SAFRA KESESİ TAŞLARINDA EN İYİ ÇÖZÜM AMELİYAT
Görülme sıklığı yaşla birlikte artan safra kesesi taşları, çoğunlukla karın ağrısı, bulantı ve kusmayla belirti veriyor. Safra kesesi taşı oluşumunun,..
16 Şubat 2011 Çarşamba 15:58
Görülme sıklığı yaşla birlikte artan safra kesesi taşları, çoğunlukla karın ağrısı, bulantı ve kusmayla belirti veriyor. Safra kesesi taşı oluşumunun önüne geçmenin mümkün olmadığını belirten BSK Eskişehir Anadolu Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. İbrahim Cenk Soğukpınar, "Safra kesesi taşının tek tedavi yöntemi taşın olduğu safra kesesinin ameliyatla çıkarılmasıdır" dedi.
Safra taşlarının çeşitleri oluyor mu?
Evet, safra taşları farklıdır. Hepsi aynı tip değil. Pigment taşları veya kolesterol taşları olabiliyor. Ve bunlar bazen sorun oluşturuyor. Bu taşlar gün geçtikçe büyüyor. Üzerindeki çökeltiler ya da safranın içinde katı hale geçiş artıyor. Küçük halde başlıyor, zaman içerisinde gittikçe büyüyor. Bazen de bir tane büyük değil, birkaç parça halinde oluyor. Hatta küçük küçük yüzlerce taş bile oluşabiliyor.
Safra kesesi taşı oluşumu yaygın mı?
Çok yaygın. Yaşla birlikte artıyor. Bütün ölümlere bakıldığında, yüzde 11-36’sında safra kesesi taşına rastlanıyor. Obezite, gebelik, Crohn hastalığı gibi durumlar taş gelişimini artırıyor. Özellikle kırmızı kan kürelerinin dönüşüm hızının yüksek olduğu kan hastalığı olan kişilerde daha sık görülüyor. Kadınlarda, erkeklere oranla üç kat daha fazla rastlanıyor.
Böbrek taşlarıyla benzerlikleri var mı?
Böbrek taşlarıyla benzerlik kurmamak lazım. Yani "bol su içerek, ip atlayarak taşı düşürebilirsin" gibi. Aksine biz safra kesesi taşlarının düşmesini istemiyoruz. Çünkü bu taşların düşmesi oldukça riskli. Safra kesesi taşlarının, safra kesesinden ana safra kanalına düşmesi halinde bu kanalı tıkayabiliyor, tıkadıkları zaman da sorun çıkabiliyor. Onun için belirti vermeye başladığı zaman mutlaka o safra kesesi taşına yönelik tedavi uygulamak lazım. Başka seçeneği yok. Çünkü bir kere oluştuktan sonra tekrarlama olasılığı çok yüksek.
Safra kesesi taşının belirtileri neler?
Safra kesesinde oluşmuş olan taşların bir kısmı hiç belirti vermez. Belirti verenlerde en önemli işaret ise ağrıdır. Ağrı karnın sağ üst tarafında, genellikle şiddetli bir şekilde birkaç saat sürer. Bazen sırta, sağ omuza vurur. Genellikle ani başlar. Yemeklerle ilişkisi vardır ve sıklıkla yemek sonrası ortaya çıkar. Sıklıkla bulantı ve kusma olur. Bu şikayetler kendi kendine ya da ilaç tedavisiyle geçebilir. Ağrı 24 saati geçerse tıkanmanın kalıcı olduğunu düşünmek gerekir. Yani belirtilerden birisi, safra kesesindeki taşın bir yeri tıkayarak geçip gitmesidir. Geçmeyen ağrı, taşın safra kesesinin giriş kanalını tıkadığı anlamına gelebilir. Taş, safra kesesi kanalını tıkarsa o zaman akut kolesistit hastalığı ortaya çıkar. Bu hastalığın yüzde 95’i safra kesesi taşına bağlıdır. Çok daha düşük oranda tümörlere de bağlı olabilir. Bu hastalar genellikle geçici ağrı atakları geçirmişlerdir. Bu durumda; karnın sağ üst tarafında, orta ya da daha şiddetli kalıcı bir ağrı vardır. Bu ağrı muayenelerde de kendini belli eder. Anlaşılması çok kolaydır. Bazen ağrı dışında hastanın hafif ateşi, iştahsızlığı, bulantısı ve kusması vardır. Hasta hareket ettikçe ağrı artar ve zaman içerisinde şiddetlenir.
Başka belirtileri var mı?
Safra kesesi taşının bir başka belirtisi sarılıktır. Safra kesesi taşına bağlı olarak görülen sarılık, genellikle taşın safra kesesinden düşüp ana safra yolunu tıkamasına bağlı olarak, karaciğerden çıkan safranın bağırsağa ulaşamaması ve kanda birikmesi nedeniyle olur. Bunu anlamak çok zor değildir. Tanısı kolayca konulur. Genellikle ağrı da eşlik eder bu sarılık türüne.
Sarılık, taşın o bölgeyi tıkamasından birkaç gün sonra ortaya çıkar.
Bir de safra kesesinde taşı olan kişilerin, yemeklerle ilişkili nedeni belirlenemeyen şikayetleri vardır. Bu hastalarda; karında gaz, yemekten sonra rahatsızlık, hafif bulantı, yemek dokunması, karında şişlik gibi çok spesifik olmayan şikayetler de sıkça görülür.
Belirti vermeyen safra kesesi taşların tanısı nasıl konulur?
Bu tür taşların varlığı genellikle tesadüfen, ultrasonografi ile ortaya çıkar.
Hiçbir şikayete yol açmayan bu taşların alınması gerekir mi?
Bu çok önemli bir sorun. Bunu hastayla tartışmak gerekir. Sessiz safra kesesi taşlarının yüksek bir ihtimal ile ciddi sorunlara yol açtığı konusunda bilgi yok. Bu konuda farklı görüşler var. Bunların sorun çıkarma riski birkaç çalışmaya göre yaklaşık yılda yüzde 2. Yani hasta, "Hiçbir şikayetim yok. O yüzden şimdilik orada kalabilirler. Sorun çıkartırsa aldırırım" diyerek ileride oluşabilecek rahatsızlıkların riskini göze alabilir. Bu, bugün için doğru olarak kabul edilebilen tıbbi yaklaşımlardan birisidir. Bir diğer seçenek de taşın, uygunsuz bir zamanda ciddi bir sorun çıkartabileceği varsayılarak daha agresif davranılması ve şikayete neden olmasa dahi ameliyatın gerçekleştirilmesidir. Bugün için ikisi de doğru bir yaklaşım. Ama özellikle genç insanlarda cerrahi tedavinin biraz daha ön plana çıkması gerekir diye düşünüyorum. Burada en önemli nokta, bu bilgi ve risklerin hastayla paylaşılması ve kararın ortak olarak verilmesi yani karar verme süreçlerine hastanın da katılımının sağlanması.
Tedavi yöntemleri nelerdir?
Safra kesesi taşının tek tedavi yöntemi taşın olduğu safra kesesinin ameliyatla çıkarılmasıdır. Geçmişte ilaçla eritilmesi, böbrek taşlarına benzer bir takım aletlerle taşların kırılması gibi yöntemlerle tedavi edilmesi denenmiş. Ama bunların işe yaramadığı anlaşılmış. Çünkü sorun oradaki taşların yok edilmesi değil. Eğer ana mekanizma ortadan kaldırılmazsa taşlar yeniden oluşur. Örneğin, ilaç tedavisiyle taşları eritebilirsiniz –ki bu zahmetli bir yöntemdir- ama birkaç hafta sonra aynı yerde yeniden taş oluşur. Taşları kırdığınız zaman da aynı şey geçerlidir. Hatta kırılan taşlar daha büyük sorunlara yol açtığı için artık hiç uygulanmıyor. Onun için bu taşların ana safra kanallarında değil de, durağan safranın bulunduğu safra kesesinde ortaya çıktığını düşünürsek tedavi, taşların oluştuğu yeri ortadan kaldırmak olmalıdır. Ek bir sorun varsa, örneğin taş, ana safra kanalının alt ucunu tıkadıysa o zaman tabii ki ek başka tedaviler de uygulamak gerekiyor.
Taşın çıkarılmayarak uzun süre ihmal edilmesi kansere yol açar mı?
O tartışma hep vardır. Ama bugün hala elimizde safra kesesi kanserlerinin taştan dolayı oluştuğuna dair bir kanıt yok. Ama şöyle ilginç bir gözlem var; safra kesesi kanseri olan hastaların yüzde 90’ında safra kesesinde taş, birlikte görülebiliyor. Ama bir hastanın safra kesesinde taş olduğu için kansere yakalandığı konusunda kesin bir bilgi yok. Safra kesesi kanseri nadir görülür. Kötü tarafı, çok somut belirti vermez ve bu nedenle atlanma riski oldukça yüksektir. Tedavileri de kolay değildir. Biraz agresif bir kanser türüdür.
Gebelik döneminde oluştuğunda da hasta ameliyat edilebilir mi?
Gebelik döneminde, safra kesesindeki taş tesadüfen saptandıysa bu dönemde herhangi bir müdahalede bulunmamak lazım. Ama bir komplikasyona neden olduysa gebelikten bağımsız, gebelik var iken de tedavi etmek lazım. Bu ameliyat, gebeliğin son döneminde dahi olsa gerçekleştirilebilir.
Safra kesesi taşı çocuklarda görülebiliyor mu?
Evet, düşük oranda da olsa küçük çocuklarda dahi görülebilir. Ama bunların altında sıklıkla anatomik bozukluk ya da bir kan hastalığı vardır. Onlar da, yetişkinler gibi ameliyat edilmelidir.
Günümüzde ameliyatlar daha çok laparoskopik yöntemlerle mi gerçekleştiriliyor?
Evet, günümüzde altın standart, laparoskopi olarak kabul ediliyor. Başka türlü bir ameliyat yapılması bugünkü bilgilerimiz içerisinde doğru değildir. Bazen hastalar açık ameliyatın daha güvenli olup olmadığını soruyorlar. Aksine, laparoskopik yöntem çok daha güvenlidir. Tabii bu işin eğitimini almış, deneyimli hekimlerle yapıldığı sürece. Laparoskopi, açık ameliyata göre daha hassas bir yöntemdir. Daha fazla ayrıntı görünür. Ek bir sorun yoksa, açık safra kesesi ameliyatı yapmamak gerekir.
- İnönü Tıp, 31. Dönem Mezunlarını VerdiMalatya İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde 31. dönem mezunu 266 doktor diplomalarını düzenlenen tören ile aldı.03 Temmuz 2024 Çarşamba 17:03ÜNİVERSİTELER
- Dünya Kadınları Sivas’ın Toprağıyla GüzelleşiyorGüzelliğiyle dillere destan Mısır prensesi Kleopatra'nın güzelliğini borçlu olduğu kil, Sivas'ta bir çok kozmetik ürüne dönüştürülerek dünyaya...03 Temmuz 2024 Çarşamba 16:23BASIN HABERLERİ
- Asatuf İle Tika Arasında Sağlık İşbirliğiAnkara Sağlık Turizmi Federasyonu ile Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) arasında sağlık turizmi noktasında işbirliği yapılması konusunda...03 Temmuz 2024 Çarşamba 16:18SAĞLIK TURİZMİ
- TÜBA Başkanı Prof. Dr. Şeker: "İnsanlık dışı eylemler kınanmalı"Türkiye Bilimler Akademisi Başkanı (TÜBA) Prof. Dr. Muzaffer Şeker, nerede meydana gelirse gelsin insanlık dışı ve adaletsiz eylemlerle yüzleşmek ve kınamak gerektiğini kaydetti.03 Temmuz 2024 Çarşamba 15:58BASIN HABERLERİ
- Kalın Bağırsak Cerrahisinde Robotik DönemKolon ve rektum kanserlerinin cerrahisinde robot teknolojisi sayesinde daha hızlı iyileşme sağlanıyor.03 Temmuz 2024 Çarşamba 14:28GENEL CERRAHİ
- İskemik Svo Tanısı Olan Hasta Uçak Ambulansla Ankara’ya NakledildiVan'da iskemik SVO tanısı olan hasta uçak ambulansla Ankara'ya nakledildi.03 Temmuz 2024 Çarşamba 14:18SAĞLIK BAKANLIĞI
- Gazze'deki hükümet: Avrupa Hastanesinin olduğu bölgenin boşaltılması "yeni tarihi suçtur"Gazze'deki hükümet, İsrail'in "tahliye" uyarısının ardından Han Yunus kentindeki Gazze-Avrupa Hastanesinin boşaltılmasını istemesini "yeni bir tarihi suç" olarak nitelendirdi.03 Temmuz 2024 Çarşamba 12:18DÜNYADA SAĞLIK
- DSÖ Direktörü, Han Yunus'taki Gazze-Avrupa Hastanesinin "bir an önce hizmete açılması" çağrısı yaptıDünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, İsrail saldırıları altındaki Gazze'nin güneyindeki en büyük sevk hastanelerinden biri olan Gazze-Avrupa Hastanesinin "bir an önce hizmete açılması" çağrısında bulundu.03 Temmuz 2024 Çarşamba 12:13DÜNYADA SAĞLIK
- Bursa’nın Tansiyonu ÖlçüldüBursa'da faaliyet gösteren kamu ve özel sağlık kuruluşları, hipertansiyon konusunda bilinç düzeyini artırmak amacıyla şehrin farklı noktalarında vatandaşlara...03 Temmuz 2024 Çarşamba 11:43GENEL SAĞLIK
- Check-up Yaptırmaya Geldiği Hastanede Bağırsağında Tümör Olduğunu ÖğrendiMehmet Ali Akkuş Denizli Özel Tekden Hastanesi'ne rutin check-up yaptırmak için müracaat etti.03 Temmuz 2024 Çarşamba 11:33GENEL CERRAHİ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel