YEŞİM SERT KARAASLAN - Türkiye'de ölümlerin yüzde 87,5'inin bulaşıcı olmayan hastalıklardan kaynaklandığı, 2016'da bulaşıcı olmayan (kronik) hastalıkların Türk ekonomisine toplam ekonomik maliyetinin 69,7 milyar lira olduğu bildirildi.

Sağlık Bakanlığı, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Birleşmiş Milletler (BM) Kalkınma Programı ve BM Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Önlenmesi ve Kontrolü Ortak Görev Gücü iş birliğinde "Türkiye'de Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Önlenmesi ve Kontrolü için Yatırım Gerekçeleri Raporu" hazırlandı.

Rapora göre, kanser, kardiyovasküler hastalıklar, diyabet ve kronik hava yolu hastalıkları gibi bulaşıcı olmayan hastalıklarla tütün ve alkol kullanımı, fiziksel hareketsizlik, sağlıksız beslenme gibi bu hastalıkların risk faktörleri, dünya genelinde her geçen gün artan halk sağlığı ve kalkınma sorunu olarak kendini gösteriyor.

Türkiye'de ölümlerin yüzde 87,5'inin bulaşıcı olmayan hastalıklardan kaynaklandığı, bu hastalıkların neden olduğu engellilik ve erken ölümler sonucunda ülkede iş gücü açısından üretkenliğin ciddi şekilde etkilendiği belirtilen raporda, bunun da sosyo ekonomik kalkınma üzerinde olumsuz etki yarattığı vurgulandı.

- "Kronik hastalıklara bağlı erken ölüm olasılığı yüzde 16,8"

Raporda, dört ana kronik hastalığa (kanser, kardiyovasküler hastalıklar, diyabet ve kronik hava yolu hastalıkları) bağlı erken ölüm olasılığının erkekler için yüzde 22,5, kadınlar için yüzde 11,6 olmak üzere ortalama yüzde 16,8 olduğu aktarıldı. 

Türkiye'de 15 yaş ve üstü yetişkinlerin 3'te 2'sinin aşırı kilolu, her 10 yetişkinden 3'ünün obez olduğuna dikkat çekildi. 

Türkiye Hane Halkı Sağlık Araştırması sonuçlarına da yer verilen raporda, erkeklerin yüzde 43,6'sının, kadınların yüzde 19,7'sinin tütün ürünü kullandığına, erkeklerin yüzde 13,1'inin alkol tükettiği ve bunların yüzde 8,7'sinin ağır düzeyde alkol aldığına işaret edildi. 

Tuz tüketiminin Türkiye'de kişi başı 9,9 gramla DSÖ'nün belirttiği miktarın yaklaşık 2 katına denk geldiği belirtilen raporda, fiziksel hareket durumundan bakıldığında ise Türkiye'de yetişkinlerin yüzde 43,6'sının, özellikle kadınların yüzde 53,9'unun DSÖ'nün önerdiği oranları kapsamadığı vurgulandı.  

- "Maliyetin yüzde 35,3'ü doğrudan sağlık harcamaları kaynaklı"

Bulaşıcı olmayan hastalıkların sağlığın korunmasının yanı sıra ekonomik kazanımları azalttığına ilişkin verilere yer verilen raporda, ekonomik yük analiziyle söz konusu hastalıkların doğrudan ve dolaylı maliyetlerle ekonomiye ne düzeyde zarar verdiği ortaya konuldu. 

Doğrudan maliyetlerin kardiyovasküler hastalıklar, diyabet, kanser ve kronik hava yolu hastalıkların tedavisi için kamunun yaptığı sağlık harcamalarını içerdiği belirtilen raporda, dolaylı harcamaların ise çalışma çağındakilere yapılan engellilik ödemelerini, işe devamsızlık ve işte verimsiz çalışma maliyetlerini, erken ölüm kaynaklı ekonomik kayıpları ifade ettiği bildirildi.

Raporda, "2016'da bulaşıcı olmayan hastalıkların Türk ekonomisine toplam ekonomik maliyetinin 69,7 milyar lira" olduğu, bunun da gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 3,6'sına denk geldiği ifade edildi.

Toplam maliyetlerin yüzde 35,3'ünün doğrudan sağlık harcamalarından kaynaklandığı vurgulanan raporda, ekonomik kayıpların önemli bir bölümünü dolaylı maliyetlerin oluşturduğu aktarıldı. 

Bulaşıcı olmayan hastalıkların Türkiye'nin sağlık ve ekonomi bakımından kalkınmasına karşı önemli bir tehdit olduğu değerlendirilmesinde bulunulan raporda, bu hastalıklarla mücadele için daha fazla yatırım yapılması gerektiği kaydedildi.