DİYABET VE NÖROPATİ NEDİR ?

Diyabetik nöropati, diyabetin en sık rastlanan komplikasyonlarından biridir. Yaşınız ve diyabet süreniz arttıkça nöropati riskiniz de artar.
Periferik sinir sisteminin temel birimi sinir hücreleridir.Bu sinir hücrelerinin görevi organlara elektrik uyarımlarını (sinyalleri) aktarmaktır. Kan şekeri yüksek seyrettiğinde sinir hücreleri şişer. Şişen sinir hücreleri zamanla vücuttaki organlara sinyalleri taşıma görevini yerine getiremez.

Nöropati 2 değişik şekilde görülebilir. İlki şeker hastalığının ilk tanı konduğu, kan şekerinin düzensiz olduğu dönemde vücutta dolaşan ağrı, uyuşma, yanma hissi ortaya çıkabilir. Fakat bu belirtiler kan şekerleri tedavi ile düzene girdiğinde genelde geçer. Diğerinde ise sessiz başlayan ve giderek artan ağrı, batma, yanma, iğnelenme vardır, kan şekeri kontrol altına alınsa bile şikayetler giderilemez.

Motor sinirlerdeki harabiyet sonucu kol ve bacaklarda güçsüzlük ortaya çıkar. Yürüme ve koşmada ağırlaşma, kas krampları ve hareketlerde yavaşlama görülür. Duyu sinirlerindeki harabiyet sonucu iğne batması, uyuşukluk, acıma-yanma, ağrı gibi sorunlar gelişebilir ve bu sorunlar geceleri daha da ağır seyreder. Ayrıca eller ve ayaklar tamamen çıplak olduğu halde, çorap veya eldiven giyilmiş gibi hissedilebilir. Carpal Tunnel sendromu oldukça sık görülür.Kabızlık, ishal, cinsel işlev bozuklukları, ciltte incelme de olabilir.

Diyabet ve ayaklarınız

Diyabette ayak yaraları çok ciddi bir sorundur. Diyabetliler ayak yaraları sonucu ayak parmaklarını veya ayaklarını kaybedebilirler.Ayak yaralarının en önemli nedeni diyabetik nöropatidir. Diyabetik nöropati sonucu ayaklarda his kusurları başlar. Önceleri ayaklarda yanma, batma, üşüme, karıncalanma, ağrı olur ve bu yakınmalar zamanla yerini his kaybına bırakır. His kaybı gelişen bir ayak ağrıyı ve sıcağı hissetmediği için kolayca yaralanabilir ve bu yaralar kısa sürede mikrop kaparak ciddi ayak sorunlarına neden olur. Ayak ve bacaklardaki kaslarda zayıflama olur, eklemler sertleşir. Ayakların uzun kemiklerinin parmaklarla birleşen uçları belirginleşir. Oluşan bu şekil bozuklukları nasır oluşumunu arttırır. Nasır sert bir dokudur ve altındaki sağlam ayak dokusuna bası yaparak yaralar oluşturur. Nasırın altında oluşan yaralar farkedilemediği için iltihaplanması çok kolay olur.

Diyabet ve cinsel işlev bozukluğu

Cinsel işlev bozukluğu şeker hastalarında her iki cinste de görülebilmektedir. Kadınlarda orgazm bozukluğu, vajende kuruluk, erkeklerde ise penisin sertleşme kusuru (impotans) görülür. Erkek şeker hastalarının yaklaşık yarısında bu sorun vardır. Doğru tanı konduktan sonra tedaviye başlanmalıdır. Çünkü sertleşme sorununun %20’si psikolojik kökenlidir ve kişinin bu yönde tedavi edilmesi gerekir. Eğer sorun psikolojik kökenli değilse uygun tedavi yöntemi ile tedavi edilebilir.

Karpal tünel sendromu

Karpal tünel sendromu sinir sıkışmaları içinde en sık görülenidir. Sendromun ana nedeni , normalde oldukça dar olan el bileği kanalının içindeki dokuların şişmesi veya kirişlerin iltihaplanması sonucu daha da daralması ve içinden geçen sinirlerin sıkışmasıdır. Bu hastalıkta en önemli yakınma nedeni elin ilk üç parmağında uyuşukluk, yanma, karıncalanma hissidir. Yakınmalar zaman zaman sadece el ile sınırlı kalmaz, yukarıya doğru hatta dirseğe kadar yayılabilir. Değişik tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Atel kullanımı en kolay ve ucuz yöntemdir. Özellikle gece yatarken elin atellenmesi, hareketlerin kısıtlanması ile yakınmalara iyi gelir. Fakat bu yöntem daha çok yakınmaları yeni başlayan kişiler için yarar sağlar. Yakınmalar kısa süre önce başlamış hastalar için diğer bir tedavi yöntemi lokal kortizon yöntemidir. Karpal tüneli çepeçevre saran dokuyu cerrahi işlem ile serbestleştirmek kesin çözümdür. Atel kullanımına ve lokal enjeksiyona yanıt alınamadığı durumlarda, ileri sinir harabiyeti gözlendiğinde ve elde kas erimesi olduğunda cerrahi girişim en uygun tedavidir.

Diyabet ve sindirim sistemi bozuklukları

Diyabet insan vücudundaki tüm organları olduğu gibi sindirim sistemini de etkileyebilir. Sindirim sistemindeki sorunları sebebi tabii ki diyabete bağlı nöropatidir. En sık görülen sindirim sistemi bozuklukları: Diyare, kabızlık, dışkı kaçırma, reflü özofajittir. Diyabetli bireylerde kabızlık sıklığı diğer insanlara göre daha fazladır. Tedavisinde en önemli unsur lifli gıdaların tüketilmesi, hareketli bir yaşam tarzı seçilmesidir. Diyabetlilerde görülen ishaller ise uzun sürelidir. Bu tür uzun süreli ishallerde mutlaka doktora gidilmelidir.

Diğer diyabet komplikasyonlarında olduğu gibi diyabetik nöropatinin de ortaya çıkmasındaki en önemli etmen kan şekeri kontrolünün kötü olmasıdır. Bu nedenle kan şekerinin kontrol altına alınması (normal sınırlarda seyretmesi) komplikasyonlardan korunmak için gereklidir.

HbA1c’nin %7’nin altında tutulması ve düzenli olarak (3 ayda bir) kontrol edilmesi, fazla kilolar varsa bu kilolardan kurtulmak, yılda bir kez kan yağlarının kontrol edilmesi ve hareketli bir yaşam tarzı seçilmesi de nöropatiden korunmada genel ilkelerdendir.