Diğer İsimleri : Pıtrak, Arctium lappa - Lappa officinalis, Compositae, Dulkarıgömleği, Hanımyaması
Botanik Bilgi : Bileşikgiller familyasındandır. Yol kenarlarında yetişen çok yıllık dayanıklı otsu bitkidir. 30-60 cm. kadar boylanabilir. Dallara ayrılan dik bir gövdesi, iri yaprakları, yaz aylarında açan parlak morumsu ya da kırmızı çiçekleri vardır. Yapraklarının altı tüylü, damarlı ve beyaz renklidir. Çiçek yakınındaki yaprakları daha küçük olur.
Bilinen Bileşimi : Dulavratotunun rizomu (kökgövdesi) ve yaprakları inülin, uçucu yağ, tanen, acı glikozitler, mikrop kırıcı bazı maddeler ile alkaloitleri içerir.
Faydaları :
Kökünün Faydaları :
Kanı temizler.
İdrar söktürücüdür.
Hafif müshil etkisi vardır.
Bedeni güçlendirici bir toniktir. Terleticidir.
Gut hastalığına karşı olumlu etkisi görülür.
Sindirim ve safra salgılarını artırarak sindirimi kolaylaştırır, iştahı açar.
Kullanım Şekli : 1 tatlı kaşığı kurumuş kökü 1 bardak suya katılır. Su kaynayıncaya kadar beklenir, daha sonra ateş kısılır, ısıtma 10-15 dakika daha sürdürülerek hazırlanan çaydan günde üç kez birer bardak içilir.
Yaprağının Faydaları :
Yağlı ve akneli ciltlere iyi gelir.
Saçlardaki kepeği keser.
Derideki yara ve ülserlerin iyileşmesini hızlandırır.
Egzama ve sedef hastalıklarına karşı iyileştirici etkiler yapar.
Kullanım Şekli : Bitkinin yapraklarıyla yara lapası hazırlanır. Şikayet edilen yerlere lapa dıştan uygulanır. Ancak sedef hastalığı ve egzamada tedaviye iyileşme belirtileri görülene değin, uzun süre devam edilmelidir.