Bahar detoksu ile hayata yeniden başlıyoruz!

Kimler detoks yapmamalı?

Ağır kalp hastaları, tansiyon rahatsızlığı olan hastalar, yoğun kimyasal ilaç kullananlar, mide ülseri olanlar, kanamalı koliti olanlar, hamileler, emzirenler, kanser hastaları, reçeteli ilaç kullananlar, böbrek yetmezliği olanlar, şeker hastaları ve ağır psikiyatrik hastalar için detoks önerilmiyor.

Bir hafta boyunca

● Hayvansal yağ, trans yağ, katı yağlar, beyaz un, beyaz şeker, işlenmiş et, şarküteri ürünleri, çok şeker eklenmiş asitli içecekler, yağlı süt ürünleri, yağlı peynirler, zorunlu olmayan kimyasal ilaçlar ve hamur işlerinden uzak durun.

● Tam buğday ve tam çavdar ürünleri, şekersiz ve katıksız müsli, az yağlı keçi sütü, yasemin çayı, yeşil çay, mate çayı, ıhlamur çayı gibi çaylar, maden suyu, bol ılık su ile başta zerdeçal olmak üzere zencefil, biberiye ve kekik gibi detoksa yardımcı baharatlar kullanın.

Artık hepimiz sağlıklı beslenmeyi bir yaşam tarzı haline getirerek acı çekmeden zayıflayabileceğimizi ve kilomuzu koruyabileceğimizi biliyoruz. Kimileri bunu başarırken, kimileri de yarı yolda kalıveriyor. Bu ay her şeye yeniden başlamaya ne dersiniz? Eğer yanıtınız “Ben varım” ise takvimlerinizde ilkbahar ekinoksu olan 21 Mart tarihini kırmızı kalemle işaretleyin. Çünkü o gün yeni hayatınızın ilk günü başlayacak. Bu yolculuktaki rehberiniz ise Uzman Dr. Ender Saraç olacak.

Neden 21 Mart?

Doğanın uyanışa geçtiği, ağaçların çiçek açtığı, toprakta otların yeşerdiği, cemrelerin düşmeye başladığı bahar aylarında insan vücudunun da yenilenmeye ihtiyaç duyduğunu tahmin etmek zor değil. 21 Mart’ta ise ilkbahar ekinoksu astrolojide yeni başlangıçları temsil eden Koç burcuna geçiyor. Yani bu tarih yeni başlangıçlar ile ruhu ve bedeni arındırmak için çok uygun bir zaman!

Uzman Dr. Ender Saraç
Önce ruhumuzu temizleyelim

Dr. Ender Saraç, önce 7 gün sürecek bir bahar detoksunun ardından birkaç gün içinde adım adım sağlıklı bir beslenme düzenine geçilmesini ve bu düzenin hayatımızın bir parçası olmasını öneriyor. Ancak sadece bedensel detoks hiçbir anlam ifade etmiyor. “Zayıflayabilirsiniz ama ruhunuz hala öfke, kin, ego, kıskançlık, nefret ve maddi hırslarla yüklüyse tam bir detokstan söz etmeniz mümkün değil” diyen Dr. Saraç, önce ruhsal detoksa başlanmasını öneriyor.

İdeal bir detoks için bunlardan uzak durun

Uzman Dr. Ender Saraç, detoks döneminde gürültüden uzak durmayı, rahatlatıcı müziklerin ve kokuların etkisinde olmayı da öneriyor. İdeal bir detoks için kötü kokulu ortamlardan, rüzgâra maruz kalmaktan, ıslak saçla dışarı çıkmaktan, çıplak ayaklarla taşa basmaktan, saç boyatmaktan, alkol ve sigara tüketmekten, gereksiz seyahatlerden uzak durmalısınız. Dr. Saraç, “Eğer detoks yaparken sinirliyseniz, mutsuz hissediyorsanız bir şeyler yanlış gidiyor demektir. O zaman detoksu kesebilirsiniz çünkü zorla yapılan bir detokstan fayda gelmez” diyor.

Yeni bir beslenme modeline geçiyoruz

7 günlük detoks maratonunu başarıyla tamamladıktan sonra kendinizi daha dinç ve sağlıklı hissedeceksiniz. Tartınız da bir miktar kilo kaybını müjdeleyecek. Şimdi adım adım normal ve sağlıklı beslenmeye başlamanın zamanı. Bunun için elinize listeler alıp her gün ne yiyeceğinizi takip etmenize gerek yok. Sağlıklı beslenmenin ana kurallarını öğrendikten sonra her koşulda buna uygun beslenmeniz mümkün. Bir sonraki detoksu ise kendinizi tekrar kirlenmiş hissettiğiniz zaman yapabilirsiniz. Dr. Ender Saraç, bunun bazıları için 6 ayda bir, bazıları içinse yılda bir olabileceğini söylüyor.

Uzman hekim şart

Eğer yatılı bir merkezde detoks programına katılmaya karar verdiyseniz bu kliniğin başında bir uzman hekim olmasına dikkat etmeniz öneriliyor. Rekor kilo kaybı sağlayan merkezlerden çıktıktan sonra daha fazla kiloyu kısa sürede geri almanız ya da bağışıklık sisteminizin çökmesi ile bağırsak delinmesi gibi ciddi risklerle karşılaşmanız mümkün olabiliyor.

