ÖNCE DİĞERLERİ SONRA BEN! KENDİNİZDEN ÖNCE BAŞKALARINI MI
Hep siz mi, her konuda fedakarlık yapmak zorunda kalıyorsunuz? Tıbbi adıyla altruizm olarak bilinen bu durumun insanın psikolojisi üzerinde oynadığı rol, çoğu zaman göz ardı ediliyor...
![Önce diğerleri sonra ben! Kendinizden önce başkalarını mı](https://www.saglikaktuel.com/d/news/5163.jpg)
02 Mart 2011 Çarşamba 16:57
Hep siz mi, her konuda fedakarlık yapmak zorunda kalıyorsunuz? Tıbbi adıyla altruizm olarak bilinen bu durumun insanın psikolojisi üzerinde oynadığı rol, çoğu zaman göz ardı ediliyor.
Bazen özellikle de kendimi yorgun hissettiğim zamanlarda şöyle geriye gidip hayatımın muhakemesini yapıyorum. Davranışlarımı, bu davranışlarımın sonucunda üzüldüğüm ve mutlu olduğum anları yakalamaya ve kavramaya çalışıyorum. İşte tam da bu noktada kendimi eleştirdiğim noktalar oluyor. Örneğin, arkadaşım kırılmasın diye hiç sevmediğim bir insanla konuşmak zorunda kalmışım. Annem üzülmesin diye onun söylediklerine boyun eğmişim. Erkek arkadaşım için kendi kişiliğimden ödün vermişim. Hayatımın öncelik sıralamasında benden başka herkes var. Sanırım 80’lerin o dört bir koldan benimsetilmeye çalışılan bireyselcilik akımından kendimi uzak tutmuşum. Ama bu kez de başkalarını mutlu edeyim derken, kendimi büyük bir mutsuzluğun içerisinde bulmuşum. İşte bu duruma altruizm deniliyor. Yani ben de kendisinden önce başkasını düşünenler grubuna giriyorum.
Altruizm, içerisinde empatiyi barındırıyor
Baktığınız zaman altruizm, kişiye hem maddi hem de manevi anlamda büyük yük getirse de altruistler bundan geyet memnun. Altruizm içerisinde empatiyi de barındırdığından karşılarındaki insanları anlamaya, kendilerini onların yerine koymaya çalışıyorlar. Çünkü insan ancak kendisini diğer kişinin yerine koyarak onun duygularını anlamaya çalışır ve bu doğrultuda fedakarlık yapar. "Örneğin, İkinci Dünya Savaşı döneminde bazı Almanlar, bazı Yahudiler ile empati kurarak altruist davranışlar sergilemişler ve onları kendi geleceklerini riske atarak gizlemeye çabalamışlardır" diyor Psikolog Dr. Ferahim Yeşilyurt. Kısacası altruizmin altında yatan en önemli unsur empati. Empati duygusuyla da zarar görsek bile karşımızdakine yardım etmeye çalışıyoruz. Empatinin dışında kültür, grubun büyüklüğü, kişilik ve mizaç yapısı da altruist davranışlarımızı etkiliyor.
En bilineni anne-çocuk ilişkisi
“Yemedim yedirdim, giymedim giydirdim, seni büyütmek için neleri göze aldım”... Annelerimizin bu sözleri kulaklarımızda çınlıyor öyle değil mi? Zaten annelerimizi tasvir ederken hep “Benim fedakar annem” diye bahsederiz. Evrimsel psikologlar, yaptıkları araştırmalar sonucunda annelerin bu davranışlarının altında genlerini devam ettirme bilincinin yattığını keşfetmişler. Üstelik hiçbirimiz bu davranışımızı bilinçli olarak yapmıyoruz. Farkında olmadan yaptığımız fedakarlıkların -ki özellikle de ailemize karşı daha çok yapıyoruzliteratürde akraba seçilimi olarak geçiyor. Kan bağımız bulunan kişilere yardım ederek genlerimizi gelecek nesile taşıdığımızı, neslimizi devam ettireceğimizi düşünüyoruz. Tabii kendimizden fedakarlıkta bulunurken, karşımızdakinden de aynı şeyi bekliyoruz. “Ben onun için her şeyi göze aldım ama o benim zor anımda yanımda değildi” gibi düşüncelerin içerisinde kendimizi bulabiliyoruz. Böyle hissetmemizin bilimsel ismi ise karşılıklı altruizm.
Benden önce diğerleri
Alturist davranış sergileyen insanlara baktığınız zaman, cümlelerine hiçbir zaman “Ben” diyerek başlamazlar. Onların hayatlarında hep ‘biz’ olgusu vardır. Daha toplumcu bir bakış açısına sahiptirler. Bu nedenden ötürü de alturist davranışlar özellikle kolektivist topluluklarda daha yaygın. Yani günümüzde hakim olan batının empoze ettiği bireyselciliğe tamamen ters bir duruş. Yeşilyurt, bu durumu şöyle açıklıyor: “Geleneksel topluluklarda sık görüldüğü için çıkar gözetilmeden yapılan fedakarlıklar, kendi hakkını başkasına verme, bir erdem olarak algılanıp toplumsal ödüle layık bulunur. Grubun bir arada olmasına katkı sağlar.”
Dozajı iyi ayarlanmalı
İyi güzel de, kendimizi hiç düşünmeyip sürekli karşımızdakini düşünmek bizi bir süre sonra yıpratmaya başlıyor. Başkalarının üzüntüleri, sorunları derken kendimizle hiç ilgilenemeden hayatımız akıp gidiyor. Kendimizi düşünmeden sürekli fedakarlık yapmamız, bir süre sonra bizde hayal kırıklığı ve öfke duyguları yaşatıyor. “Özellikle de bağımlı kişilik yapılarında, kendisini düşünmeden sürekli başkalarını düşünme davranışı, kişinin birey olmaktan dolayı kazandığı hakları sürekli olarak başkalarına vermesi, kendisi ve başkaları arasındaki dengenin bariz biçimde bozulması durumlarında tehlikeli olmaya başlamış demektir.” Hepimiz zaman zaman altruist davranışlar sergileyebiliriz. Bu bizden değil, neslimizi devam ettirme bilincimizden kaynaklanan bir durum. Ama ne zaman ki bu süreklilik arz etmeye başlar, işte o zaman kaybeden biz oluruz.
UZMAN GÖRÜŞÜ
Psikolog Dr. Ferahim Yeşilyurt International Hospital Altruizmin altında birçok neden yatıyor.
Niçin başkaları için kendimizden fedakarlık yaptığımızın birçok açıklaması yapılabilir. İlk açıklama, altruist davranışların doğuştan getirilmiş türe özgü davranışlar olduğudur. Bu açıklamaya kanıt ise altruist davranışların sadece insan türüne özgü olmamasından kaynaklanıyor. Hayvan incelemelerine göre altruizme, sosyal gruplar içinde yaşayan diğer türlerde de rastlanıyor. Kuşlardan yunuslara, şempanzelerden bal arılarına kadar her bir tür ebeveyn bakımı, karşılıklı savunma, yardıma koşma, birlikte avlanma ve yiyecek toplama gibi konularda altruist davranışlar gösteriyor. Genler koruma altına alınıyor Kendimizden fedakarlık yaptığımız insanlar genellikle aile bireyleri oluyor. Bunun altında yatan etken ise genlerimizi koruma altına alma bilincimiz. Ağırlıklı olarak yakın çevremiz ve aynı kültürü paylaştığımız kişileri daha çok düşünüyoruz, daha çok fedakarlıkta bulunuyoruz. Sosyobiyolojik görüşe göre kişi, altruist davranışlarla genlerini paylaştığı soyuna yardımcı oluyor ve bu yolla onlardan üreyecek kuşakların sayısını artırıyor.
![Haber Kaynağı](https://www.saglikaktuel.com/d/news_source/9.jpg)
İnönü Tıp, 31. Dönem Mezunlarını VerdiMalatya İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde 31. dönem mezunu 266 doktor diplomalarını düzenlenen tören ile aldı.03 Temmuz 2024 Çarşamba 17:03ÜNİVERSİTELER
Dünya Kadınları Sivas’ın Toprağıyla GüzelleşiyorGüzelliğiyle dillere destan Mısır prensesi Kleopatra'nın güzelliğini borçlu olduğu kil, Sivas'ta bir çok kozmetik ürüne dönüştürülerek dünyaya...03 Temmuz 2024 Çarşamba 16:23BASIN HABERLERİ
Asatuf İle Tika Arasında Sağlık İşbirliğiAnkara Sağlık Turizmi Federasyonu ile Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) arasında sağlık turizmi noktasında işbirliği yapılması konusunda...03 Temmuz 2024 Çarşamba 16:18SAĞLIK TURİZMİ
TÜBA Başkanı Prof. Dr. Şeker: "İnsanlık dışı eylemler kınanmalı"Türkiye Bilimler Akademisi Başkanı (TÜBA) Prof. Dr. Muzaffer Şeker, nerede meydana gelirse gelsin insanlık dışı ve adaletsiz eylemlerle yüzleşmek ve kınamak gerektiğini kaydetti.03 Temmuz 2024 Çarşamba 15:58BASIN HABERLERİ
Kalın Bağırsak Cerrahisinde Robotik DönemKolon ve rektum kanserlerinin cerrahisinde robot teknolojisi sayesinde daha hızlı iyileşme sağlanıyor.03 Temmuz 2024 Çarşamba 14:28GENEL CERRAHİ
İskemik Svo Tanısı Olan Hasta Uçak Ambulansla Ankara’ya NakledildiVan'da iskemik SVO tanısı olan hasta uçak ambulansla Ankara'ya nakledildi.03 Temmuz 2024 Çarşamba 14:18SAĞLIK BAKANLIĞI
Gazze'deki hükümet: Avrupa Hastanesinin olduğu bölgenin boşaltılması "yeni tarihi suçtur"Gazze'deki hükümet, İsrail'in "tahliye" uyarısının ardından Han Yunus kentindeki Gazze-Avrupa Hastanesinin boşaltılmasını istemesini "yeni bir tarihi suç" olarak nitelendirdi.03 Temmuz 2024 Çarşamba 12:18DÜNYADA SAĞLIK
DSÖ Direktörü, Han Yunus'taki Gazze-Avrupa Hastanesinin "bir an önce hizmete açılması" çağrısı yaptıDünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, İsrail saldırıları altındaki Gazze'nin güneyindeki en büyük sevk hastanelerinden biri olan Gazze-Avrupa Hastanesinin "bir an önce hizmete açılması" çağrısında bulundu.03 Temmuz 2024 Çarşamba 12:13DÜNYADA SAĞLIK
Bursa’nın Tansiyonu ÖlçüldüBursa'da faaliyet gösteren kamu ve özel sağlık kuruluşları, hipertansiyon konusunda bilinç düzeyini artırmak amacıyla şehrin farklı noktalarında vatandaşlara...03 Temmuz 2024 Çarşamba 11:43GENEL SAĞLIK
Check-up Yaptırmaya Geldiği Hastanede Bağırsağında Tümör Olduğunu ÖğrendiMehmet Ali Akkuş Denizli Özel Tekden Hastanesi'ne rutin check-up yaptırmak için müracaat etti.03 Temmuz 2024 Çarşamba 11:33GENEL CERRAHİ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel