Gaziosmanpaşa Hastanesi Fizik Tedavi Uzmanı Doç. Dr. Kaan Uzunca, romatoit artrit hastalığının kalıcı tedavisinin olmadığını, olguların çoğunda hastalığı ortadan kaldıran tedavi bulunmadığını, düzenli takip gerektiğini vurgulayarak, özellikle kadınları uyardı.
Uzunca; eklemlerinde ağrı, kızarıklık, şişlik bulunan, sabah kalktıklarında bir saati aşan eklem tutulmaları olan, halsizlik ve yorgunluktan şikâyet eden kişilerin romatoit artrit hastalığı riski taşıdığını belirtti.
Doç. Dr. Kaan Uzunca, son dönemde yaygın görülmeye başlanan romatoit artrit (İltihaplı Ekrem Romatizması) hastalığı hakkında bilgi verdi. Hastalığın teşhisinin zor olduğunu vurgulayan Uzunca, kalıcı tedavinin bulunmadığını ancak hastalığın bulaşıcı olmadığını söyledi.
Kadınlarda daha sık görülen hastalıkla ilgili olarak Doç.Dr. Uzunca şu bilgileri verdi; “Türkiye’de nüfusun yüzde 2-3’ünü etkisi altına alan bu hastalık, genellikle küçük eklemlerde el, ayak, dirsek, omuz, kalça gibi kemiklerde görülüyor. Hastalığın özelliği ise simetrik olarak seyretmesi… Sağ kolda görüldüğünde, solda da aynı şikâyetler yaşanıyor.”
Romatoid artritin nedeni?
Romatoit artrit hastalığının nedeninin, vücudun kendi savunma sistemini devreye sokarken, eklem zarına zarar vermesi olduğunu belirten Uzunca, şunları söyledi; “Hastalık böylece kendini göstermeye başlıyor ve ilerleyen evrelerde fonksiyon kayıpları ile birlikte kozmetik bozukluklar, yani el-kol-parmak eğrilikleri ortaya çıkıyor. Kesin olarak kanıtlanmamakla birlikte hastalığın nedenleri arasında genetik faktörler ön planda yer alıyor. Ayrıca çevresel faktörlerden olan mikrobik hastalıklar da iltihaplı eklem romatizmasına neden oluyor.”
Belirtileri neler?
Uzunca hastalığın ilk evrelerinde eklemlerde ağrı, şişlik, kızarıklık gibi bulgular ile sabah tutulmaları olduğunu belirterek; “Hastalar sabah yataktan kalktıklarında bir saati aşan süre eklemlerindeki tutukluğun geçmesini bekler. Halsizlik ve yorgunluk gibi şikâyetler de romatoit artritin belirtileri arasında yer alır. İltihaplı eklem romatizmasının ikinci evresinde ise parmakların dışa kayması, parmak kemiğinin yukarı çıkıntı yapması gibi kozmetik bozukluklar görülür. Bununla birlikte başta göz olmak üzere, akciğer, kalp gibi organlar da hastalığın ileri evresinde etkilenir” dedi.
Hastalığın evreleri
Hastalığını beyaz ırkta daha sık görülmekle birlikte tüm ırklarda yaygın olduğunu belirten Gaziosmanpaşa Hastanesi Fizik Tedavi Uzmanı Doç. Dr. Kaan Uzunca, halk arasında yaygın olarak konuşulan iklim şartlarının hastalığın ataklarında etkili olmadığını söyledi. Uzunca şöyle devam etti; “Hastalık ilk evrelerde atak yapıp geçebilir. Genel olarak dalgalı bir seyir izler. Bazen şiddetli ağrılar, bazen sönme görülür. Romatoit artritin ileri dönemlerinde ağrı romatilmal iltihaptan çok, hastalığın kemiklerde yaptığı harabiyete bağlıdır. Son evrede hep ağrı vardır ve eklemlerde eğrilmeler, fonksiyon kayıpları ve kozmetik bozukluklar ortaya çıkar.”
Yüzme çok faydalı
Gelişmiş ülkelerde, yaşam standartları yüksek olan kişilerde daha yaygın görülen romatoid artritin ömür boyu devam eden bir hastalık olduğunu söyleyen Doç. Dr. Uzunca tedavi konusunda şunları söyledi; “ hastaların önce rahatlatılması sonra hastalığın ilerlemesini durdurup, iyileştirilmesi lazım. Hastanın ağrı, tutukluk, şişlik gibi yakınmalarının tedavisi için kortizon içeren ilaçlar da dâhil olmak üzere çeşitli anti romatizmal ilaçlar kullanılır. Ancak hastalığın eklemlerde yaptığı harabiyeti durdurmak için modifiye edici temel etkili ilaçlar uygulanır. Bu süreçte egzersiz ve spor ihmal edilmemelidir. Özellikle yüzme suyun kaldırma gücünden yararlanılması ve kasların kuvvetlendirilmesi açısından tercih edilmesi gereken spordur. Son 10 yılda ‘Biyolojik Ajan’ olarak adlandırılan, vücut salgılarını durduran, ancak pahalı olan ilaçların kullanımı başlamıştır. Bu ilaçlar Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanan ilaçlar arasındadır.”
Kaplıca tedavisine dikkat!
Romatoid artritte erken teşhisin önemine işaret eden Uzunca, yanlış bilenen bazı noktaları şöyle aydınlattı; “ Hastalar şifa için kaplıcalara gitmektedir. Kontrol altına alınmamış eklem romatizmalarında kaplıca aksi tesir yapar. Başka bir söyleyişle hastalık sönmüşse kaplıca doktor tavsiyesi ile tercih edilir. Ağrıyla birlikte eklemde tutukluk ve şişlik varlığında sıcak uygulamalar yerine soğuk tatbiki tercih edilmelidir. Ayrıca gebeliğin bu tür hastaları olumsuz etkilediği bilgisi de doğru değildir. Aksine, gebelikte salgılanan bazı hormonlar, hastalığın bu süreçte görülmesini önlemektedir.
Sonuç olarak romatoid artrit tedavi edilmezse eklemlerde harabiyet oluşturarak özellikle el, ayak ve dizlerde deformitelere (çarpıklık, eğrilik ve şekil bozuklukları) yol açan, fonksiyonel kayıplara yol açabilen bir iltihaplı romatizmal hastalık olup, doktor takibinde düzenli tedaviyi gerektirir.