Önder Yılmaz

Tasarıyla asgari ücret teşvikinin kapsamı genişletilirken, devlete 11 milyar 437 milyon TL'lik yük getirmesi öngörüldü. Torba tasarıdan her gün kaza ve işçi ölümleriyle gündeme gelen özel maden şirketlerine ise çifte teşvik çıktı. 2016'da yaklaşık 134 milyon TL maliyet farkı desteği alacak olan özel maden şirketleri, istihdam oranlarını yüzde 50 oranında arttırmaları halinde işçi başı 200 TL asgari ücret teşviki alacak.

Komisyonda görüşmeler sürerken asgari ücret teşvikinin kapsamı son dakika önergesiyle genişletildi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, CHP, MHP ve HDP temsilcileriyle TBMM'de bir araya gelerek kapsamın genişletilmesi konusunda işveren ve işçi temsilcileriyle uzlaşmaya varıldığını iletti.

Son dakika önergesiyle yapılan değişiklikle işverene verilecek asgari ücret teşviki aylık 110 TL'den 100 TL'ye düşürüldü, ancak yararlanacak işletme ve işçi sayısının kapsamı genişletildi.

Yük 11 milyar TL

Son dakika önergesine göre, 2 bin 550 TL'ye kadar ücret alan herkes teşvik kapsamına girecek. Özel sektörde çalışan 12 milyon 880 bin çalışanın yüzde 80'i yani 10 milyon 996 bin 797 kişi bu destekten yararlanacak. Daha önce yararlanacak işçi sayıs 8.5 milyon olarak belirlenmişti. Daha önce 10.5 milyar TL olan devletin yükü ise 11 milyar 494 milyon TL'ye çıkacak. Yılda 4 ikramiye alan işçiler de teşvik kapsamına girecek.

Yeni kurulan şirketler de asgari ücret teşvikinden yararlanacak. Mevcut şirketini kapatıp yeni şirket kuran veya daha yüksek ücret alan çalışanlarını asgari ücretten göstererek hileye başvuran şirketler teşvik dışı tutulacak ve cezai müeyyide uygulanacak.

Yurtdışında oturma veya çalışma izniyle en az 3 yıl süreyle bulunan Türk vatandaşları, 6 bin euro yerine 1000 euro ödeyerek askerlik yapmış sayılacak. Bu düzenleme öncesinde başvuranlar da 1000 euro ödeyecek.

Sayıştay denetimi dolaylı olacak

Komisyonda bir önergeyle dev şirketlere Sayıştay dönetimi dolaylı hale getirildi. Anayasa Mahkemesi, Sayıştay'ın Türk Hava Yolları, Türk Telekom gibi kamu payı yüzde 50'den az olan şirketler ve bağlı iştiraklerinde denetim yapmasını engelleyen yasa maddesini iptal etmişti.

Tasarıya, Sayıştay Kanunu'na konuyla ilgili yeni bir fıkra eklendi. Buna göre kamu payı yüzde 50'den az olan ve borsaİstanbul'da işlem gören şirketler ile bağlı iştirakleri üzerinde yapılan bağımsız denetimler sonucunda düzenlenen raporlar Sayıştay'a gönderilecek. Sayıştay bu raporlar üzerinden rapor hazırlayıp TBMM'ye sunacak.

Madenciye çifte destek

Torba tasarıda maden şirketlerine çifte teşvik çıktı. Tasarıya eklenen önergeyle yer altı kömür sektöründe üretim yapan özel işletmelerde, fazla çalışma ücreti, yıllık izinlerin artırılması, çalışma süresinin 37.5 saate düşürülmesi, çalışanların ücretinin 2 asgari ücretten az olamayacağı nedenleriyle oluşan maliyet artışlarını devlet karşılayacak.

Tasarıya eklenen asgari ücret teşviki düzenlemesiyle de 100 TL'lik asgari ücret teşviğinden maden işletmeleri 200 TL olarak yararlanacak.