Diğer İsimleri : Zeytun, Olea europaea, Olive, Olivier d’Europe
Botanik Bilgi : Zeytingiller familyasından ; 5-15 metre boylanabilen 1000 yıl yaşayabilen uzun ömürlü bir ağaçtır. Yaprakları daima yeşil olup karşılıklı oval, mızrak veya nadiren kalp şeklinde, kenarları bütün, hafif geri kıvrık, üst kısmı açık yeşil, alt kısmı grimsi veya gümüşsü renktedir. Çiçekleri yaprak sapının dibinden çıkar ve 3-7 tanesi bir arada ve salkım şeklindedir. Çiçeklerin taç yaprakları dört parçalı olup gerisi boru şeklinde ve beyaz renklidir. Meyveleri etli, yuvarlak, 1-3,5 cm büyüklüğünde olabilir ve önce yeşil sonra kırmızımsı ve nihayet olgunlaşınca siyah renk alır.
Yetiştirildiği Yerler : Vatanı Doğu Akdeniz ülkeleri olan bitki günümüzde bütün Akdeniz ülkeleri; Kırım, Kaliforniya, Güney Avustralya ve Orta Asya’da yaygın olarak yetiştirilmektedir.
Toplanması-Saklanması : Mayıstan sonbahara kadar zeytin yaprakları toplanarak gölgede ve havadar bir yerde kurutulur.
Meyvesi, Aralık - Şubat aylarında toplanır. Elle veya sopalarla dövülerek yere düşürülerek yahut da tarama yöntemi ile toplanır. Yaklaşık 4 kg zeytinden 1 kg kadar yağ çıkar. Zeytin ezilmeden sızan yağlara sızma yağ denir, hakiki sızma yağ bu olup çok az çıkar. Zeytinin preslenmeden evvel yoğrulması esnasında sızan yağlar 2.kalite sızma yağlardır.
Bilinen Bileşimi :
| siyah zeytin | yeşil zeytin | |
| (40-50 adet) | (40-50 adet) | |
Enerji (kalori) |
207 |
144 |
Yağ (g) |
21.0 |
13.5 |
Karbonhidrat (g) |
1.1 |
2.8 |
Protein (g) |
1.8 |
1.5 |
Kalsiyum (mg) |
77 |
90 |
Demir (mg) |
1.6 |
2.0 |
Vitamin A (IU) |
60 |
300 |
Vitamin B1 (mg) |
0.02 |
0.02 |
Vitamin B2 (mg) |
0.02 |
0.02 |
Niasin (mg) |
0.2 |
0.1 |
Vitamin C (mg) |
0 |
0 |
Faydaları :
Yaprağının Faydaları :
Zeytin yaprağı, oleuropein asit adli sayısız virüse, bakteri ve mantara karşı etkin mikrop kırıcı bir madde içerir. Virüsleri yok etmeğe iki şekilde yardim eder. Birincisi virüsün çoğalmasına müdahale ederek virüsün yayılmasını önler. İkincisi ise immün sistemini daha fazla hastalıkla savaşan hücre üretmesi için destekler.
Zeytin yaprağı kalp kasının pompalama hareketini geliştirir.
Zeytin yaprağı kalbe olan kan dolaşımını arttırır.
Zeytin yaprağı kronik sinüzitler için oldukça iyi bir iyileştiricidir.
Zeytin yaprağı oleuropein içeriği dolayısıyla yüksek tansiyon hastalarında kan basıncını düşürür.
Zeytin yaprağı kalp kasının pompalama hareketini geliştirerek kalp krizlerini önlemeye yardim eder.
Zeytin yaprağı zararlı mikroorganizmalarla oluşan ve enfeksiyona sebep olan pnömoninin bir çok seklini zayıflatır.
Zeytin yaprağı zararlı bakteriler yüzünden oluşan ishalleri hafifletir.
Zeytin yaprağı oleuropein içeriği dolayısıyla kronik yorgunluk sendromunun bazı semptomlarını azaltır.
Zeytin yaprağı antioksidan özelliklere sahiptir.
Kullanım Şekli : Kurutulmuş, ince kıyılmış zeytin yapraklarından 3-4kahve kaşığı demliğe konur ve üzerine 150-200ml kaynar su ilave edilerek 8-10dk demlenmeye bırakılır ve sonra süzülerek içilir.
Zeytinyağının Faydaları :
Zeytinyağı eskiden sadece Akdeniz sofralarının vazgeçilmezi iken artık yavaş yavaş genel olarak mutfaklarımızın baş yağı olmaktadır. Uzmanların yaptığı açıklamalar, televizyon ve gazetelerde çıkan sağlık haberlerinin bunda büyük bir payı olmuştur. Zeytinyağı ile birbirinden lezzetli yemekler yapmaktadırlar. Zeytinyağının içinde yüksek oranda tekli doymamış yağ asitleri, E vitamini ve fenolik bileşenler vardır. Bu da bizim daha sağlıklı yaşamamızı, daha dinç ve dinamik olmamızı, daha genç görünmemizi sağlayacaktır.
Temel yağ asitlerini fazlaca içermeyen zeytin yağı tekli doymamışlıklı yağ asitlerini (oleik asit) % 75 gibi yüksek bir oranda içerir, bu da omega 3 balık yağlarının hücre zarına emilmesini sağlamada yardim eder.
Zeytin yağının bir başka yasam koruyucu etkisi de LDL nin (kötü kolestrol) oksidasyonunu azaltmasıdır. Böylece kalp krizi ve felci önlemiş olur.
Zeytinyağının içeriğindeki polifenoller güçlü antioksidanlar olup kolon kanserini önlemede yardımcı olabilirler.
Keratin proteininin de oksidasyonunu önleyerek saçların yumuşak ve parlak kalmasını, tırnakların soyulmasını ve kırılmasını engeller.
Besinlerin bağırsak emilimini arttırır.
Ödem oluşmasını önler.
Tansiyonu düşürür.
Ülserdeki mide asidi salgısını azaltır.
Pankreas salgısını uyarır.
Çocuklarda kemik gelişimine yardim eder.
Osteoporozu önleyicidir.
Diyabetlilerde seker seviyelerini düşürür.
Cildin nemli kalma yeteneğini arttırır.
Prostat kanseri riskini azaltır. Göğüs kanseri riskini düşürür.
Tümör gelişmesini engeller.