UZMANINDAN TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞUNDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN 7 KURAL
Travma sonrası stres bozukluğunda dikkat edilmesi gereken 7 kural hakkında açıklamalarda bulunan Memorial Antalya Hastanesi Psikiyatri Bölümü'nden Uz. Dr....
19 Aralık 2023 Salı 10:03
Travma sonrası stres bozukluğunda dikkat edilmesi gereken 7 kural hakkında açıklamalarda bulunan Memorial Antalya Hastanesi Psikiyatri Bölümü'nden Uz. Dr. Yalçın Kahya, "Kişi dinlenmek için kendisine zaman vermelidir. Spor yapmak stresi azaltmanın en iyi yollarından biridir. Alkol veya madde gibi kısa süreli rahatlık veren ancak sonrasında travmanın etkilerini derinleştirecek durumlardan uzak durmak gerekir" dedi.
Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), korkunç bir olay tarafından tetiklenen bir zihinsel sağlık durumu olarak değerlendiriliyor. TSSB yaşayan kişilerde geçmişe dönüşler, kabuslar ve şiddetli kaygının yanı sıra olayla ilgili kontrol edilemeyen düşünceler görülebiliyor. Belirtiler zamanla veya kişiden kişiye değişebiliyor. Bir aydan uzun bir süredir rahatsız eden duygu durumları ve düşünceler varsa bir uzmana başvurmak gerekiyor. Mümkün olan en kısa sürede tedavi almak, TSSB semptomlarının kötüleşmesini önlemeye yardımcı oluyor. Memorial Antalya Hastanesi Psikiyatri Bölümü'nden Uz. Dr. Yalçın Kahya travma sonrası stres bozukluğu hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
"Baş edilebilenden daha yüksek bir yoğunlukta yaşanıyor"
Pek çok insan hayatı boyunca defalarca üzüntülü, gergin, kaygılı hissettiği olaylarla karşılaştığının bilgisini veren Uz. Dr. Yalçın Kahya, "Ancak bunların çok az bir kısmı gerçekten travma niteliği taşır. Kişinin baş edebileceğinin çok üzerinde bir şiddet ve yoğunlukta yaşadığı, sınırlarının zorlandığı; korku ve çaresizlik yaşatan durumlar ruhsal travma olarak kabul edilebilir. Bu durumlar kişinin olağan deneyim sınırlarının ötesindedir. Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), ağır bir psikolojik travma sonrasında ortaya çıkan, travmatik olayın tekrar tekrar yaşanması, olayı hatırlatan uyaranlardan kaçınma ve artmış uyarılmışlık gibi özgül semptomlarla kendini gösteren bir bozukluktur" dedi.
"Herkeste farklı şekilde ortaya çıkabiliyor"
Semptomlar üç aydan kısa sürdüğünde "akut", daha uzun sürerse "kronik" TSSB adı verildiğini belirten Uz. Dr. Yalçın Kahya, "Klinik açıdan önemli bir özellik de travmatik yaşantıdan 6 aydan uzun bir süre sonra ortaya çıkan tiplerdir. Bunlara "gecikmeli başlangıçlı" adı verilmektedir. TSSB'nin ortaya çıkmasında travmanın o kişi için niteliği, şiddeti, daha önce yaşadığı travmatik olaylar ve travma sonrası içinde yaşadığı koşullar belirleyici faktörler olarak dikkati çekmektedir" ifadelerine yer verdi.
Uz. Dr. Yalçın Kahya, travma sonrası stres bozukluğuna neden olan olayları ise şöyle açıkladı:
"Savaşa maruz kalmak, kaza, çocuklukta fiziksel istismar, cinsel şiddet, fiziksel şiddet gibi durumlar travma sonrası stres bozukluğuna neden olabilir. Ayrıca yangın, doğal afet, soygun, uçak kazası, işkence, adam kaçırma, yaşamı tehdit eden tıbbi teşhis, terör saldırısı gibi yaşamı tehdit eden ve birçok travmatik olay da TSSB'ye yol açabilir."
Uz. Dr. Yalçın Kahya, TSSB için kişisel yatkınlığı oluşturan faktörler arasında ise şu etkenleri sıraladı:
"Bekar, dul veya boşanmış olmak, düşük sosyoekonomik düzey, düşük eğitim düzeyi, çocukluk çağına ait olumsuz yaşam olayları (cinsel taciz, kaçırılma öyküsü gibi), kadın cinsiyet, yetersiz sosyal destek, kişilik özellikleri (borderline, paranoid, antisosyal ya da bağımlı kişilik özellikleri)."
"Tepkilerde veya duygularda aşırılaşma gelişiyor"
"TSSB gelişen kişi aşırı telaş ve korku içindedir, uyaranlara karşı aşırı duyarlıdır ve en küçük uyarana irkilme tepkisi verir" diyen Uz. Dr. Yalçın Kahya, "İlişkilerde duygu azalması, ilgisizlik ortaya çıkabilir. Çevreye ilgisizlik, tepkisizlik, haz alamama, çabuk sinirlenme, öfke patlamaları olan kişiler bir yakınları ya da kendi istekleri ile ruh sağlığı uzmanına başvurabilirler. Tanı bir psikiyatri uzmanı tarafından konur. Klinisyen tarafından uygulanan Travma Sonrası Stres Bozukuğu Ölçeği (CAPS) tanı konması, belirtilerin değerlendirilmesi, tedavi etkinliğinin izlenmesi amacı ile kullanılabilir" ifadelerini kullandı.
"Travma sonrası stres bozukluğunda psikoterapi yüz güldürüyor"
TSSB tedavisinde hem ilaçların hem de psikolojik tedavilerin etkili olduğu belirten Uz. Dr. Yalçın Kahya, "TSSB tedavisinde antidepresan ilaçlar birçok hastalık belirtisini yatıştırmakta yararlı olur. Özellikle depresyonla birlikte görüldüğünde TSSB tedavisinde antidepresanlar kullanılması gerekir. Psikoterapiler ile kişinin belirtilerinin sürmesine neden olan hatalı düşüncelerinin sağlıklı düşüncelerle değiştirilmesi amaçlanır. Ayrıca korku nedeniyle kaçındığı durumların üstüne gitmesi sağlanarak bu durumlarda yaşadığı korkunun azaltılması hedeflenir" açıklamasında bulundu.
Uz. Dr. Yalçın Kahya, son olarak TSSB olan kişilerin şu konularda dikkatli olması konusunda uyardı:
"TSSB olan kişinin verdiği tepkileri normal kabul etmesi gerekir. Yaşanan olayın kişinin kontrolünün dışında geliştiğini ve ne yaparsa yapsın, bu gibi durumlar karşısında hazırlıklı olunamayacağını hatırlaması gerekir. Kişi dinlenmek için kendisine zaman vermelidir. Spor yapmak stresi azaltmanın en iyi yollarından biridir. Alkol veya madde gibi kısa süreli rahatlık veren ancak sonrasında travmanın etkilerini derinleştirecek durumlardan uzak durmak gerekir. Kişide organik bir engel yoksa en kısa zamanda işine, görevine dönmesi gerekir. Kişi bolca bilgi edinmelidir. Yasını yaşamak için kendine izin vermeli, güçlü gözükmek için çaba göstermemelidir. Kendisini anlayan ve destekleyen kişiler ile bağlantısını koparmamalıdır. Çevresinden veya gerekiyorsa profesyonel birinden destek istemeli ve sıkıntılarını paylaşmalıdır."
- Sağlık Bakanı Memişoğlu, TÜSEB Başkanı Kervan ve beraberindeki heyetle bir araya geldiSağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, Türkiye Sağlık Enstitüleri (TÜSEB) Başkanı Prof. Dr. Ümit Kervan ve Türkiye Aşı Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Ateş Kara, BioNTech kurucu ortağı Prof. Dr. Özlem Türeci ile bir araya geldi.21 Kasım 2024 Perşembe 18:38SAĞLIK BAKANLIĞI
- Sağlık Bakanı Memişoğlu, 3. Uluslararası Anadolu Ebeler Derneği Kongresi'nde konuştu:Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, yenidoğan çetesine ilişkin, "Çeteyi ortaya çıkartan, onu takiple delillendiren, bebeklerimizin ölümüne engel olan bir kişiye niye istifa istenir? Onları yakalattığımız için mi?" ifadesini kullandı.21 Kasım 2024 Perşembe 17:53KONGRE VE KONFERANSLAR
- Ödemiş'te Diyabet Farkındalık Sempozyumu düzenlendiDünya Diyabet Günü etkinlikleri kapsamında Ege Üniversitesi Ödemiş Sağlık Bilimleri Fakültesi'nde 2. Uluslararası Diyabet Farkındalık Sempozyumu gerçekleştirildi.21 Kasım 2024 Perşembe 17:38DİYABET
- Edirne 112 Acil Çağrı Merkezi 10 ayda 54 bin çağrı cevapladıEdirne Sağlık Müdürü Mustafa İshak Yıldırım, 112 Acil Sağlık Merkezinin 10 ayda 54 bin çağrı cevapladığını belirtti.21 Kasım 2024 Perşembe 17:23SAĞLIK BAKANLIĞI
- "Yenidoğan çetesi" davasının duruşması sanık savunmalarıyla devam ediyorİstanbul'da, bebek acil hastalarını önceden anlaştıkları özel hastanelerin yenidoğan ünitelerine sevk edip ölümlerine neden oldukları ve haksız kazanç sağladıkları iddia edilen 47 sanığın yargılandığı davanın duruşması sanık savunmalarıyla sürüyor.21 Kasım 2024 Perşembe 17:18BASIN HABERLERİ
- Beypazarı Aile Yaşam Merkezi'nde Ağız ve Diş Sağlığı Semineri düzenlendiBeypazarı'nda "Toplum Ağız ve Diş Sağlığı Haftası" dolayısıyla "Ağız ve Diş Sağlığı Semineri" gerçekleştirildi.21 Kasım 2024 Perşembe 16:53AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI
- Niğde'de 12 günlük bebeğin kalbinde iki büyük atardamar arasındaki açıklık ameliyatla kapatıldıNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde 12 günlük bebeğin kalbinde iki büyük atardamar arasındaki açıklık ameliyatla kapatıldı.21 Kasım 2024 Perşembe 16:53KALP VE DAMAR CERRAHİSİ
- Muğla'da ambulansın çarptığı kadın öldüMuğla'nın Seydikemer ilçesinde ambulansın çarptığı kişi hayatını kaybetti.21 Kasım 2024 Perşembe 16:43BASIN HABERLERİ
- Van Eğitim Araştırma Hastanesi Tüp Bebek Merkezi çocuk hayali kuranların hizmetindeVan Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde çocuk sahibi olmak isteyenlere hizmet vermek amacıyla kurulan Tüp Bebek Merkezinde ilk aşılama çalışması yapıldı.21 Kasım 2024 Perşembe 16:33SAĞLIK BAKANLIĞI
- Medipol Sağlık Grubunca "Ağız ve Diş Sağlığı Festivali" düzenlendiMedipol Sağlık Grubunca düzenlenen Ağız ve Diş Sağlığı Festivali'nde, ağız ve diş sağlığının önemi vurgulandı.21 Kasım 2024 Perşembe 16:23AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel