TRANS YAĞI YASAKLAYAN ÜLKELERDE DİYABET AZALDI
Genellikle kraker, çikolata, kek, bisküvi, mayonez, işlenmiş ve paketli gıdalarda bulunan trans yağları yasaklayan ülkelerde, kalp ve damar hastalıkları, tip 2 diyabet ve karaciğer yağlanmasının yaklaşık yüzde 6 azaldığı bildirildi
25 Eylül 2018 Salı 14:23
Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve Avrupa Endokrinoloji Derneği Yöneticisi Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kanada Sağlık Bakanlığı'nca geçtiğimiz günlerde hidrojenize edilmiş (PHO) yapay trans yağların kullanımının resmen yasaklandığını ve bu kapsama ülke içinde üretilen gıda ürünlerinin yanı sıra ithal gıdaların da dahil edildiğini anımsattı.
Trans yağların kullanımının Amerika Birleşik Devletleri'nde de yasaklandığını hatırlatan Yıldız, bu yağların başta kalp ve damar hastalıkları olmak üzere aralarında tip 2 diyabet ve karaciğer yağlanmasının da yer aldığı kronik metabolik hastalıkların gelişme riskini artırdığını söyledi.
Global hastalık yükü çalışmalarının, endüstriyel trans yağların fazla tüketiminin dünyada her yıl 540 milyon ölüme neden olduğunu ortaya koyduğunu ifade eden Yıldız, trans yağların, doymamış bitkisel yağlara endüstriyel işlemlerle kısmi olarak hidrojen eklenip katılaştırılmasından elde edildiğini anlattı.
Yıldız, trans yağların zeytin yağı gibi doymamış bitkisel yağlara göre daha ucuz ve uzun ömürlü olduğunu aktaran Yıldız, "Yapay trans yağlar, kraker, çikolata, kek, bisküvi, mayonez, hazır patates kızartması ve daha pek çok işlenmiş ve paketli gıdada bulunmaktadır. Trans yağ içeren ürünlerin etiketlerinde 'hidrojenize nebati yağ' ya da 'hidrojenize bitkisel yağ' ifadesi yer alır." bilgisini verdi.
DSÖ'nün hedefi tamamen kaldırılması
Prof. Dr. Yıldız, trans yağların insan sağlığına etkisine ilişkin çok sayıda çalışma yapıldığına işaret ederek, "1990'lı yıllardan itibaren trans yağ tüketiminin LDL (kötü) kolesterol düzeylerini artırdığı ve HDL (iyi) kolesterol düzeylerini azalttığı gösterilmiştir. Trans yağ kullanımı, kalp ve damar hastalığı, tip 2 diyabet, karaciğer yağlanması gibi kronik metabolik hastalıkların gelişme riskini artırmaktadır." diye konuştu.
Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) 2023 yılına kadar tüm dünyada trans yağ kullanımının tamamen ortadan kaldırılmasını hedeflediğini vurgulayan Yıldız, şunları kaydetti:
"Bu süreç tamamlanana kadar günlük trans yağ tüketiminin toplam enerji alımının yüzde 1'inden az olacak şekilde (2 bin kalorilik bir diyette 2.2. gramdan daha az) sınırlandırılması önerilmektedir. Gıdalarda endüstriyel trans yağ kullanımı, 2000'li yılların başında ilk olarak Danimarka, İsviçre ve İzlanda'da yasaklanmıştır. Yapılan bilimsel çalışmalarda, trans yağ kullanımının yasaklandığı ülkelerde kalp damar hastalığı görülme sıklığı ve bu hastalıklara bağlı ölümlerde yüzde 6'lara varan oranlarda azalma bildirilmiştir."
45 ülke trans yağ kullanımını yasakladı
Yıldız, bugüne kadar 45 ülkenin trans yağ kullanımının yasaklanması ya da kısıtlanmasına yönelik düzenlemeler yaptığına dikkati çekerek, haziran ayında Amerika Birleşik Devletleri ve bu ay da Kanada'da gıdalarda trans yağ kullanımını tamamen yasaklayan kanunların yürürlüğe girdiğini dile getirdi.
Prof. Dr. Yıldız, "Trans yağların gıda zincirinden kaldırılmasına yönelik 2000 yılından itibaren değişik ülkelerdeki uygulamaları inceleyen 32 çalışma bir arada değerlendirildiğinde, sağlığın korunmasında en etkili sonucun gıdalarda trans yağ kullanımının yasaklanmasıyla alındığı görülmektedir. Trans yağ kullanımı, yasaklama ile tamamen ortadan kaldırılırken ürün etiketlemesine dayalı düzenlemelerle yüzde 30-74 ve gıda üreticilerinin gönüllülük esasına dayalı düzenlemeler ile ancak yüzde 20-38 oranında azaltılabilmektedir." şeklinde konuştu.
Hidrojenize edilmiş yapay trans yağ nedir?