Egzersiz olmadan olmaz

Detoks döneminde hafif egzersizleri öneren Dr. Ender Saraç, “Hafif pilates, özellikle yoga, esneme egzersizleri ve yürüyüş yapabilirsiniz. Her gün en az 25-30 kez temiz havayı derin derin ciğerlerinize çekmeniz çok önemli” diyor. Masajın da detoksa katkı sağladığını söyleyen Saraç, tercihe göre susam yağı veya portakal, melisa, kekik, biberiye yağları ile zeytinyağı gibi kombine aromatik yağların kullanılmasını öneriyor. Bunun yanı sıra deve dikeni, zerdeçal baharatı, filantus niruri, enginar, karahindiba ve kızılcık ekstreleri de bu dönemde en büyük yardımcılarınız olabilir.

7 günde arınıyoruz

Geçmişten getirdiğiniz öfkelerinizden kurtularak, kızgın olduğunuz kişileri yüreğinizde affederek, kendi hatalarınızla yüzleşip hırslarınızdan sıyrılarak, kötü anıları uzaklaştırarak yapacağınız ruhsal detoksunuzun ardından 7 günlük bedensel detoksunuza başlayabilirsiniz. Dr. Ender Saraç, herkesin yaşına, kilosuna, kan ve hastalık özelliklerine uygun bir listeyi takip etmesi gerektiğini belirtiyor ve detoksun mümkünse bir doktor kontrolünde, hatta bir merkezde yapılmasını öneriyor. Ancak bu imkânı olmayanlar için de ipuçları veren Dr. Saraç, çalışanların da bu önerilerden yararlanarak yaşamlarında küçük rötuşlar yapabileceklerini söylüyor.

Cinselliğe biraz mola Detoks dönemlerinde iyi uyumanın da çok önemli olduğunu belirten Dr. Ender Saraç, bunun için gerekirse akşamları melatonin hormonunu artırmak için kızılcık şerbeti içilebileceğini söylüyor. Detoks döneminde insanın içe dönmesini, vücudun kendi şifa enerjisine yönelmesini öneren Dr. Saraç, cinselliğin de çok sık yaşanmaması gerektiğini belirterek, “Eğer beden çok istiyorsa ona karşı koymayın ancak bu dönemde sık ilişkiden kaçının” diyor.

DETOKS PROGRAMI SABAH

➤ Güne ılık ballı su ya da çok az Himalaya tuzu eklenmiş az limonlu ılık su ile başlayabilirsiniz.
➤ Katıksız müsli, keten tohumu, bol tarçın ve biraz ceviz ile yağsız süt veya
➤ Mevsim sebzeleri ile taze sebze çorbası veya
➤ Az şekerli meyve ve üzerini ıslatacak kadar yağsız sütle az miktar yulaf ezmesi veya
➤ Yağsız taze yoğurt ile bol yeşillik

ARA ÖĞÜN

➤ Tuzsuz ve kavrulmamış ceviz, badem ya da fındıktan yarım avuç
➤ Elma, kivi gibi az şekerli meyveler
➤ Bol miktarda su, şekersiz rezene çayı ve gazı uçmuş ılık maden suyu

ÖĞLEN

➤ İçine az miktarda derisiz ve yağsız tavuk veya balık parçaları ya da yumurtanın beyazı eklenmiş bir tabak sebze çorbası. Çorbaya yarım tatlı kaşığı toz zerdeçal da eklenecek. Eğer zerdeçalın tadını sevmiyorsanız çorbanın tamamına katmadan, bir kaşık çorba ile tek seferde tüketebilirsiniz.
➤ Hazmı kolay, ılık zeytinyağlı bir yemek

Dikkat edilmesi gerekenler

● Detoks yaparken mideniz rahatsız oluyorsa aralarda tuzsuz sarı leblebi tüketebilirsiniz.
● Akşam yemeğini saat 18.00- 19.00 arasında yiyin.
● Akşam yemeğinde yoğurt, yumurta ve peynir de dahil olmak üzere hayvansal protein tüketmeyin.
● Bahar diyetinizde çiğ sebze yemeyin.
● Aşırı soğuk ve aşırı sıcak gıdalardan uzak durun.
● Gündüz kafein ihtiyacınız oluyorsa yeşil çayı tercih edin.

İKİ SAAT SONRA

➤ Taze yoğurtla yapılmış sulu yağsız ayran veya
➤ Bol salatalıklı cacık

İKİ SAAT SONRA

➤ Sebze çorbası veya
➤ Asitsiz taze meyve suyu veya
➤ Şekersiz komposto
➤ Yanına az miktarda tuzsuz, kavrulmamış ceviz, badem veya fındık

AKŞAM

➤ Zeytinyağlı sebze yemeği veya
➤ Sebze çorbası
Canınız değişik bir yemek çekerse çok az zeytinyağı ile hafifçe sotelenmiş, fırınlanmış ya da ızgara yapılmış sebze yiyebilirsiniz.

