TIBBİ ATIKLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ UYGULAMALARI HAKKINDA GENELGE

Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Tarafından Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Uygulamaları Hakkında Genelge(2010/75) yayınlandı.

T.C.

SAĞLIK BAKANLIĞI
Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Sayı   : B.lO.O.THG.0.10.00.15/010-06

Konu   : Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Uygulamaları

GENELGE
2010/75

Bilindiği üzere, sağlık kurum ve kuruluşlarından kaynaklanan tıbbi atıkların halk sağlığına ve çevreye zarar vermeden üretildikleri yerlerde ayrı toplanması, geçici depolanması, taşınması ve bertaraf edilmesi ile ilgili uyulacak usul ve esaslar 2872 sayılı Çevre Kanununa istinaden, Çevre ve Orman Bakanlığınca hazırlanan ve 22 Temmuz 2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği" ile düzenlenmiştir.

Bakanlığımızca Ülke kaynaklarının daha etkili ve verimli kullanılması, harcamalarda gereksiz kaynak israfına yol açılmaması ve kurumlarımızda sağlık hizmetine yönelik olmayan diğer tüm işletme giderlerinin en aza indirilmesi amacı ile bir takım çalışmalar ve düzenlemeler yapılmaktadır. Bu kapsamda Bakanlığımıza bağlı yataklı tedavi kurumlarında oluşan tıbbi atıkların toplanması ve bertarafı ile ilgili olarak farklı uygulamalara ve mali yüklere katlanmak durumunda kaldıkları tespit edilmiştir.

Bu kapsamda;

1- İlgili Yönetmeliğin 23 üncü maddesi ile kurumlarda üretilen tıbbi atıkların toplanma, taşınma ve bertaraf ücretini belirleme yetkisi il mahalli çevre kuruluna verilmiş olup kurumlardan alman verilere göre her kurulun farklı yöntem ve kriterlerle, farklı fiyatlar ve miktarlar belirlediği ve iller arasında aşın fiyat farklılıklarının(on katma kadar) oluştuğu tespit edilmiştir. Bu nedenle kurumlarımız mahalli çevre kurul toplantıları öncesinde tıbbi atık bertarafına dair tüm unsurları (yaklaşık değerler, bertaraf yöntemi ve uzaklıklar gibi )dikkate alarak çalışma yaparak, elde ettiği verileri kurula sunulmak üzere il sağlık müdürlüğü ilgili birimine bildirmesi,

2- Bazı mahalli çevre kurul kararlarında tıbbi atık miktarlarının dönem öncesinde belirlendiği, ilgili yıl için gerçekleşmemiş miktar tespitlerinin yapıldığı (örneğin diyaliz yatağı başına 2 kg/gün, eğitim veren devlet hastaneleri yatak başına 1,5 kg/gün, sefer basma vb.) kurumlarımızın yönetmelik esaslarına aykırı olarak üretmedikleri tıbbi atıklar için dönem başında borçlandırıldıkları anlaşılmıştır. Ayrıca aynı yatak kapasitesine sahip olmasına rağmen cerrahi branşta hizmet veren bir hastane ile ruh sağlığı alanında hizmet veren dal hastanesinin ürettiği tıbbi atık miktarının aynı olmayacağı aşikardır. Bu nedenle tıbbi atık miktar tespitinin yatak başına yapılmasının sağlıklı olmayacağı düşünülmektedir. Bu durumun yönetmelik esaslarına aykırı olduğu göz önünde bulundurularak mahalli çevre kurulu toplantılarında tıbbi atık bertaraf ücretinin miktar (kilogram) tespitine göre işlem tesis edilmesinin sağlanması,

3-  Söz konusu Yönetmeliğin tıbbi atıkların taşıma ve bertarafına ilişkin 25. ve 31.
maddelerinde "...büyükşehirlerde büyükşehir belediyeleri, diğer yerlerde ise belediyeler ile
yetkilerini devrettiği kişi ve kuruluşlar sorumludur." hükmü yer almaktadır.

