SAĞLIKTA CEO KAYGISI

Sağlıkta reformun son adımı olarak 663 sayılı Kanun Hükmündeki Kararname’yle (KHK) devreye giren Kamu Hastane Birliği (KHB) uygulaması, artı ve eksileriyle yeni bir dönemin başlangıcı.

Yeni uygulamayla hastaneler tıpkı birer holding gibi kâr ve verimlilik üzerine belirlenen hedefleri tutturmak için doktor ve hastalar üzerine yoğunlaşacak. Türkiye genelinde kurulan 87 kamu hastane birliği bulunuyor. Kamu hastanelerinin, her ilde kurulan birlik bölgesi içerisinde ve sözleşmeli CEO’lar tarafından yönetildiği, kamu kaynaklarının etkin kullanımı üzerine kurulan sistem, birçok tartışmayı da beraberinde getirdi.

Yeni dönemin 'daha kısa sürede daha çok hasta muayene etmek, daha çok katkı payı, daha az araştırma' anlamına geldiğini belirten sektör temsilcilerine göre özellikle doktorlar yoğunluktan şikâyet ettikleri eski günlerini bile mumla arayacak. Sektör temsilcilerinin yeni döneme ilişkin yorumu oldukça çarpıcı: "CEO’lar başarı için doktorları kırbaçlayacak."

'Doktor hastaneler arasında istendiği gibi oynatılacak'

Prof. Dr. Özdemir Aktan (Türk Tabipleri Birliği Başkanı): KHB'lerinin başındaki genel sekreterler yani CEO’lar da sözleşmeli olarak çalışıyor. İstanbul’da 5 bölge bulunuyor ve her bölgenin bir CEO’su var. Eğer CEO’lar kendilerine bağlı olan bölgedeki hastaneleri kâra geçiremezlerse sözleşmeleri feshedilerek işten atılacak. Bu nedenle de başarı için CEO’lar doktorları kırbaçlayacak. Zaten ağır iş yükü olan doktorları, bölgedeki diğer hastaneler arasında sorgusuz sualsiz istediği gibi oynatacak. Kâr için daha çok hasta bakmak zorunda kalınacak. Hastanelerde araştırma ve eğitime ne zaman ne de bütçe ayrılamayacak. Tüm bunlar beraberinde niteliksiz sağlık hizmetini getirecek. En büyük problem finansmandan. Çünkü SGK hastanelere yaptığı ödemelerin yüzde 50'sini primlerden toplayarak ödüyor, geri kalanı ise devlet tarafından ödeniyor. Ama devlet ödemelerden çekildiği zaman bunun bir şekilde karşılanması gerekiyor. O zaman bu nasıl karşılanacak? Bunun da tek yolu vatandaşın sağlık hizmeti için daha fazla para ödemesi.

Ek ücretler tarih olacak

Dr. Çetin Erdolu (Sağlık ve Sosyal Hİzmet Emekçileri Sendikası SES Genel Başkanı): KHB bir genel sekreterin her konuda yetkili olduğu bir yapılanma. CEO’lar kendi bölgelerinde bulunan hastanelerin bazı taşınmazlarının kiralanması satılması veya devredilmesi gibi kârarlar alabilecek. Personeli karlılık esasına göre istediği yerde görevlendirebilecek. Taşeron sağlık çalışanları da hizmet alım yoluyla görevlendirilecek. Ebe, hemşire ve sağlık memuru gibi sağlık çalışanları döner sermayeden 500-600 lira ek ücret alabiliyorlardı. Bu 20-30 lira gibi bir rakama düştü, KHB ile de tümüyle ortadan kalktı.

CEO’ların ücretleri yüksek olacak

Dr. Güray Kılıç (İstanbul Tabip Odası Delegesi): KHB, hastaneleri maliyet odaklı bir işletmeye dönüştürüyor. Genel sekreter ve hastene yöneticilerinin varlık nedeni hastanenin mali dengesini sağlanmak ve kendine yeterli kurum haline dönüştürmek. Ancak böyle bir kaygısı olan yöneticinin hekim ve sağlık çalışanları üzerinde kaygı oluşturacağı açık. Hekimlerin mesai saatleri konusunda ciddi kaygılarımız var. Hekimler devlet memuru, fakat gelen CEO’lar ve yöneticiler sözleşmeli. Ücretleri ise oldukça yüksek.

'A sınıfı hastanelere ancak zengin hastalar gidebilecek'

DOKTORLARA

AR-GE çalışmaları ‘bütçe ve zaman’ gerektirdiği için minimuma inecek.

Sağlık personeli, hastanelerin verimlilik ve kârlılık esası üzerine değişik yerlerde görevlendirilecek.

Asistan hekimlerin eğitimi konusuda sorun yaşanacak. Şu anda kamu hastanelerinde çalışan asistanların eğitimi için ayrılan zaman haftada 1 saati geçmiyor. Kâr odaklı dönemde bu lüks olacak.

Kâr etmek için sağlık hizmeti 7/24 devam edecek. Bu da sağlık alandaki çalışanların mesaisini esnek, kuralsız hale getirecek.

KHB dahilinde hastaneler A, B, C, D, E biçiminde sınıflandırılacak. Amaç verimlilik ve kârlılık olduğu için yüksek kaliteli yani A sınıfında olan hastaneye başvurandan daha fazla ek ücret alma durumu olacak. Yoksul vatandaş C, D ve E sınıfı hastaneye gidecek.

VATANDAŞA

Yeni yapılanmaya göre, artık hastaların sorun ve ihtiyaçları bağlı oldukları kendi bölgelerinde çözülecek. Ancak gerektiğinde başka bölgeye sevk edilebilecek.

Bölge genel sekreterleri, sorumlu oldukları bölgelerdeki hastane hizmetleri ve kaynaklarının etkin kullanımı konusunda, her hafta bir araya gelerek çözümler üretecek.

Her CEO kendi bölgesindeki sağlık hizmeti ve doktoru değerlendirerek, bazı özel tedavi gerektiren durumlarda hastayı ordan oraya sevk etmek yerine, ortak belirlenecek bir tedavi merkezine yönlendirebilecek.

Bu anlamada ilk olarak İstanbul Bağcılar'da bir yanık merkezi ve Bakırköy’de de bir inme felç tedavi merkezi kurulması için düğmeye basıldı. Bu merkezlere her bölgeden hasta sevki yapılarak tedavisi gerçekleştirilecek.

MİNE TUDUK - [email protected]

Radikal