Nadir görülen bazı kanser hücrelerinde, başka genlerle birleşip, kanser hücrelerine sürekli büyüme ve çoğalma sinyali göndererek, kanserin yayılma hızını artıran Tirozin Reseptör Kinaz (TRK) füzyon geninde etkili olan ve kanser hücrelerindeki büyüme ve artışı durdurabilen ilaç geliştirildi. 

Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) ruhsat alarak kullanıma giren ilaç, erişkin ve çocuklardaki tümörlerde, meme, kalın bağırsak, akciğer, safra yolu, pankreas, bağ dokusu, tiroid kanserlerinde, uygun genetik özellik bulunması halinde kullanılabiliyor.

Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Başkan Yardımcısı ve Avrupa Tıp Uzmanları Derneği Medikal Onkoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Serhal Turhal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, birçok kanser türü olduğunu, bunlar içinde akciğer, kalın bağırsak, meme, mide kanserlerin çok sık görülen türler arasında yer aldığını bildirdi.

Özellikle kadınlarda tiroid kanserlerinin de görülme sıklığının yüksek olduğunun altını çizen Turhal, sık görülen kanserlerin tüm kanserler içinde yaklaşık yüzde 75'i oluşturduğunu, yüzde 3-5 oranında da nadir görülen kanserler bulunduğuna dikkati çekti.

Turhal, bunların dışındaki idrar kesesi, testis kanseri, yumuşak dokularda gelişen kanserler, kemik tümörleri, tükürük bezi kanseri ve kan kanserlerinin nadir görülen türler arasında bulunduğunu anlattı.

- "Tümörün genetik özelliğine göre onaylanan ilaç oldu"

Prof. Dr. Turhal, kanserin bir yandan görülme sıklığı artarken bir yandan da tanı ve tedaviye yönelik bilimsel çalışmalarla yeni seçeneklerin gündeme geldiğini söyledi.

Son çalışmalardan birinin de nadir görülen kanserlere yönelik olduğunu belirten Turhal, "Tirozin Reseptör Kinaz (TRK) füzyon geni ile ilgili bir çalışma yapıldı. Bu, Amerikan Kanser Derneği tarafından da yılın buluşu olarak açıklandı. Nadir görülen tümörlerde sık olarak görülen söz konusu füzyon geninin varlığında kullanılabilen bir ilaç geliştirildi ve onaylandı." bilgisini paylaştı.

Turhal, söz konusu genin bazı kanser hücrelerinde başka genlerle birleşerek kanser hücrelerine sürekli büyüme ve çoğalma sinyali gönderdiğinin tespit edildiğini, buna bağlı kanserin yayılma hızını arttığını söyledi. 

Kolorado ve Harvard Üniversitesi'nden 2 bilim insanı tarafından tespit edilen TRK füzyon genine yönelik geliştirilen ilaçla kanser hücrelerindeki büyüme ve artışın durdurulabildiğine dikkati çeken Turhal, "Böylece ilk defa bir kanserin başladığı organa değil de tümörün var olan genetik özelliğine göre onaylanan bir ilaç oldu." diye konuştu.

Prof. Dr. Turhal, yeni ilacın hedefe yönelik bir tedavi olduğunu belirterek şu bilgileri verdi:

"Hedefe yönelik bu tedaviyle farklı organlardan kaynaklanan tümörde kontrolsüz tümör büyümesine yol açan sinyaller bloke edildi. Hatta ilerlemiş kanser evrelerinde de etki sağlandı. Bu tedavi, erişkin ve çocuklardaki tümörlerde, meme, kalın bağırsak, akciğer, safra yolu, pankreas, bağ dokusu, tiroid kanserlerinde, uygun genetik özellik bulunması halinde kullanılabiliyor."

Yeni tedavi seçeneğine yönelik yürütülen bilimsel araştırmaya 17 farklı kansere sahip 50 hastanın dahil edildiğini anlatan Turhal, "Araştırma sonucunda, hastaların 38'i bu tedaviye olumlu yanıt verdi ve tümörü küçüldü. Ayrıca tedavinin 12'nci ayında, tedaviye cevap veren hastaların yüzde 79'unda bu olumlu yanıt devam etti." açıklamasında bulundu. 

Turhal, yan etki bildirimlerinin ise kemoterapiye kıyasla çok hafif olduğunun altını çizerek, tedavinin en sık gözlenen yan etkilerinin halsizlik ve hafif baş dönmesi olarak tespit edildiğini söyledi.

- "İlaç, henüz Türkiye'de yok" 

Söz konusu ilacın ruhsat aldığını ve bugün ABD'de kullanıma girdiğini ifade eden Turhal, "Bu füzyon genine sahip olanlar bu ilaçla tedavi olabilir." dedi.

Turhal, ilacın henüz Türkiye'de olmadığını belirterek, "Ancak erken erişim programları olabiliyor. Sağlık Bakanlığı'nın izniyle yakın zamanda bu ilaca yönelik de erken erişim programı açılabilir." diye konuştu.