MADDE BAĞIMLILIĞI (ESRAR) ŞİZOFRENİYE YOL AÇABİLİR
Madde Bağımlılığı (Esrar) Şizofreniye Yol Açabilir. Ergenler arasında esrar kullanımının giderek artış gösterdiğini vurgulayan uzmanlar sebep olarak ise esrar kullanımının “romantikleştirilmesi” ne dikkat çekiyor. Esrar kullanımına beyin gelişiminin henüz
17 Kasım 2021 Çarşamba 18:14
Madde Bağımlılığı (Esrar) Şizofreniye Yol Açabilir. Ergenler arasında esrar kullanımının giderek artış gösterdiğini vurgulayan uzmanlar sebep olarak ise esrar kullanımının “romantikleştirilmesi” ne dikkat çekiyor. Esrar kullanımına beyin gelişiminin henüz tamamlanmadığı ergenlik ve öncesi dönemlerde başlanmasının beyne önemli zararlar verdiğini belirten uzmanlar genetik yatkınlık varsa şizofreni hastalığına neden olabileceğine dikkat çekiyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Onur Noyan, çok erken erken yaşlarda esrar kullanımındaki artış ve yol açtığı sağlık sorunlarına ilişkin değerlendirmede bulundu.
Ergenler arasında esrar kullanımının giderek artış gösterdiğini vurgulayan Doç. Dr. Onur Noyan, bunun en büyük sebebinin esrar kullanımının “romantikleştirilmesi” olduğunu belirtti.
Esrar kullanımının normal gibi algılanması etkili oluyor
“Esrarın romantize edilmesinden kasıt, esrar kullanımının zararı olmayan, normal bir süreç gibi algılanmasıdır.” diyen Doç. Dr. Onur Noyan, “Ülkemizde kenevir üretiminin yasal hale gelmesi, esrar taşıma, bulundurma ve kullanımına ait bazı ülkelerdeki farklı yasal uygulamaların bulunması, kannabis türevlerinin ilaç olarak kullanılmaya başlanması, popüler kültürde esrar hakkında yapılan olumlu yorumlar özellikle ergenlerde ‘esrarın sağlığa zararı yokmuş’ gibi bir algı oluşmasına katkı sağlıyor.” dedi.
Popüler kültüre bakıldığında bazı bireylerin stresle başa çıkabilmek, olumsuz duygulardan kaçmak, ortama ayak uydurmak için esrar kullandıklarının görüldüğünü ifade eden Doç. Dr. Onur Noyan, “Bu durumun bu denli göz önünde bulunması ve olumsuz etkilerinin konuşulmuyor olması esrar ve türevlerinin ‘romantize’ edilmesinin yani normalleştirilmesinin altında yatan ana sebeplerdir.” diye konuştu.
Bazı ülkelerde ilaç yapımında kullanılıyor
Toprakta yetiştirilen kenevir bitkisinin içerisinde bulunan bazı maddelerin uyuşturucu ve tıbbi etkiye sahip olduğunu kaydeden Doç. Dr. Onur Noyan, “Kenevir bitkisinin ana aktif maddesi, keyif verici etkiye sahip olan THC (tetrahydrocannabinol), ilaç yapımında kullanılan içeriği ise CBD (cannabidiol) ’dir. İlaç olarak kullanılan kannabis türevlerinin içeriğindeki CBD oranı kimyasal işlemlerle yükseltilmekte, THC oranı ise düşürülmektedir. Yani ilaç olarak kullanıldığında ‘kafa yapıcı etki’ ortadan kalkmaktadır. Özellikle ağrı, gastrointestinal problemler, inflamasyon ve epilepsi gibi hastalıklarda kullanılmaya başlanmış olan CBD’nin klinik etkinlikleri henüz netleşmemiştir. Baktığımızda farklı kimyasal yapıları olan bu ürünler aynı olarak değerlendirilip, ‘tedavide kullanılan bir ürün neden sağlığa zararlı olsun ki’ gibi yanlış bir algının oluşmasına katkı sağlamaktadır.” dedi.
Yapılan çalışmalar sonucu esrar kullanmaya ne kadar erken yaşta başlanırsa bağımlılığın da o oranda arttığını gösterdiğini ifade eden Doç. Dr. Onur Noyan, “Esrara başlama yaşı ne kadar düşerse ortaya çıkan olumsuz etkiler de o oranda artmaktadır. Yapılan çalışmalara göre esrar başlama yaşına ait net bir veri olmamasına rağmen, çok erken yaşlarda esrarla tanışmanın hem bağımlılık gelişimine, hem diğer maddelerin kullanılma ihtimalinde artışa hem de şizofreni benzeri tablolara yatkınlık yaptığı gösterilmektedir.” diye konuştu.
Beynin haz bölgesi harekete geçiyor
Esrar kullanımının beynin ödül merkezini harekete geçirdiğini ifade eden Doç. Dr. Onur Noyan, “Ödül merkezi diye adlandırdığımız bölge, beyinde kişinin hayattan tat ve haz almasını sağlayan alandır. Esrar kullanımının ödül merkezini kontrolsüz olarak uyarması beklenmedik bir anda, çaba sarf etmeden, hayatın akışına uymayan bir şekilde gerçekleşir. Bu kadar yüksek bir uyarım bir süre sonra beynin ödül merkezinin yapısını ve işleyişini bozmakta, madde kullanımın devam etmesi ile günlük yaşam aktivitelerinden hiçbir şekilde zevk alınamamasına, işlevselliğin bozulmasına sebep olmaktadır.” dedi.
Ergenlerde şizofreni hastalığına yol açabiliyor
Esrar kullanımıyla beraber beyinde birtakım değişmelerin olduğunu belirten Doç. Dr. Onur Noyan, “Kişide dikkat ve motivasyon sorunları ortaya çıkmaktadır. Esrar kullanımının en önemli etkilerinden biri de kişide şizofreni benzeri belirtilere yol açmasıdır. Beynin tam gelişimini tamamlamadığı ergenlik döneminde esrar kullanımı, bireyin genetik yatkınlığı varsa şizofreni benzeri hastalığına neden olmaktadır. Özellikle bazı genetik yatkınlıklar, ailevi psikiyatrik hastalık öyküsü ve çocukluk çağı travmatik yaşantılar varsa bu risk artmaktadır. Bunun yanı sıra depresyon, anksiyete gibi psikiyatrik hastalıkların ortaya çıkma ihtimali de artmaktadır. ” uyarısında bulundu.
Esrar diğer maddelere geçiş aracıdır
Esrarın diğer bağımlılık yapan maddelere geçiş maddesi olarak bilindiğine de dikkat çeken Doç. Dr. Onur Noyan, “Esrar ile tanıştıktan sonra hem bozulan beyin kimyası, hem içinde bulunulan ortamların farklılaşması, yenilik ve haz arayışında olan ergenlerin diğer maddeleri kullanmasını kolaylaştırmakta ve bağımlılık gelişimini hızlandırmaktadır.” diye konuştu.
Gençlere çok açıklayıcı bilgi verilmelidir
Esrar başta olmak üzere bağımlılık yapan maddeler konusunda gençlere bilgi vermenin çok önemli olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Onur Noyan, “Ergenlere karşı çok açık bilgi vermemiz gerekmektedir. Sigara, alkol ve yasa dışı maddeler ile birlikte bazı ilaçların kullanımlarının ortaya çıkardığı riskler hakkında net bilgiler vermemiz gerekmektedir. Ergenlerin madde kullanıldığından şüphelenildiği anda suçlayıcı ve yargılayıcı olmadan, sakin ve net bir dille konuşulması daha doğru olacaktır. Bu dönemde mutlaka profesyonel destek alınmalıdır.” dedi.
Aileler iki yıl sonra fark ediyor
Esrar kullanımının aileler tarafında çok uzun bir sürede fark edildiğine dikkat çeken Doç. Dr. Onur Noyan, “Esrar kullanımı, aileler tarafından genellikle iki sene sonra anlaşılmaktadır. Esrar kullanımının etkileri iki yıl sonra çok daha kolay görünür olmaya başlamaktadır. Gözlerin kızarması, agresif olma, evden para alma-çalma, gece geç saatte eve gelme gibi davranışlar gözlemlenmektedir. Esrarı kullanan ergenin ilk önce arkadaş çevresi değişir. Daha sonra ders başarılarında değişiklik yaşanmaya, uygunsuz saatlerde uyuma/uyanma, yemek yeme alışkanlıklarında değişim yaşanmaya başlar.” dedi.
Genetik yatkınlık varsa bağımlılık hızlı gelişiyor. Bir kereden çok şey olur!
Esrar kullanımından sonra bağımlılığın oluşum süreci hakkında net bir bilgi vermenin mümkün olmadığını kaydeden Doç. Dr. Onur Noyan, “Bu durum esrar kullanım sıklığına göre değişebilmektedir. Ergen esrarı sık ve belirli aralıklarda kullanırsa bağımlılık kısa bir dönemde gerçekleşir. Daha uzun aralıklarla ve düşük miktarda kullanılırsa bağımlılık gelişim süreci yavaşlar. Fakat bu durum her bireyde farklılık göstermektedir. Tek kullanımla bağımlılığa giden yolun önü açılmış olur, kişide genetik yatkınlık var ise bağımlılık çok daha çabuk gelişmektedir.” uyarısında bulundu.