YATMADAN ÖNCE

➤ Rahatlatıcı bir bitki çayı (Melisa, rezene veya papatyayı tekli, ikili ya da üçlü içebilirsiniz.)
➤ Unutmayın; detoks diyetinde hayvansal protein özellikle düşük tutuluyor. Sadece öğle yemeğinde az miktarda yer alıyor ve kişide protein bakımından eksiklik yaşanmaması için ara öğünlerde yoğurt ya da ayran seçeneği ekleniyor. Akşamları ise kesinlikle tüketilmiyor.

TARİFLER

Yağ eritici detoks
Lahana Çorbası
➤ Bir küçük ya da yarım beyaz lahana
➤ Bir büyük baş beyaz soğan
➤ Bir diş sarımsak
➤ Bir iri çimdik Himalaya tuzu
➤ Yarım tatlı kaşığı toz zerdeçal
➤ Yarım tatlı kaşığı kimyon
➤ Yarım tatlı kaşığı zencefil
➤ Bir çimdik kişniş
➤ 5-6 adet saplı maydanoz
➤ İki litre su

Malzemeleri karıştırıp çorbanızı pişirin. İsterseniz blenderdan geçirip bir termosa koyabilir ve gün boyu iki saatte bir toplam 2,5 litre tüketebilirsiniz. Çorbanın yanında ekmek, grisini veya kraker yemeyin.

Bağırsaklar da temizlik ister

Uzman Dr. Ender Saraç, bağırsak temizliğinin iç detoksun derinliğini artıracağını belirterek, “Bağırsaklarımızda biriken, özellikle bağırsakların dönüş noktalarında oluşan plaklar adını verdiğimiz koyu katranımsı renkli toksik birikimler böyle bir detoks programında bağırsak temizliği ile daha da etkili bir şekilde temizlenebiliyor” diyor. Dr. Saraç’ın bu temizliği bir klinikte yaptıramayacak olanlar için de bir önerisi var. 7 günlük programınızın 4. ya da 5. gününde ya bir gece önceden ya da sabah erkenden üç çorba kaşığı hint yağını biraz portakal suyuna karıştırıp bir dikişte için. Öğleye kadar hiç yemek yemeyin. Bol rezene çayı ve ılık su için. Bu sürede bağırsaklarınızın 6-7 kez su gibi boşalması gerekiyor. Öğle saatlerinden itibaren sadece sulu ve hafif bir sebze çorbası için. O günü sadece sulu sebze çorbası ve rezene çayı, sıcağa yakın ılık su ve şekersiz kayısı kompostosu ile geçirin.

Kırmızı detoks

➤ Kırmızı pancar
➤ Maydanoz sapları
➤ Kereviz sapları

Hepsini kaynatıp her sabah bir iki bardak tüketebilirsiniz.

Detoksa yardımcı bitki çayı

➤ Yarım tatlı kaşığı rezene
➤ İri bir tutam mısır püskülü
➤ İri bir tutam kiraz sapı
➤ Birkaç dal saplı maydanoz

Malzemeleri bir bardak suda iki dakika kaynatın ve 3-4 dakika demleyin. İçine çok ince dilimlenmiş limon koyun ve taze olarak tercihen günde 2, en fazla 3 bardak için. Eğer kabızlık varsa, sadece rezene ve sinameki çayı da içebilirsiniz.

Karaciğer detoksu

➤ Maydanoz sapları, zerdeçal, karahindiba ve enginar yaprakları Hepsini kaynatıp günde iki bardak, açık ve şekersiz olarak tüketebilirsiniz.

Yemek seçenekleri

Sebze çorbalarının yanı sıra enginar ve taze hindiba otu ile pişirilen yemekler de detoksunuza yardımcı olacak besinler arasında yer alıyor.

Sağlıklı beslenmenin püf noktaları

● İçeceklerinize şeker katmayın.
● Kahvaltıda arada bir az miktarda ev yapımı az şekerli reçel, tahinpekmez ve bal yiyin.
● Beyaz ekmekten uzak durun, tam buğday ve çavdar ekmeğini tercih edin.
● Katı yağları unutun, zeytinyağı kullanın.
● Az yağlı keçi peynirini tercih edin.
● Bol yeşillik yiyin. Taze sıkılmış meyve suyu için.
● Yemeklerde beyaz ete ağırlık verin.
● Kırmızı eti yağsız ve ızgara olarak tercih edin.
● Bol sebze, bakliyat ve çeperli gıdalar tüketin.
● Ağır yemek yediyseniz, sonraki günlerde dengeleyin.
● Bol maden suyu ve kaliteli su tüketin.
● Ağır şerbetli tatlı yemeyin. Özel durumlarda sadece tadına bakın.
● Tok karnına tatlı yemeyin.
● Egzersiz yapın.
● Toplu ulaşımı kullanın, yürüyün, yüzün.
● Akşamları çok geç ve ağır yemek yemeyin.
● Mayonezden ve yağlı soslardan uzak durun.
● Şarküteri ürünlerini tüketmeyin.

Yaprak Çetinkaya/Formsante