21 Kasım 2024
  • Ankara14°C
  • İstanbul6°C
  • Bursa10°C
  • Antalya16°C
  • İzmir19°C
SAĞLIK ANSİKLOPEDİSİ

KARSİNOJEN (CARCİNOGEN) NEDİR ?

Kanser yapıcı madde. Karsinojenlerin çoğu havada suda ve toprakta bulunur ve buralardan bitki ve hayvanlara geçer. Kimyasal olanların bir bölümü bitki ve hayvanları zararlılardan korumak için üretim aşamasında kullanılır. Tarım ilaçları (pestisit) ve böcek öldürücü ilaçlar(insektisitler gibi). Bir bölümü fabrika artıklarından hava, su ve besinlere karışır (kurşun, nikel, kadmiyum gibi ağır metaller). Bazıları işleme aşamasında besinlere katılır, bazıları bekleme sırasında besinlerde oluşur, bazıları da paketleme, taşıma işlemleri sırasında besine karışır. Küf toksinlerinden (mikotoksin) biri olan aflatoksin bilinen en güçlü karsinojenlerden biridir. Nitrit ve nitratlar (sosis ve salamlarda kırmızı rengin korunması için kullanırlar) bazı besin boyaları, dumanlanmış besinlerde bulunan polisiklik aromatik hidrokarbonlar, bazı plastikler (vinilklorid) önemli karsinojenlerdendir.