SEVK ZİNCİRİ GSS'NİN TEMELİYDİ AMA 15 GÜN SÜRDÜ

Anayasa Mahkemesi başka maddeleri iptal ettiği halde hükümet özel hastanelerin talebi ve özelleştirme isteği nedeniyle sevk zincirini önce 4 ilde 15 gün uyguladı ama sonra kaldırdı

1 Ekim 2008'den beri ülkemizde kısmen uygulanan Genel Sağlık Sigortası sistemi devletin sağlık harcamalarını patlatsa da sağlık sistemimizde köklü değişiklikler yaptı. Sağlık Bakanımızın açıklamasına göre AK Parti öncesi yılda 2 defa hastaneye giden vatandaşlarımız artık yılda 7 kez hastaneye gidiyorlar bu iyi mi kötü mü tartışılır ama halk genel sağlık sigortasından memnun devlet-hükümet ise harcamaları katlandığı için memnun olmamakla birlikte geri adım atamıyor zira hükümete kaç seferdir seçim kazandırıyor. Genel Sağlık Sigortası'nın temeli olan sevk zinciri ise planlandığı halde 2007'den beri uygulanamıyor. Bu yazı dizimizin amacı da sevk zincirine büyüteç tutmaktır.

ERTELENMEZSE YEŞİL KART 2012'DE YOK
Son 40 yılın konusu Genel Sağlık Sigortası'dır. 40 yıldır sağlıkla ilgili her düzenlemeye "Genel Sağlık Sigortası Kanunu yürürlüğe girinceye kadar..." cümlesi ile başladık ve 2006 yılında TBMM tarafından kabul edilip 2007 Ocak ayında uygulanması öngörülen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile ülkemizde uzun yıllardır adı özlemle anılan GSS birtakım gecikmelerle 1 Ekim 2008 günü kısmen yürürlüğe girdi ve 1 Ocak 2012 günü de yeniden erteleme olmazsa tamamen yürürlüğe girecek. Şu anda ülkemizde yeşil kartlılar hariç herkes GSS'li ve bir kez daha erteleme olmazsa 01.01.2012 günü yeşil kart tamamen kalkacak ve herkes GSS'li olacak. Bir kısmı prim ödeyecek bir kısmı prim ödemeden GSS'den yararlanmaya başlayacak. Ertelenmezse tüm ülkeye yayılacak olan GSS'den, hanehalklarına göre kişi başına düşen gelirleri asgari ücretin üçte birinden az olanlar primleri devlet tarafından ödenerek, üçte bir ile bir asgari ücret arasında olanlar 34 lira, GSS primi ödeyerek, asgari ücretten çok geliri olanlar 101 lira ödeyerek, iki asgari ücretten çok geliri olanlar da 202 lira her ay GSS primi ödeyerek yararlanmaya başlayacaklar. Sosyal Güvenlik Kurumu da 1.1.2012 için hazırlıklarını son sürat devam ettiriyor.

SGK kapsamında 5502 sayılı Kanun ile 2006 yılında SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapatıldı yerine Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kuruldu. Ardından da Kanunsal teklik ve Genel Sağlık Sigortası için 5489 sayılı "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu" (SS ve GSS) 19.04.2006 günü TBMM'ce kabul edildi. Ama zamanın Cumhurbaşkanı Sezer tarafından yeniden görüşülmek üzere 10.05.2006 günü iade edildi. TBMM'ye geri gönderilen kanun bu kez, yeniden görüştü ve 31.05.2006 günü tek bir noktasını değişmeden aynen kabul edildi. Uygulama gereğince sadece kanun numarası 5510 oldu.

KAMU GÖREVLİLERİ DAHA EŞİTTİR
5510 sayılı Kanun bu haliyle 1 Ocak 2007 günü yürürlüğe girecekti. "5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu" Cumhurbaşkanı'nca onaylandı ama aynı zamanda, hem Cumhurbaşkanı hem de CHP tarafından Anayasa Mahkemesi'ne taşındı. Anayasa Mahkemesi de 2007 Ocak ayında yürürlüğe girecek olan yasayı, Aralık 2006'da 22 maddesini iptal ve 6 maddesinin de yürürlüğünü durdurdu. Gerekçesi de çok ilginçti; Herkes eşittir ama kamu görevlileri daha eşittir. Çünkü bu Kanun ile kamu görevlileri (memurlar), SSK'lılar ve Bağ-Kur'luların alacakları emekli aylıkları düşürülüyor, emeklilikleri de öteleniyordu.

***

YASADA SEVK ZİNCİRİ DE VARDI

Neredeyse hiç uygulanmadan kaldırılan eski sevk zincirine göre; önce aile hekimine veya birinci basamak sağlık kuruluşlarına gitmeden direkt 2 veya 3'üncü basamak sağlık kuruluşlarına gidecek olanlar; sağlık hizmet bedelinin yüzde 30'unu ceplerinden ödemek zorundaydı. Bu uygulama yürürlüğe girseydi mesela birinci basamaktan (aile hekiminden) sevk almadan direkt devlet veya üniversite hastanesinin dahiliye doktoruna gidenlerin 30 liralık muayene ücretinin 21 lirasını devlet, 9 lirasını hasta ödeyecekti. Özel hastaneye gidenler ise buna bir de 15 liralık muayene ücreti de ilave ederek ödeme yapacaktı. Öte yandan, isteyen SGK'lı sadece SGK'nın sözleşme yaptığı hastaneye değil isterse sözleşme yapılmayan hastaneye de gitme hakkına sahipti, SGK ile sözleşmesiz hastaneye sevksiz giderse bu kez SGK, SGK fiyatlarına göre yüzde 50 geri ödeme yapacaktı. Mesela SGK ile sözleşmesiz bir özel hastaneye gidilir ve dahiliyede muayene olunursa o hastane kendi fiyatlarından (mesela 150 lira) tahsil ederse, SGK'da kendi fiyatlarından (30 liradan) yüzde 50 (15 lira) hastaya geri ödeyecekti ama bu yasa uygulanmadı.

Ali Tezel / Bloomberg HT