GELECEĞİMİZ; “SUT” GÜNCELLENMESİ VE ROLÜMÜZÜN BELİRLENMESİNDE...

Bu aralar sağlık sektöründe de “Ne ara böyle olduk diye” sorma zamanı…

Sistemi, yapılan planlamaları checkup zamanı…

Makinenin tüm parçaları aynı verimlilikte çalışıyor mu yoksa yolda bırakacak mı diye bakma zamanı…

Sağlık sektöründe hangi tarafla konuşursanız konuşun hepsi dertli, hepsi mutsuz…

• Kamu Üniversitelerini konuşmaya gerek yok, aldıkları tıbbi malzemeleri ödeyecek para bulamıyorlar….
• Tıbbi tedarikçiler mutsuz, bu fiyatlar ile olmuyor, para tahsilatında zorlanıyoruz diyorlar… Ve yarın bir kısmınız olmazsa tıbbi malzeme tedarikini kim nasıl yapacak diye soruyorlar…
• Özel sağlık kuruluşlarına hallerin, sormayın bile… 15 yıldır aynı fiyata muayene yapıyorlar. Ama bu 15 yılda döviz ve asgari ücret 6 kat artmış, borç ile ayakta duruyorlar.
• Diyaliz merkezlerinin durumu da özel tıp merkezlerinden farklı değil…
• Eczacılar desen kur baskısı ile yarına belirsiz bakıyorlar…
• Hekimler mutsuz… Karın tokluğuna çalışıyorlar, sistem gereği ne kadar çok çalışırlarsa ellerine o kadar çok para geçiyor, akşama sağlıkta şiddet nedeniyle ölmezlerse ailelerine kavuşunca şükrediyorlar, malpraktis davası nedeniyle de hastaya el atmaktan çekiniyorlar…
• Sağlık hizmetlerinde herkesin sevindiği, övündüğü % 39’lardan % 75’e çıkan hasta memnuniyet oranları idi ki…
• Son TÜİK verisine göre sağlıkta memnuniyet son 6 yılda düşmeye başladı, %67’lere geriledi…
• Olsun hala övünülecek bir durum var, yılda 9 defa hekime başvuruyoruz…
• 40 günde bir doktora giden bir toplum olduk, bu durum sağlıklı mı sağlıksız mı, karar verici de yakın zamanda kararsız kalacak…
• Sağlık Turizmi hepimizin umudu, geleceği…
• Özelinden kamusuna tüm sağlık hizmet sunucuları sağlık turizmi pastasından daha büyük bir dilim almaya çalışıyor…  Oysa biz komşusu aç yatarken tok uyumayan bir toplumsal kültürden gelenler olarak pasta payımızı artırmaya çalışırken ne ara bu hale geldik bilemiyoruz…

Sağlık sektörünün ana bileşeni, teşhis ve tedavi hizmet sunumudur.

Sağlık hizmeti sunumu yaralanırsa; tedarikçinin canı yanar, eczacının da karnı ağrır…

1. SUT fiyatları enflasyona göre güncellenmeli…

Sağlık Uygulama Tebliği yani SUT ile gelecek olan zam; özel hastaneler, tıp merkezleri, diyaliz merkezleri başta olmak üzere tüm özel sağlık kuruluşları için bir umut…

Yaklaşık 15 yıldır ise belirli işlem kalemler hariç tüm işlemlere geçerli fiyat artışları olmadı…

Yaklaşık 1500 özel sağlık kuruluşunun yaklaşık dörtte üçü artmayan SUT fiyatlarından muzdarip…

Beklentileri de gelecek zamdan tüm özel sunucuların öncelikle eşit olarak yararlanması…

Ve her yıl SUT fiyatlarının enflasyona göre güncellenmesi…

SUT fiyatlarında özel sağlık sunucuları; kamu sağlık hizmeti fiyatlarına ulaşabilecek mi?..

Geçtiğimiz günlerde Kamu Sağlık Hizmetleri Fiyat Listesi yayınlandı (Ek 2 listesi).

Bu bahsettiğim liste Sağlık Turizmi Fiyat Listesi değil.

Ek 2 Sağlık Hizmetleri Listesi; Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından finansmanı karşılanmayan sağlık hizmetleri ile hizmet bedelini kendisi ödeyecek hastalara uygulanacak fiyatlar aslında…

Yani bu fiyat; SGK primi ödemeyen bireye, kamu tarafından sunulan sağlık hizmetinin fiyatıdır.

İşte bu Ek 2 listesindeki sağlık hizmet fiyatları; kamunun kar amacı gütmediği düşünüldüğünde işlem maliyetini kurtaran fiyatlardır…

Ocak 2020’de yayınlanan Ek 2 Sağlık Hizmet Fiyatlarına göre;

Apandisit ameliyatı:      kamu da 600,00 TL iken           özel sağlık kurumlarında 400,00 lira,

Tonsillektomi:              kamuda 858,00 TL iken            özel sağlık kurumlarında 572,10 lira,

Lap safra kesesi:          kamuda 1425,00 TL iken          özel sağlık kurumlarında 950,00 lira,

Standart yatak ücreti/ gün kamuda 45,00 TL iken          özel sağlık kurumlarında 30,00 liradır.

Örnekleri ne kadar çoğaltırsanız çoğaltın Ek 2 listesindeki fiyatların, özel sağlık kurumlarında uygulanan fiyatların yaklaşık 1,5 katıdır… Şimdi soru şu:

• Yeni SUT zammı ile özel sağlık kuruluşlarında uygulanan fiyatlar Sağlık Bakanlığının Ek 2 listesindeki fiyatlara ne kadar yaklaşabilecek?...
• Fiyat belirlerken GSS primini tahsil etmek bir kriterse, primi tahsil etmeyen özel sağlık sunucularının aynı işlemi kamu sağlık sunucularına göre %50’ye yakın indirim işlem yaparak ne kadar sürdürülebilir olacaklar?...

Özel sağlık kuruluşları açısından SUT fiyatlarının her yıl enflasyona göre güncellenmesi, en hayati konu olmakla birlikte sektördeki yatırımcılar gelecek planları için SUT sarmalından kurtulmalıdır…

2. Gelecekteki rollerini doğru tahmin edemeyen yok olabilir…

Gelinen noktada; gelecekte var olmak için SUT hususu ayrıntı olup önemli olan özel sağlık kuruluşunuzun hangi role sahip olduğunu bilmektir.

Sağlık Bakanlığı kendine ait hastanelerin rollerini; 2009 yılında belirlemiş ve yayınlamıştır.

Bu düzenlemelerin özel sağlık yatırımcıları tarafından analiz edilmesini önermekteyim…

Lütfen sağlık yatırımlarınızın; özel sağlık sektöründeki rolünü doğru belirleyiniz…

• Ruhsat değeri; sağlık işletmemizin gerçek değeri değildir. Gerçek değeri karlılık belirler…
• 2019 yılında yapılan mevzuat değişiklikleri göstermiştir ki özel sağlık sunucularında konsolidasyon kaçınılmazdır. Ama zincir mahalle marketlerinin hikâyelerinden de ders çıkarmalıyız…. İktisat kurallarına göre; Arz, talebin olduğu en yakın noktaya gider…
• Fiziki büyüklüklerimize göre sorunlarımız farklılaştığından çözüm mercilerimiz ortak olsa da sorunlarımız ortak değildir…
• Sorunlarımızı; sağlık kuruluşlarının ölçeğine göre ayrıştırdıktan sonra, kuruluşunuzun bulunduğu kümenin sorunlarına çözüm yolu aramalısınız…
• Ölçeklerine göre oluşan kümelerinden oluşan özel sağlık sektörü; liderliklerden, kanunla kurulmuş birliğe evrilerek yasal açıdan da daha güçlü hale gelmelidir.
• Sağlık hizmetlerinde; “işletmeniz hangi ihtiyacı karşılıyor, bu hizmete bulunduğunuz ilçe/il/bölge de sunucu olarak ihtiyaç var mı,  yoksa bu açığı kapatan bir kamu sağlık kurumu var mı ” diye mutlaka bakmalısınız…
• İster özel hastane, ister tıp merkezi olun sağlıkta planlama kurallarını doğru analiz ederek mesela hangi basamakta hizmet verebilecekseniz ona göre belirlenen fiziki kriterlerden hangilerini karşılayıp karşılamadığına bakmalı ve fiziki şartlarında gereken uyum sağlamalısınız… Yoksa gelecekte var olmanız riskli olabilir…
• Dünya sağlık hizmetlerinde; yataksız hastaneler ile hasta bakımını eve taşımayı hedeflerken, ayakta verilen teşhis ve tedavi hizmetlerini sunan sağlık yapıların da (tıp merkezleri) oyun dışında kalması yerine doğru noktada olması için politika üretmeliyiz.
• Acillerin hastanelerin ana giriş kapısı olması hususu; dünya sağlık literatürlerinde yerini almıştır. İş bu sebeple planlama iyi analiz edilmeli ve yakın zamanda “özel hastanelerden, özellikli hizmet sunumuna devam edebilmeleri için acil servis seviye kriterlerine uymaları istenebilir” gerçeği hatırlanmalıdır.
• Fark ücret hususunda hasta algıları yönetilmeli, gece icaba gelen bir uzman hekime SUT ile ödenen bedelin yaklaşık 30 TL olduğu hastalara anlatılmalıdır. Hastalar bilmelidir ki; bizler maliyetleri kurtarmak için fark almak zorunda kalıyoruz…
• Maliyetler nedeniyle düşük ücretlere görev yapan özel sağlık sektörü çalışanlarının da her geçen gün artan tükenmişliğin önüne geçilmesi için çözüm üretebilmeliyiz.
• Sağlıkta 4.0 uygulamaları araştırılarak “biz ne kadar özeliz” empatisi mutlaka yapmalıyız, kronik hastalılara reçeteleri robot hekimlerin yazacağı günler yarından da yakın olabilir… Ve
• Çıktı kalitemize göre ödeme sistemin yapılanması için özel sağlık sektörü kulis yapmalı, kamuoyu oluşturmalıdır… Düğmeleri doğru iliklemekte her daim fayda vardır.
• Ayrıca yükselen değer sağlık turizmi; prosedürleri belirlenirken uygulanması mümkün olmayan kurallar nedeniyle merdiven altına kaçırılmamalıdır..

OHSAD tarafından yaptırılan (Sağlığın Geleceği Araştırması / 2017-2023) incelendiğinde;

• Soru: nerede sağlık hizmeti almayı tercih edersiniz?..

Cevap: riskli hastalıklarda şehrin en uzağına giderim ama günlük sıkıntılarda ise işime, evime yakın olsun isterim) gerçeği de planlama yapılırken hatırlanmalı, orta ölçekli özel sağlık kuruluşlarının mahalle marketi tadında anlık ihtiyaçları karşılayabilecekleri önemsenmelidir…

Yaşanmışlıkların ışığında özel sağlık kuruluşlarının büyüme başvuruları; Kapasite Değerlendirme Komisyonu ile onaylansa da, özel sağlık yatırımcılarının doğru ve ülke adına verimli kararlar alabilmesi için Sağlık Bakanlığı önlerindeki on yıla şamil olacak şekilde planlama kurallarını mutlaka yazılı, sözlü ve toplantılar neticesi sektörle paylaşmalıdır. Ki özel sağlık yatırımcısı da sağlıklı kararlar alabilsin…

Kamu yatırım planları özel sektör ile birlikte kümülatif olmalı, lokal - bölgesel il bazında mülkiyete bakılmadan planlama yapılmalı ve mevcut özel sağlık sektöründeki yatırımları atıl bırakılmamalıdır.

“Hatta yol yapılırken kamulaştırılan vatandaş arazisi” gibi düşünülerek özel sağlık işletmeleri belki de UHSAŞ gibi bir kamu şirketi (ÖSHAŞ) kurulması tartışmaya açılmalı ve hizmet sunumuna devam etmek istemeyen özel sunucuların yatırımları da ÖSHAŞ bünyesinde toplanabilmeli… 

Sağlık sektörünün bileşenlerinin mutsuzlukları o hale geldi ki mevzuat, yönetmelik ve çeşitli kamu düzenlemelerine katkı dahi vermiyorlar, kaderine razı bekler haldeler…

Sağlıkta Dönüşüm Programının başarısında özel sağlık sektörü yatırımlarının da önem arz ettiği gerçeğinden hareketle, ülkemiz sağlığının geleceğinde değer üretmeye devam etmek arzusundaysak;

• Nakış gibi işlediğimiz işletmelerimizin varlığını sürdürebilmesi için,
• Ülkemize daha çok sağlık turisti ve döviz getirebilmek ve
• Sağlıkta 4.0 uygulamaları ile bu ülkenin naif bireylerini tedavi edebilmek için

Özetle geleceğimizi planlamak için özel sağlık sektörünün önder STK’sı olan OHSAD tarafından

• 11-15 Mart 2020 tarihlerinde, Antalya’da
• “Sağlıkta Ortak Gelecek” temasıyla düzenlenen kurultayda mutlaka olmalıyız..

Ve 16. Marttan itibaren de özel sağlık kurumlarınızın kartlarını yeniden karmaya başlamalısınız…

Yeni bir başlangıç yapabilmek için enerjinizi, sinerjimizle birleştirmek için bekliyoruz….

Saygılarımla…

Dr. Feza Şen
0 532 277 88 27
Mail:   [email protected]   &   [email protected]
Web:   www.fezasen.com

Sağlık Aktüel - www.saglikaktuel.com

YASAL UYARI: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Sağlık Aktüel’e (www.saglikaktuel.com) aittir. İzin alınmadan aktif bağlantı kurulsa bile içerik kullanılamaz. Yapılan alıntılar için 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 36. maddesi uyarınca yasal işlem uygulanacaktır.