları gerektiği konusunda bilgileri bile yok. Genellikle de canlı vericiler bağışçı oluyor. Canlı vericilerin bazıları böbreklerini vermekte çekimser kalabiliyor, tek böbrekle kalırlarsa yaşamlarının zorlaşacağını düşünüyorlar. Oysa bu, tıbben doğru değil. İnsanlar tek böbrekle de rahatlıkla ve sağlıklı bir şekilde yaşamını sürdürebiliyor.”
Acıbadem Sağlık Grubu International Hospital Organ Nakli Merkezi’nde SGK anlaşması yapıldığını, hastaların ücretsiz ulaşım ve nakil sonrası konaklama imkanlarından yararlandığını, nakil ameliyatlarının, ayrıca ameliyat sonrası bakımlarının da ücretsiz yapıldığını ifade eden Prof. Gürkan, “Bu hizmeti veren kuruluşların sayısının artması gerekiyor. En önemlisi de bağışcı sayısının artması gerekiyor. Organ Nakli Haftası’nda bu ihtiyacı ve gerçeği halkımıza bir kez daha duyurmak istiyorum. Organ bağışçılığı sayesinde, ciddi sağlık sorunları yaşayan, haftanın büyük bölümünü diyalizde geçiren hastalara yeni bir hayat hediye etmiş oluyorsunuz. Sevdiklerinize vereceğiniz en büyük armağan yeni bir yaşamdır” diye konuştu.