KOVİD-19'UN "DELTA" VARYANTINA KARŞI EN ETKİLİ TEDBİR "TÜM DÜNYADA HIZLI AŞILAMA"

Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Öğretim Üyesi Prof. Dr. İftihar Köksal: "Aşılamada istenen hedefe ulaşmak için geçen süre uzadıkça yeni mutasyonların ortaya çıkması kaçınılmazdır. O nedenle tüm dünyada aşılama, eşit oranda ve hızla yapılmalıdır"

"Delta varyantının yayılımı artarsa salgında dördüncü dalga gelir. Varyantın Türkiye'de yayılması da olası bir durumdur. Yeni varyantlardan korunmak için aşılanmış olunsa dahi kapalı ve kalabalık ortamlarda maske ve mesafeden taviz vermemek gerekir"

Uzmanlar, ilk olarak Hindistan'da ortaya çıkan ve İngiltere'de en yaygın virüs haline gelen Kovid-19'un Delta varyantına karşı dünya genelinde eşit oranda ve hızla aşılama yapılmasının önemine dikkati çekerek, özellikle kapalı, kalabalık ortamlarda maske-mesafe tedbirlerinden taviz verilmemesi gerektiğini belirtti.

Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) 1 Haziran 2021'de Kovid-19 varyantları için duyurduğu yeni adlandırma sistemi kapsamında ülke isimleri yerine Yunan alfabesindeki harflere göre sınıflamaya geçildi. Bu çerçevede İngiltere varyantı "Alfa", Güney Afrika varyantı "Beta", Brezilya varyantı "Gama" ve Hindistan varyantı da "Delta" olarak adlandırıldı.

Yayılma hızının yüksek oluşu nedeniyle küresel tehdit oluşturan varyantlardan Alfa, 2020'nin eylül ayının ikinci yarısında ortaya çıktı. Bu varyant, özellikle geçen yıl aralıkta İngiltere'nin güneyinde "sıkı kapanma" önlemlerine rağmen hızla yayılarak baskın hale geldi.

Aralık 2020'de Güney Afrika'da yaz aylarına rağmen yaşanan ikinci dalga sırasında görülen Beta varyantı, birçok ülkede "seyahatle ilişkili vakalar" şeklinde ortaya çıktı. Üçüncü varyant Gama ise ilk olarak geçen yıl temmuz başlarında Brezilya'da görüldü ve ardından farklı ülkelerde de saptandı.

İlk kez Ekim 2020'de Hindistan'da tespit edilen Delta varyantı ise İngiltere'de en yaygın virüs haline gelmesi nedeniyle endişe yaratıyor.

Uzmanlar, Türkiye'de de görülen Kovid-19 varyantlarının dikkatle izlenmesinin önemine dikkati çekiyor.

- "Delta varyantında BioNTech aşısının etkinliği yüzde 96"

Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Öğretim Üyesi Prof. Dr. İftihar Köksal, konuyla ilgili AA muhabirine yaptığı açıklamada, virüslerin mutasyon yoluyla sürekli değiştiğine ve zamanla bir virüsün yeni varyantlarının ortaya çıkmasının beklendiğine işaret etti.

Bazı varyantların bulaşıcılık, hastalığın şiddeti ve aşıların etkinliği üzerinde önemli etkisi olan özelliklerinin bulunabileceğini aktaran Köksal, Delta varyantının diğerlerine göre daha ağır bir klinik seyir gösterdiğini, bunda bulaştırıcılık ve hastaneye yatış oranlarının daha yüksek olduğunu söyledi.

Köksal, "Delta varyantında BioNTech aşısının etkinliği yüzde 96 dolayındadır. Delta varyantının Hindistan dışında görüldüğü ülkelerin başında İngiltere gelmektedir. Bunun da başta gelen nedeni, İngiltere'de çok sayıda Hindistan vatandaşı olması ve iki ülke arasındaki yoğun seyahatlerdir." değerlendirmesinde bulundu.

Tam bir yasaklama olmadan varyantların ülkeler arasında son derece kolay yayılabileceğini ve bunlar arasında hibrit mutasyonların da ortaya çıkabileceğini anlatan Köksal, "Aşılamada istenen hedefe ulaşmak için geçen süre uzadıkça yeni mutasyonların ortaya çıkması kaçınılmazdır. O nedenle tüm dünyada aşılama, eşit oranda ve hızla yapılmalıdır." ifadesini kullandı.

Prof. Dr. İftihar Köksal, yeni aşıların bu varyantları kapsayacak şekilde hazırlanacağını ancak bunun da zaman alacağını belirterek, Delta'nın diğer varyantlara göre daha hızlı yayıldığına dikkati çekti.

Köksal, "Delta varyantının yayılımı artarsa salgında dördüncü dalga gelir. Delta varyantının Türkiye'de yayılması da olası bir durumdur. Yeni varyantlardan korunmak için aşılanmış olunsa dahi kapalı ve kalabalık ortamlarda maske ve mesafeden taviz vermemek gerekir." uyarısında bulundu.

- "Yeni varyant, şu anda iki doz aşının koruma için kritik olduğunu gösteriyor"

Mikrobiyoloji uzmanı Dr. Tutku Taşkınoğlu ise DSÖ'ye göre 74 ülkeye yayılan Delta varyantının Kovid-19 vakalarının yüzde 10'unu oluşturduğunun açıklandığına işaret etti.

İngiltere'de vakaların yüzde 91'inden fazlasını oluşturan Delta varyantının Alfa'dan yaklaşık yüzde 40 daha bulaşıcı olduğunun belirlendiğini anımsatan Taşkınoğlu, hakemli genel tıp dergilerinden Lancet'te 14 Haziran'da yayımlanan çalışmada, Delta'nın Alfa varyantına kıyasla hastaneye yatış riskini yaklaşık iki kat artırdığının tespit edildiğini anlattı.

Aynı çalışmada, aşı olanların diğerlerine kıyasla Delta varyantı sebebiyle hastaneye yatma olasılığının daha düşük olduğu ancak aşının ilk dozdan 28 gün sonrasına kadar koruyamadığı tespitine yer verildiğini belirten Taşkınoğlu, İngiltere Halk Sağlığı Kurumunun yayımladığı yeni verilerde, aşının tek dozunun Delta varyantına karşı daha az etkili olduğunun açıkladığını kaydetti.

Taşkınoğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Yeni varyant ve onunla ilgili bilgiler, virüsün ortaya çıkan varyantlarını izlemenin önemini ve şu anda iki doz aşının koruma için kritik olduğunu gösteriyor. Sadece tek doz aşı olanların daha savunmasız olacağını gösteren veriler nedeniyle tüm ülkeler, 50 yaşın üzerinde veya klinik olarak daha savunmasız kişilerin aşı dozları arasındaki zaman aralığını kısaltmak için kılavuzlarını yeniliyor. Ek dozlara ihtiyacımız olacak mı olmayacak mı şu anda bilinmiyor. Bu sorunun cevabı, Delta varyantı yayılmaya devam ettikçe ve daha fazla kişi aşı oldukça netleşecek.

Ülkemizde de hastalığın yayılmasını durdurmak için hızlı ve etkin aşılamanın yanı sıra yeni varyantların takibinin yapılması, dolaşımda fazla olan varyantların tespiti ve aşılamaya rağmen hastalananların kayıt altına alınarak gerekli incelemelerin yapılması önemlidir."