Buna göre, toplama ve bertaraf işlemine ilişkin yetkiler kişi ve kuruluşlara devredilecek ise ilgili yönetmeliğin yukarıda bahsedilen hükmünün göz önünde bulundurulması,

4- Tıbbi atıkları; yönetmeliğin altıncı bölümünde belirtilen hususlara uyulmak suretiyle sterilizasyon işlemine tabi tutularak zararsız hale getirmek, yakılmak veya depolamak suretiyle bertaraf etmeyen veya bu işlemleri yapmak üzere kurulan tesislere yönetmelik çerçevesinde lisans almayan Belediyelere bertaraf ücretlerinin ödenmeyeceği veya cüzi bir bedel (verdiği hizmet kadar örneğin toplama, taşıma ücreti) ödeneceği hususu ile söz konusu tesislerin lisanslı olup olmadıklarının mahalli çevre kurul toplantılarında gündeme getirilmesi,

5- Kurum yönetimi tarafından, ilgili Yönetmelik esasları ile tıbbi atıkların toplum ve çevre sağlığı üzerine oluşturacağı zararlar, kuruma getireceği mali yük ve kaynağında ayrıştırma konusunda çalışanların bilinçlendirilmesi amacıyla eğitim programlarının yapılması, tüm birimlerde atık yönetim planlarının oluşturulması, denetimler de temizlik ve enfeksiyon komitelerinin birlikte çalışmalarının sağlanarak olumsuzlukların giderilmesi için gerekli tedbirin alınması,

6- Tıbbi atıkların geçici atık deposunda toplanmasından, bertaraf eden kuruluşa teslimine kadar olan işlevlerin takibi için bir elemanın görevlendirilmesi, atıkların görevli tarafından geçici depoda bulundurulacak tartı ile tartıldıktan sonra bertaraf görevlisine ek-1 de yer alan tıbbi atık alındı belgesi düzenlenerek Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği'nin 30. maddesinde belirtilen hususlar dahilinde tesliminin sağlanması, anılan yönetmeliğin 30. maddesinde "İnceleme ve denetim sırasında bu belgenin ilgili tüm taraflarca denetim elemanlarına gösterilmesi zorunludur. Tıbbi atıkların taşınması sırasında kullanılan bu belge en az bir yıl süre ile muhafaza edilir ve talep edilmesi durumunda yetkili otoritelerin incelemesine açık tutulur." hükmü gereği belgeler doldurulurken dikkatli ve özenli olunması, tüm bilgilerin eksiksiz doldurulmasına ve imzaların tam olmasına dikkat edilmesi ve talep edilmesi durumunda yetkili otoritelerin incelemesine sunulmak üzere muhafazasının sağlanması,

7- İlgili kurum ve kuruluşlara ödenecek tıbbi atık bertaraf bedelleri, tıbbi atık alındı belgelerindeki miktarlarının, il mahalli çevre kurulu tarafından ilgili yıl için belirlenen toplama ve bertaraf ücreti ile hesaplanması, kurum veya kuruluştan alacaklar varsa mahsuplaşma yoluna gidilmesi,

8- Kurumlarımızm tıbbi atık ödemelerini yılı bütçelerindeki 740-123(diğer hizmet alım giderleri)kaleminden yapmaları, muhasebe işlemlerini ise 740-123.05.b tıbbi atık taşıma hizmet alım giderleri kaleminden takip etmelerinin sağlanması,

9- Günlük üretilen tıbbi atık miktarlarının az olması halinde, geçici depo/konteynırda toplanması, yönetmelikteki süreye dikkat edilerek belirlenecek günlerde teslimatların gerçekleştirilmesi,

10- Tıbbi Atıkların toplanması depolanması depoların temizliği ve bertarafma kadar olan süreçler hizmet alım ihalesi kapsamında ise bu süreçlerdeki yüklenicilerin işlevlerine yerine getirmemesinden kaynaklanan olumsuzluk ve müeyyidelerin hizmet alımları teknik şartnamelerinde ayrıntılı olarak belirtilmesi,

11- Yönetmelik esaslarının uygulanma durumu, üretilen tıbbi atık miktarı ve mali yükün belirtildiği ek-2 de gönderilen yıllık analiz raporu formunun her yıl sonunda İl Sağlık Müdürlüklerince ildeki Bakanlığımıza bağlı tıbbi atık üreten kuruluşlarımızdan istenerek liste halinde her yıl ocak ayı sonuna kadar Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü'ne bildirilmesi gerekmektedir.

12- Bakanlığımıza bağlı yataklı tedavi kurumlarında oluşan tıbbi atıkların toplanması ve bertarafı ile ilgili uygulamalarda yukarıda belirtilen hususlara dikkat edilmesi konusunda gerekli hassasiyetin gösterilmesi hususunda,

Gereğini bilgilerinize rica ederim.

Prof.Dr Nihat TOSUN

Bakan a.

Müsteşar

Ek-1: Tıbbi atık alındı belgesi
Ek-2:Yıllık analiz rapor formu

DAĞITIM; GEREĞİ:

A Planı

İçişleri Bakanlığı (Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü)

Çevre ve Orman Bakanlığı (Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü)