A VİTAMİNİ (VİTAMİN A) NEDİR? HANGİ BESİNLERDE BULUNUR?

Yağda eriyen vitaminlerden biridir. Retinoidler adı verilen yaklaşık 2500 kimyasal bileşik ile, provitamin A karotenoidleri adı verilen kimyasal modeküller, vitamin A ailesini oluşturur. A vitamini hayvansal ürünlerde, örneğin balık karaciğer yağı, karaciğer, süt yağı ve yumurta sarısında bulunur. Meyveler arasında kayısı iyi bir Beta karoten kaynağıdır. Vitamin A ve karotenler yağda kızartma dışındaki pişirme yöntemlerine daha dayanıklıdırlar.Vitamin A, ortamda yeterli yağ varken % 80 oranında emilir. Epitel dokuyu kurumaya sertleşmeye ve dejenerasyona karşı koruyan müköz salgının sentezine yardım eder. Epitelyum doku, vücudumuzu kaplayan erinin üst tabakasında, burun, ağız , solunum ve sindirim sistemi iç yüzeylerinde bulunur. Epitelyum doku, sağlıklı olduğunda vücuda bakteri girişini engelleyici bir rol oynar. Gözün karanlıkta görmesini sağlar. Kemik büyümesi, üreme fonksiyonu ve genel büyüme sürecinin gerçekleşmesinde etkindir.

A vitamini, kemik ve diş sağlığı açısından büyük önem taşıyor. Hücre yenileyici özelliği ile iyi bir antioksidan ve bu özelliği ile yaşlanmayı geciktiriyor. Vücudun dokuları onarmada kullandığı vitamin, kanser hastalıklarına karşı koruyucu etkiye sahip. Göz sağlığını korumak için A vitamini şart ; eksikliği göz kuruluğuna ve görme bozukluklarına yol açıyor. Bağışıklık sistemini güçlendirdiği için enfeksiyonlara karşı koruyucu.

İlk keşfedilen vitaminin A vitamini olduğu biliniyor. 

A vitamini eksikliği kemiklerin güçsüzleşmesine, diş ve dişeti hastalıklarına sebep olur. Kornea tabakası hasar gördüğü için göz kuruluğu ve gece körlüğü görülür. Ayrıca sivilce, deride akne ve döküntü gibi belirtiler A vitamini eksikliğinin habercisidir.  

A vitamini sadece suda çözündüğünden fazlası vücuttan idrarla atılmaz, karaciğerde depolanır. A vitamini fazla alındığında baş ve eklem ağrılarına sebep olur, bulantı ve kusmaya, ayrıca saç dökülmesine yol açabilir. 

A vitamini içeren besinler direkt ışık görmeyen ortamda ve düşük ısıda saklanmalıdır. 

Peki A vitamini hangi besinlerde bulunur?

A vitamini bulunan bitkisel besinler 

• Yeşil fasulye
• Domates
• Kuşkonmaz
• Maydanoz
• Kırmızı biber
• Tatlı patates
• Pırasa
• Bezelye
• Havuç
• Brüksel lahanası
• Ispanak
• Şalgam
• Brokoli
• Kabak
• Pazı
• Mercimek
• Kavun
• Papaya
• Karpuz
• Greyfurt
• Kayısı
• Havuç

A vitamini bulunan hayvansal besinler 

• İnek sütü
• Keçi sütü
• Yumurta
• Peynir
• Yoğurt
• Ciğer ezmesi
• Tavuk
• Tuna balığı
• Sardalya
• Karides
• Somon