21 Kasım 2024
  • Ankara14°C
  • İstanbul6°C
  • Bursa8°C
  • Antalya15°C
  • İzmir19°C
SAĞLIK ANSİKLOPEDİSİ

ERGENLİK ÇAĞI CİNSEL SAĞLIĞI NEDİR ?

Çocukluktan yetişkinliğe geçiş sürecini simgeleyen ergenlik, bireyin yaşamında dönüm noktası olarak kabul ediliyor. Bilimsel anlamda ergenlik; kişinin, biyolojik, psikolojik ve sosyal gelişimleri en yoğun yaşadığı dönem olarak tanımlanıyor. En fazla değişimin yaşandığı ergenlik döneminin sağlıklı atlatılması iyi bir gelecek için büyük önem taşıyor.

Gençler sağlıklı bilgilendirilmiyor

Üniversiteler tarafından yapılan değişik araştırmalar gençlerin cinsellikle ilgili ilk bilgileri arkadaşlarından ve medyadan öğrendiğini gösteriyor. Bu bilgilendirmenin, kendi sınırları içinde öncelikle aile ve eğitim kurumlarınca olması gerektiğini belirterek şu değerlendirme yapılıyor:

“Daha sonra devreye sağlık sistemi girer. Ancak toplumumuzda ne yazık ki bu anlayış yerleşmemiştir ve bilinçsizlik çok yoğun düzeydedir. Ailelere önerimiz ergen dönemdeki çocuklarının cinsel sağlığına karşı duyarlı olmaları. Çocuklarının sağlıklı olduklarına dair emin olabilmek için de ailelerin hekime başvurmalarını ve bu proje doğrultusunda tıbbi anlamda destek almalarını istiyoruz.”

Ergenlikle ilgili merak edilen sorulara şu yanıtları veriyorlar:

Soru: Ergenlik sürecinde bireyde nasıl değişiklikler görülür?

Yanıt: Ergenlik döneminde birey için en şaşırtıcı farklılık cinsel açıdan görülür. Cinsel organlardaki hem anatomik hem de fizyolojik değişimler başta olmak üzere beden görünümünde farklılaşma başlar. Kızlarda menstruasyon (adet görme) başlangıcıyla birlikte sekonder seks karakterlerinin gelişimi, erkeklerde testis ve penis boyutlarının büyümesi, ilk boşalma ve masturbasyon bu dönemde yaşanır.

Soru: Bu fiziksel değişikler ruhsal açıdan bireyi nasıl etkiler?

Yanıt: Bu dönem aslında çocukların olduğu kadar ana-babaların da kafalarının karıştığı, kimi zaman kendilerini çaresiz hissettikleri, bocalamanın ardından herhangi bir şekilde uyum sürecinin yaşandığı bir dönemdir. Ergenler bedenlerinde meydana gelen bu değişme ve gelişmeler karşısında elbet de bir ruhsal etkilenme yaşarlar. Suçluluk, yalnızlık, utanç, yaşanılan duygular arasındadır.

Soru: Bu fiziksel ve ruhsal değişimin sosyal etkileri nelerdir?

Yanıt: Bireyin bedeninde ve duygularında meydana gelen değişiklik davranışlarını da etkiler. Sosyal ortamları da değişir. Konuşulan konular farklılaşır. Cinsellik, şöyle ya da böyle gündem konusudur. Bu konu bazan geçiştirilir, gizlenmeye çalışılır ya da abartılır, açık açık konuşulur. Ama ağırlıklı olarak bireyin gündemindedir.

Soru: Bu süreçte kişi ne tür sorunlarla karşılaşır?

Yanıt: Birey, değişime bağlı olarak sürekli kendini ölçer, çevresindekilerle kıyaslar. Bu dönemde ergenlerde cinsel organlarda normal dışı gelişmeler ve problemler de ortaya çıkabilir. Ancak bunlar gerek ergenin utanma veya korku nedeniyle ortaya koymaması, gerekse ebeveynlerin yeterli bilgiye sahip olmamaları nedeniyle açığa çıkamaz. Konuşulmaz, bastırılır. Erişkin yaşlarda büyük sakıncalar doğuran problemler yaşanır.

Soru: Gençlerin geleceklerini olumsuz etkileyen bu durum nasıl önlenir?

Yanıt: Sorunlar yaşandığı dönemde ortaya konulmalıdır. Bunun için, ergenlerin mutlaka bu dönemde doktor kontrolünden geçmeleri gerekir. Bir problem varsa tespit edilmesi mümkün olur ve baştan düzeltilmesi sağlanabilir. Sağlıklı bir cinsel yaşam öncelikle yeterli cinsel bilgilenmenin olmasıyla mümkündür.

Soru: Bu bilgilendirme yapılabiliyor mu?

Yanıt: Ne yazık ki, veriler, bu bilgilendirmenin yapılamadığını gösteriyor. Öncelikli görev aileye düşüyor. Ama, ana-babalar çocuklarının cinsel gelişmelerini merak ettikleri halde, çok zaman ne şekilde davranmaları gerektiği konusunda kararsız kalırlar. Çocuklar da çoğu zaman cinsellikle ilgili konularda soru sormaya çekinir ya da nasıl soracaklarını bilemezler. Öyle ki, hem fiziksel hem de ruhsal anlamda yaşamlarını etkileyen bir sorunla karşılaşsalar bile, karşılıklı süren bu sessizlik içinde gizlenirler.

Soru: Ergen Cinsel Gelişimi ve Sorunları Projesi bu konuda ne katkı sağlayacak?

Yanıt: Proje gençlerin ve yakın çevrelerinin bilgilendirilmelerini amaçlıyor. Acıbadem Sağlık Grubu Cinsel İşlev Bozuklukları Merkezi’nin, ergen cinsel gelişimi ve sorunlarının ele alınacağı bu projesi önemli bir eksikliği giderme yolunda ciddi bir adım olacaktır. Bu proje kapsamında iki çalışma yürütülecek:

1. Ergenlere ve ana-babalara yönelik eğitici-bilgilendirici toplantılar, konferanslar dizisi gerçekleştirilecek. Böylelikle bilgi eksiğinin giderilmesine çalışılacak.

2. Koruyucu hekimlik kapsamında ürolojik-jinekolojik tarama yapılabilmesi açısından özel poliklinik hizmeti verilmesi sağlanacak. Ergenlik dönemindeki bireyin problemlerinin saptanması ve giderilmesi mümkün olacak.