Madde Bağımlılığında Bireye Özgü Tedavi
Tedavi sürecinde ilk olarak hastayla görüşüldüğünü kaydeden Doç. Dr. Onur Noyan, “Hastanın maddeye başlama süreci ve kullanım özellikleri değerlendirilir. Öncelikle hastanın süreci kabullenmesi, değişim için adım atması hedeflenmektedir. Tedavi sürecinde hastanın kullanılan maddeyi hayatından çıkarması için bireye özgü tedavi içeriği oluşturulur. İlaç tedavisi altta yatan psikiyatrik özelliklere göre belirlenmekte olup, psikoterapi yöntemleriyle tekrar madde kullanmamak için neler yapılması gerektiği, istekle nasıl baş edileceği, yeni yaşam düzenine alışmak için atılması gereken adımlar üzerine yapılandırılmış bir program belirlenir. Ayaktan tedaviden olumlu sonuç alınmaması durumunda hastanede yatarak tedavi seçeneği değerlendirilir.” dedi.
- DSÖ, 17 endemik patojende acilen yeni aşıya ihtiyaç duyulduğunu açıkladıDünya Sağlık Örgütü (DSÖ), çok sık hastalığa sebep olduğu belirlenen 17 endemik patojen türü için "acilen" yeni aşıya ihtiyaç olduğunu belirtti.05 Kasım 2024 Salı 18:58DÜNYADA SAĞLIK
- Güney Sudan'da iki haftada sıtmadan 36'sı çocuk 41 kişi öldüGüney Sudan'ın Büyük Pibor İdari Bölgesi'nde son iki haftada sıtma nedeniyle 36'sı çocuk 41 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.05 Kasım 2024 Salı 18:43DÜNYADA SAĞLIK
- İsrail saldırılarında hastanelerin hizmet dışı kaldığı Lübnan'ın güneyinde Türk Hastanesi hizmet vermeye başladıİsrail saldırıları sebebiyle 8 hastanenin hizmet dışı kaldığı Lübnan'da, güneydeki Sayda kentinde bulunan ve yeni bölümlerin açıldığı Türk Hastanesi, hasta ve yaralıları kabul etmeye başladı.05 Kasım 2024 Salı 18:13DÜNYADA SAĞLIK
- Of'ta Organ Bağışı Haftası etkinliği düzenlendiTrabzon'un Of ilçesinde Organ Bağışı Haftası dolayısıyla program düzenlendi.05 Kasım 2024 Salı 17:58SAĞLIK BAKANLIĞI
- Ordu Şehir Hastanesi koordinasyon toplantısı düzenlendiOrdu'da yapımı devam eden Şehir Hastanesi çalışmalarına yönelik toplantı gerçekleştirildi.05 Kasım 2024 Salı 17:38ŞEHİR HASTANELERİ (PPP)
- Babasının böbreğiyle yaşama tutunan Tolga Can'dan organ bağışı çağrısı:Kayseri'de babasının verdiği böbrekle hayata tutunan 16 yaşındaki Tolga Can Yüksel, Organ Bağışı Haftası'nda bağış çağrısında bulundu.05 Kasım 2024 Salı 17:38GENEL CERRAHİ
- Kızılhaç, İsrail'in saldırıları altındaki Lübnan için acil yardım kampanyası başlattıUluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu (IFRC), İsrail'in yoğun saldırıları altında bulunan Lübnan'da halka destek için 80 milyon İsviçre Frankı tutarında acil yardım kampanyası başlattı.05 Kasım 2024 Salı 17:28BASIN HABERLERİ
- Eskişehir Valisi Aksoy, İl Sağlık Müdürü Bildirici'yi kabul ettiEskişehir Valisi Hüseyin Aksoy, Organ Bağışı Haftası dolayısıyla İl Sağlık Müdürü Doç. Dr. Yaşar Bildirici ve beraberindekileri kabul etti.05 Kasım 2024 Salı 17:13BASIN HABERLERİ
- Ankara'da hastane polisi ve güvenlik görevlilerine saldırdıkları gerekçesiyle 9 kişi gözaltına alındıAnkara'nın Gölbaşı ilçesindeki devlet hastanesinde, polise ve özel güvenlik görevlilerine saldırıda bulundukları gerekçesiyle 9 kişi gözaltına alındı.05 Kasım 2024 Salı 17:03BASIN HABERLERİ
- Ankara Aile Hekimliği Derneği üyesi hekimler, 3 günlük "iş bırakma eylemi" başlattıAnkara Aile Hekimliği Derneği üyesi hekimler, Resmi Gazetede 30 Ekim'de yayımlanarak yürürlüğe giren05 Kasım 2024 Salı 16:53AİLE HEKİMİ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel