TÜRK BİLİM İNSANLARINDAN YAPAY PANKREAS İÇİN ÖNEMLİ ADIM

İSTANBUL-Diyabetten, pankreas kanserine kadar birçok hastalığa çözüm olan ve son dönemde kullanımı başlayan biyo-yapay pankreasın karşılaştığı sorunlara çözüm Türk bilim insanları Nihan Nugay ile Turgut Nugay’dan geldi. Yapay pankreasın geçirgenlik sorununu geliştirdikleri yeni yöntemle çözen Nihan ve Turgut Nugay, ABD’de aldıkları patentle dikkat çektiler.

Boğaziçi Üniversitesi Kimya Bölümü / Polimer Araştırma Merkezi öğretim üyeleri Prof. Dr. Nihan Nugay ve Prof. Dr. Turgut Nugay’ın 2011-2012 “sabbatical” süreçlerinde Akron Üniversitesi Polimer Mühendisliği ve Polimer Bilimi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Mükerrem Çakmak ve Prof. Dr. Joseph Kennedy ile birlikte başlattıkları, laboratuvar ve klinik çalışmaları halen  Amerika Birleşik Devletleri’nde sürdürülmekte olan ‘’Yeni Nesil Biyo-Yapay Pankreas Membranı’’ projeleri  ABD’de patent altına alındı.

Özellikle Tip 1 Diyabet hastalarına çözüm sağlayabileceği düşünülen biyo-yapay pankreas cihazının en önemli komponentlerinden biri olan amfifilik ko-network membran, homojenliği kontrol edilebilen bir gözenek yapısına sahip olup içine yerleştirilen pankreatik beta hücre kümelerince salgılanan insülini çok kısa bir sürede geçirebilmekte ancak bu hücrelere saldıran  bağışıklık proteini   IgG ye geçit vermemekte. 

Çalışma,  daha önce Dr. Kennedy grubunca patentlenen cihazda kullanılan membranın,  özel tasarımlı gözenek yapısında kontrollü sentezi ile insulin ve IgG ye karşı selektif geçirgenliği oluşturmasının yanısıra ıslak mukavemetlerinin arttırılması yönünde gelişmeler sağlamış olması açısından önemli ve “Insülin ve IgG Taşınımını Ayırdedebilen Amfifilik Ko-Network  Membranların Üretimi “(WO2014/197699)   başlıklı yeni bir patentle koruma altına alındı.

Projenin klinik deneylerinin ABD- Cleveland Clinic’te yapılmakta olduğunu belirten Prof. Dr. Turgut Nugay bu deneylerin bilinen ve uzun protokoller gerektiren bir sürecin sonunda olumlu sonuç vermesi halinde insanüstünde deneylerin de gündeme alınmasının beklendiğini belirtti.

Prof. Dr. Nihan Nugay ve Prof. Dr. Turgut Nugay’ın ayrıca patent alımı yeni tamamlanan ve ağırlıkla biyouyumluluk ve biyokararlılık gibi önemli özellikleri yapısında bulunduran poliizobütilenin yer aldığı ‘’Özel Organik Modifikasyonlu Nanokatman İçeren Poliizobütilen Bazlı Poliüretanlar’’( WO 2014/018509 ), ‘’Hidroksil Sonlu Poliizobütilenlerin Fotokimyasal Hazırlanması, Metotlar ve Kullanımları’’( WO 2014/138001 ), ‘’Poliizobütilen Bazlı Polimer Network’lerin Tiyol-En Kimyası Kullanarak Hazırlanması’’( WO 2014/ 138017 )  çalışmaları uzun ömürlü kalp damar stentleri ve kalp pili kablolarının kılıflanması, yaşayan deri üzerine uygulanabilecek su itici yara örtülerinin üretimi gibi medikal kullanımları gündeme getirebilecek nitelikte. Öğretim üyelerinin “Yeni Poliizobütilen Bazlı Termoplastik Elastomers’’( WO 2014/ 025986 )  başlıklı diğer bir yeni patentleri ise kauçuksu malzemelerde geri dönüştürülebilirlik yolunu açıyor olması nedeni ile ayrı bir önem taşımakta.

Halen basit endüstriyel uygulamalardan başlayıp medikal cihazlara kadar uzanan geniş bir kullanım alanı bulan polimerik malzeme sentez ve modifikasyonlarına yönelik çalışan Dr. Nihan ve Turgut Nugay’ın anılan projeleri, ABD’deki Akron Üniversitesi Polimer Bilimi öğretim üyelerinden Dr. Joseph Kennedy ile birlikte geliştirilmiş olup ABD’de lisanslama sürecine girmiş bulunuyor.