Doğal olmayan, tamamen sentetik olan yapay trans yağlar, sıvı bitki yağlarının hidrojen ile ısıtılması sonucu elde ediliyor.
Ucuz olduğu için bazı üretici firmalar tarafından tercih edilen bu yağlar, özellikle erken ölümlerde önemli bir etken olarak gösteriliyor. Bu tür yağların en önemli zararının, "kötü kolesterol" olarak bilinen LDL'yi artırması ve "iyi kolesterol" olan HDL'yi azaltması olduğu belirtiliyor.
Bilimsel araştırmalar, trans yağ seviyesi yüksek olanların kalp krizi geçirme riskinin, normal beslenenlere göre 3 kat daha fazla olduğunu ortaya koyuyor.
Trans yağların ayrıca bağışıklık sistemini zayıflatarak diyabet, kas kaybı, kanser, obezite, kalp hastalıkları, kısırlık, karaciğer fonksiyon bozukluğu, alzaymır ve parkinson, hücre fonksiyon bozukluğu, kandaki yağ oranı yüksekliği, anne sütü kalitesinde düşüş ve düşük doğum riski gibi hastalıklara yol açtığı kaydediliyor.
Hidrojenize edilmiş yağlar genellikle hazır patates kızartmaları, cips, kraker, bisküvi, çikolata, gofret ve benzeri besinlerde kullanılıyor.
- Silvan'da anne adayları gebe okulundaki eğitimlerle doğuma hazırlanıyorSilvan Dr. Yusuf Azizoğlu Devlet Hastanesi bünyesinde hizmet veren gebe okulunda anne adayları sağlıklı doğuma hazırlanıyor.13 Kasım 2024 Çarşamba 17:26KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM
- USHAŞ heyeti, KAEÜ'nün jeotermal ve sağlık projelerini incelediSağlık Bakanlığına bağlı Uluslararası Sağlık Hizmetleri Anonim Şirketi (USHAŞ) heyeti, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesinin (KAEÜ) jeotermal ve sağlık projelerini yerinde gördü.13 Kasım 2024 Çarşamba 17:18BASIN HABERLERİ
- Gümüşhane'de ambulans helikopter 70 yaşındaki hasta için havalandıGümüşhane'de 70 yaşındaki kalp hastası, ambulans helikopter ile Trabzon'a sevk edildi.13 Kasım 2024 Çarşamba 17:13SAĞLIK BAKANLIĞI
- Diyarbakır'da anne ölümlerini azaltma hedefiyle geliştirilen cerrahi yöntemle ilgili bilgi verildiDiyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesinde görevli Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. İhsan Bağlı, anne ölümlerini azaltma hedefiyle yeni bir cerrahi yöntem geliştirdi.13 Kasım 2024 Çarşamba 16:13KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM
- NÖHÜ Diş Hastanesi sağlık turizmine yeterli görüldüNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi (NÖHÜ) Diş Hekimliği Fakültesi Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi,13 Kasım 2024 Çarşamba 15:53SAĞLIK TURİZMİ
- Çankırı'da son yıllarda azalan organ bağışının artırılması hedefleniyorÇankırı'da son yıllarda organ bağışlarında azalma görüldüğünü bildirildi.13 Kasım 2024 Çarşamba 15:18SAĞLIK BAKANLIĞI
- CHP'li Gezmiş, eczacıları ve ilaç sektörünü destekleyecek düzenlemelerin hayata geçirilmesini istediCHP Giresun Milletvekili Elvan Işık Gezmiş, "Halkımızın sağlık hakkını koruyacak, eczacılarımızı ve ilaç sektörünü destekleyecek düzenlemeler vakit kaybetmeden hayata geçirilmelidir." dedi.13 Kasım 2024 Çarşamba 15:03ECZACILAR
- Sarkopeni hastalığı yaşlılarda hayati riske yol açabilirYeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Fizyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehtap Kaçar, sarkopeni (yaşa bağlı kas kaybı) hastalığının 80 yaşın üzerindeki yetişkinlerin yaklaşık yüzde 50'sini etkilediğini bildirdi.13 Kasım 2024 Çarşamba 14:18FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON
- Lübnan'da son 50 günde öldürülen çocuk sayısı, geçen yılki ölümlerin yüzde 80'ini aştıBirleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) Sözcüsü James Elder, İsrail'in yoğun saldırıları altında bulunan Lübnan'da son 50 günde öldürülen çocuk sayısının, geçen yılki ölümlerin yüzde 80'ini aştığını bildirdi.13 Kasım 2024 Çarşamba 13:33BASIN HABERLERİ
- Bakan Kurum, COP29'da Türkiye'nin İklim Yol Haritasını açıkladı:Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, "Birincil enerjide yenilenebilir enerjinin payını yüzde 50'ye, nükleer enerjinin payını ise yüzde 30'a çıkarmayı planlıyoruz." dedi.13 Kasım 2024 Çarşamba 13:18BASIN HABERLERİ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel