SUCUKLU YUMURTA DA KANSER YAPIYOR MU?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) hafta başında işlenmiş et tüketimi ile kalınbağırsak kanseri arasındaki sebep-sonuç ilişkisini açıklayınca, et seven herkesi bir telaş aldı.
01 Kasım 2015 Pazar 11:17
Yenal Bilgici
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), işlenmiş etlerin kansere yol açtığını açıkladı. Rapora göre, günde 50 gram işlenmiş et tüketilmesi, kalınbağırsak kanseri riskini yüzde 18 arttırıyor. Aynı rapor, 'sınırlı kanıt'a dayanarak, işlenmemiş kırmızı etin de, 'muhtemelen' prostat ve pankreas kanserine yakalanma riskini arttırdığını açıklıyor.
Açıklama, WHO'ya bağlı Uluslararası KanserAraştırmaları Dairesi'nin raporuyla beraber geldi. Söz konusu rapor 10 ülkeden 22 bilim adamının çabasıyla üretildi. Raporda işlenmiş et tüketimi ile kalınbağırsak kanseri arasında yeterli kanıt bulunduğu yazıyor.
Nedir bu işlenmiş et?
Bir taze et var, bir de etten elde edilmiş ürünler var. Kanser riski olanlar et ürünleri. Bunlara işlenmiş et ürünleri diyoruz. İlk aklımıza gelenler salam, sucuk, sosis, pastırma ve jambon. Bu ürün yelpazesi genişletilebilir.
Prof. Fatih Gültekin, Süleyman Demirel Üniversitesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Başkanı, 'A'dan Z'ye Gıda Katkı Maddeleri' kitabının yazarı
'İşlenmiş et'teki sakınca nedir?
Prof. Fatih Gültekin
Burada asıl konu işlenme esnasında kullanılan katkı maddeleri. Et ürünlerinde nitratlar ve nitritler koruyucu ve renk tutucu olarak kullanılıyor.
İşlenmiş ette neden nitrat var?
Prof. Fatih Gültekin
Et ürünlerinde nitratlar ve nitritler koruyucu ve renk tutucu olarak kullanılmaktadır. Clostridium botulinum bakterisinin ürettiği bir toksin, botulizm denen ve bazen hayatı tehdit edecek düzeyde ciddi olabilen gıda zehirlenmesine neden oluyor. Nitrat ve nitritler bu bakterinin gelişmesini engelleyerek bu gıda zehirlenmesini önler.
RAKAMLAR
► 21% Kalınbağırsak kanserlerinin yüzde 21'i işlenmiş etten veya kırmızı etten kaynaklanıyor
► 86% Akciğer kanserlerinin yüzde 89'u tütün ve tütün ürünlerinden kaynaklanıyor
► % 19 Tüm kanserlerin yüzde 19'u tütün ve tütün ürünlerinden kaynaklanıyor
► % 3 Tüm kanserlerin yüzde 3'ü işlenmiş veya kırmızı et tüketimiyle ilişkilendiriliyor
► Kaynak: Cancer Research UK
Türkiye'de kişi başına et tüketimi:
► Koyun eti: 3.8 kg
► Dana eti: 8.3 kg
► Kümes hayvanı: 16.1 kg
► Kaynak: OECD
10) PEKİ NE YAPACAĞIZ?
Tuğçe Aytulu (Onkoloji diyetisyeni, Amerikan Hastanesi Beslenme ve Diyet Sorumlusu) anlatıyor
Bu konuda yapılabilecek bir kaç şey var.Birincisi bu yiyecekleri beslenmede daha sınırlı kullanmak, daha az tüketmek ve bu gıdaların yerine işlem görmemiş eti tercih etmek.
Bundan işlenmemiş etin bolca tüketilebileceği anlamı çıkmamalı. İşlenmemiş kırmızı etin fazla tüketimiyle kolon kanseri riskinin arttığını gösterilen çalışmalar var. Kırmızı etin besin değeri olarak bir çok faydası var ama bol ve sınırsızca da tüketilmemeli. Haftada 2-3 kezden fazla kırmızı et tüketmemek gerekiyor.
Özellikle kolon kanserlerine karşı koruyucu olduğunu bildiğimiz, posa yönününden zengin gıdaları her gün düzenli olarak tüketmek faydalı. Bu gıdalar kurubaklagiller, tam tahıllı yiyecekler ( bulgur, tam buğday ekmeği gibi), meyve ve sebzelerdir.
Sonuç olarak yıllardır onkoloji alanında çalışan bir diyetisyen olarak söyleyeceğim: Yıllardan beri en sağlıklı ve en uygun beslenme modeli olarak karşımıza 'Akdeniz Diyeti' çıkıyor. Yani tam tahıllar, meyveler, sebzeler, bitkisel yağlar, süt ürünleri ve az miktarda kırmızı et ve beyaz etten oluşan karışık bir beslenme düzeni... Tüm sonuçlara bakınca karbonhidratsız veya tek tip yiyeceklerden oluşan diyetlerin uzun vadede sağlık sorunları yaratacağı görülüyor.
Nitrat ısrarı neden?
Prof. Fatih Gültekin
Nitrat ve nitritlerin kanser riskini artırıcı etkileri biliniyor. Ancak şu ana kadar bunların yerine geçecek daha masum bir katkı maddesi malesef bulunamadı. Kullanmazsanız botilizm riski, kullanırsanız kanser riski oluşuyor.
Güvenli sınır nedir?
Prof. Fatih Gültekin
İşlenmiş etlerde güvenli sınır belirlenememektedir. Kimse örneğin 10 gr. tüketirseniz bu güvenlidir diyemiyor. Bu yüzden bizim önerimiz içinde bu katkılar olan ürünleri hiç tüketmemek. Taze et ve baharat karışımı karıştırılıp pişirilerek tüketilebilir.
Herkes aynı fikirde mi?
Sayıca çok azınlıkta da olsalar, WHO'nun raporunu 'doğrudan bir sebep-sonuç ilişkisi açıklayamıyor' diye eleştiren bilim insanları da var. Bu arada, raporun mimarlarından Dr. Christopher Wild da, "kırmızı et tüketiminden tamamen kaçınmak gerekir" demediği gibi etin faydalarından da bahsediyor.
WHO'nun 'kanserojen' listesi
► 118 madde (İnsanda kanserojen etkisi var): Tütün, asbest, ultraviole ışınlar, hava kirliliği, alkol.
► 75 madde (İnsanda 'muhtemelen' kansere yol açıyor): Kırmızı et, steroidler, petrol rafinerileri
► Aynı grupta yer almak eşit risk anlamına gelmiyor. Kansere yol açma konusunda ne kadar kanıt bulunduğu anlamına geliyor.
- BM'den İsrail'in Türk-Filistin Dostluk Hastanesini hedef alan saldırısına tepkiBirleşmiş Milletler (BM), İsrail'in Türk-Filistin Dostluk Hastanesini hedef alan saldırısına tepki göstererek, hastaneler ile sağlık tesislerinin hiçbir zaman çatışma alanı olmaması gerektiğini bildirdi.17 Temmuz 2024 Çarşamba 20:33DÜNYADA SAĞLIK
- Gazze'deki Sağlık Bakanlığından hastanelere jeneratör temini için "acil durum" çağrısıİsrail saldırıları altındaki Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı, uluslararası toplum ve kuruluşlar ile Arap ve İslam ülkelerine, hastanelere jeneratör temini için "acil durum" çağrısı yaptı.17 Temmuz 2024 Çarşamba 18:13DÜNYADA SAĞLIK
- Türk sağlıkçılar Burundi'de yaklaşık 5 bin kişinin dişini tedavi ettiTürk sağlık ekibi, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) ve Tüm Afrika'nın Dostları Derneği (TADD) işbirliğiyle Burundi'de 5 bin kişiye diş tedavisi yaptı.17 Temmuz 2024 Çarşamba 18:08DÜNYADA SAĞLIK
- Hatay'da devrilen ambulanstaki 2 sağlık personeli yaralandıHatay'ın Dörtyol ilçesinde, devrilen ambulanstaki 2 sağlık personeli yaralandı.17 Temmuz 2024 Çarşamba 17:43BASIN HABERLERİ
- Sağlık Bakanı Memişoğlu, milletvekillerinin sorularını yanıtladı:Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, önceliklerinin birinci basamak sağlık hizmetleri olduğunu belirterek, "Bunun planlamalarıyla ilgili arkadaşlarımız çalışıyor, birkaç hafta içerisinde eylem planlarımızı ortaya koyacağız." dedi.17 Temmuz 2024 Çarşamba 17:03SAĞLIK BAKANLIĞI
- Ambulansların Durumu Gözden GeçirildiErzincan'da İl Sağlık Müdürü Dr. Cihan Tekin başkanlığında "Ambulans Bakım Onarım Durumları " hakkında toplantı yapıldı.17 Temmuz 2024 Çarşamba 16:13SAĞLIK BAKANLIĞI
- Tarsus’ta ’Gezici Sağlık Hizmet Aracı’ Faaliyete BaşlıyorTarsus'ta tam donanımlı "Gezici Sağlık Hizmet Aracı" faaliyete geçiyor. Kentte sağlık hizmetlerine ulaşımda güçlük çeken vatandaşlar ile kırsal mahallelerde...17 Temmuz 2024 Çarşamba 15:58BASIN HABERLERİ
- (Özel) Başkan Bakkalcıoğlu, Kalbi Tekrar Çalıştırılan Minik Ela’yı Esogü’de Ziyaret EttiBilecik'in Bozüyük ilçesinde klorlama çukuruna düştükten sonra kalbi durmuş bir şekilde çıkarılan ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Sağlık,...17 Temmuz 2024 Çarşamba 15:28BASIN HABERLERİ
- Akıllı Mercekle Gözlüğü Bırakmak MümkünAcıbadem Kayseri Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Altan Göktaş, akıllı mercekler sayesinde 40 yaş sonrası gözlüğü bırakmanın mümkün...17 Temmuz 2024 Çarşamba 14:43GÖZ HASTALIKLARI
- 4 Ton Çöp Çıkan Evi Temizlenip Yaşanabilir Hale GetirildilerOdunpazarı Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü ekipleri, İstiklal Mahallesi'nde bulunan ve içinden 4 ton çöp çıkan evi temizleyip yaşanabilir hale...17 Temmuz 2024 Çarşamba 14:28BASIN HABERLERİ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel