KORONAVİRÜS KORKUSU KAYNAKLI "PARA YIKAMA" BİLİMSEL MAKALE KONUSU OLDU
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Sağlık Meslek Yüksekokulunda yapılan bilimsel çalışmayla Kovid-19 salgını sonrası toplumdaki para yıkama veya temizleme davranışı incelendi.

06 Nisan 2022 Çarşamba 11:03
İzmir Katip Çelebi Üniversitesindeki bilimsel çalışma kapsamında yapılan ankette katılımcıların yüzde 26'sı, virüsten korunmak için madeni para ve banknotları sabun, alkol, dezenfektan veya çamaşır suyu ile temizlediklerini belirtti.
İKÇÜ Sağlık Meslek Yüksekokulu Müdür Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Çınar: "Kovid-19 çıkmadan önce de 'paraya dokunduğunuzda ellerinizi yıkayın' gibi sözler duyuyorduk ama Kovid-19 çıkınca bu, daha çok para yıkama davranışına dönmüş oldu"
İKÇÜ Sağlık Meslek Yüksekokulu Müdür Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Çınar başkanlığında yürütülen çalışmada, 360 öğrencinin salgın sonrası davranışları anket yöntemiyle araştırıldı.
Araştırmaya katılanların yüzde 95,3'ü para aracılığıyla bakteri, virüsün bulaşacağını düşündüğünü belirtti.
Katılımcıların yüzde 26,4'ü Kovid-19 korkusu nedeniyle alışveriş sonrası parayı temizlediğini veya yıkadığını anlattı.
Parayı temizlemeyi tercih edenlerin yüzde 75,8'i sadece dezenfektan kullandığını, yüzde 9,4'ü su ve sabunla elde yıkadığını, yüzde 7,4'ünün yıkadıktan sonra dezenfektan döktüğünü, yüzde 7,4'ünün ise ütü buharı ya da kolonyayı tercih ettiğini söyledi.
Temizleme veya yıkama davranışı gösterenlerin yüzde 77,9'u parada yırtılma, renginde bozulma, silinme gözlemlediğini de bildirdi.
Ankette alışveriş sonrası parayı temizleme davranışıyla öğrencilerin eğitim gördükleri alan, cinsiyetleri, annelerinin eğitim düzeyi ve ailelerinin gelir durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunduğu da belirlendi.
Araştırma sonuçları, ulusal ve uluslararası bilimsel dergilerde yayımlandı.
"Ben de yıkayıp kuruttum"
İKÇÜ Sağlık Meslek Yüksekokulu Müdür Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Çınar, AA muhabirine, sağlık ekonomisi alanında çalışmalar yaptığını, koronavirüs salgınının toplumsal yaşama etkisini de sağlık ve ekonomiyi birleştirerek araştırmak istediğini söyledi.
Madeni para ve banknota dokunmak isteyen çocuğunu virüslerden korumak için kendisinin de para yıkamaya başladığını aktaran Çınar, "Ben de parayı su ve sabunla yıkayıp kuruttum." dedi.
Bu davranışın salgın sonrası yaygınlaştığını fark ederek bilimsel çalışma yapmaya karar verdiğini anlatan Çınar, para yıkamanın toplumda görülme sıklığının beklediğinin üzerinde çıktığını kaydetti.
Çınar, şöyle konuştu:
"Kovid-19 salgını ile birlikte insanlar ellerini daha çok yıkamaya başladı. Tokalaşma ve sarılma konusunda daha kendilerini geriye çekmeye başladılar ve kıyafetlerini daha sık yıkamaya başladılar. Özellikle dikkatimizi çeken noktalardan birisi de başkalarından aldıkları malzemeleri ve parayı da insanlar artık yıkamaya başladılar. Kovid-19 çıkmadan önce de 'paraya dokunduğunuzda ellerinizi yıkayın' gibi sözler duyuyorduk ama Kovid-19 çıkınca bu, daha çok para yıkama davranışına dönmüş oldu."
Araştırmada 360 kişiye anket yoluyla ulaştıklarını ifade eden Çınar, "Katılımcıların neredeyse tamamı paradan virüs bulaşabileceğini düşünüyor, yaklaşık 4'te 1'inde de para yıkama davranışını gördük. Madeni parayı da banknotu da yıkıyorlar." dedi.
Sosyoekonomik seviyeyle ilişkili sonuçlar
Para temizleme davranışında önemli etkenlerden birinin de "aile" ve "eğitim düzeyi" olduğunu dile getiren Çınar, sözlerini şöyle tamamladı:
"Bizim yaptığımız araştırmada özellikle eğitim seviyesi düştükçe para yıkama davranışının arttığını gördük. Acaba eğitim seviyesi düşük olduğu için daha mı tedirgin oluyor insanlar, bilgisizlik daha mı fazla tedirgin ediyor diye düşünüyoruz. İnsanlar bilgi arttıkça 'sadece elimi yıkarım virüsten kurtulabilirim' derken bilgi azaldıkça 'hem elimi yıkarım hem parayı yıkarım' davranışına yönelebilir."

Mersin'de beyin ölümü gerçekleşen kişinin organları 3 hastaya umut olduMersin'de trafik kazası nedeniyle kaldırıldığı hastanede beyin ölümü gerçekleşen kişinin bağışlanan organları 3 hastaya nakledilecek.17 Mart 2025 Pazartesi 16:13SAĞLIK BAKANLIĞI
İsrail’in insani yardım girişini engellediği Gazze Şeridi’nde kıtlık uyarısıİsrail’in yardım ve mal girişini sağlayan sınır kapılarını yaklaşık 2 hafta önce kapatmasının ardından Gazze Şeridi'nde “geniş çapta bir kıtlığın” yaşandığı, bunun devam etmesi durumunda sağlık sorunlarının artacağı uyarısında bulunuldu.17 Mart 2025 Pazartesi 16:08DÜNYADA SAĞLIK
Kuzey Makedonya'daki yangında yaralanan 6 kişinin Ankara'daki tedavisi sürüyorKuzey Makedonya'nın doğusundaki Koçani kentindeki gece kulübünde çıkan yangında ağır yaralanan ve tedavi için askeri uçakla Ankara'ya getirilen 6 kişinin tedavisi sürüyor.17 Mart 2025 Pazartesi 15:58SAĞLIK BAKANLIĞI
Dedesi ve babasından el aldığı arıcılığı "mektepli" olarak sürdürüyorDüzce'de ailesinden miras aldığı arıcılığı devlet desteğiyle geliştirip bu alanda sertifika ve diploma sahibi olan Seher Arı Ar, hakkında yüksek lisans yaptığı mesleğine yeni başlamak isteyen girişimcilere de kurslar düzenliyor.17 Mart 2025 Pazartesi 15:23BASIN HABERLERİ
Emekli olan anestezi teknikeri kadına teşekkür belgesini doktor oğlu verdiKayseri Devlet Hastanesinde emekli olan anestezi teknikeri kadına hizmetlerinden dolayı teşekkür belgesini aynı hastanede görev yapan doktor oğlu verdi.17 Mart 2025 Pazartesi 15:03BASIN HABERLERİ
Mozambik'te Jude Kasırgası nedeniyle ölenlerin sayısı 16'ya çıktıMozambik'te tropikal kasırga Jude nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısının 16'ya ulaştığı, 2 kişinin ise kayıp olduğu bildirildi.17 Mart 2025 Pazartesi 14:38BASIN HABERLERİ
Nijerya'da Mayıs 2022'den beri difteri nedeniyle 1319 kişi öldüNijerya Hastalık Kontrol Merkezi (NCDC), ülkede yaklaşık son 3 yılda 1319 kişinin difteri nedeniyle hayatını kaybettiğini bildirdi.17 Mart 2025 Pazartesi 14:28DÜNYADA SAĞLIK
Hatay Valisi Mustafa Masatlı, Yaşlılar Haftası konserine katıldıHatay Valisi Mustafa Masatlı, Gündüzlü Bakım ve Aktif Yaşam Merkezince Yaşlılar Haftası dolayısıyla düzenlenen konsere katıldı.17 Mart 2025 Pazartesi 13:53BASIN HABERLERİ
Doktor tavsiyesiyle başvurduğu sağlıklı hayat merkezi sayesinde 6 ayda 22 kilo verdiMersin'de fazla kilolarından kaynaklanan rahatsızlıkları nedeniyle gittiği doktorunun önerisiyle Akdeniz Sağlıklı Hayat Merkezi'ne başvuran 48 yaşındaki Serpil Özer, diyetisyen kontrolünde 6 ayda 132 kilodan 110 kiloya düştü.17 Mart 2025 Pazartesi 13:08BESLENME VE DİYET
Kanseri yenen kadın, eğitim aldığı kursta usta öğretici olduGaziantep'te 17 yıl önce yakalandığı kanseri tedavinin yanı sıra sanatla uğraşıp moralini yüksek tutarak yenen Esra Nazlı Aygan, usta öğretici olup öğrenci yetiştirmeye başladı.17 Mart 2025 Pazartesi 12:48KANSER
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel