KANSER İLACI BEDAVA!

İlaçta hastanın ödediği katılım payında radikal değişiklikler yolda. Sosyal Güvenlik Kurumu, ilaçta yeni sistemin ne olabileceği çalışmaları kapsamında Fransa ve Belçika modeli üzerinde yoğunlaştı. Fransa modelinde, ağrı kesici ve diğer bazı ilaçlarda katılım payı yüzde 85 civarında uygulanıyor. Bir başka deyişle hasta alacağı ağrı kesicinin yüzde 85’ini kendi cebinden ödüyor. Buna karşılık bir kanser hastasında bu oran sıfır olarak uygulanıyor. Oranlar, 0 ila 85 arasında değişiyor. Belçika’da da benzer bir sistem uguyamada. Faydalı ilaçlarda yüzde 25, daha az faydalı ilaçlarda da yüzde 50 oranında katılım payı alınıyor. SGK yetkililerine göre, oranları bu kadar yüksek tutmamak kaydıyla Fransa modeli Türkiye’de de uygulanabilir. Sistemin ise, “hayati önemdeki ilaçlardan” hiç ücret alınmaması, diğer ilaçların ise önemine göre katılım payına tabii olması yönünde olabileceği belirtiliyor.

Geçen yıl çıkarılan yasal düzenleme ile Sosyal Güvenlik Kurumu, ilaçta katılım payları konusunda düzenleme yapmak için yetki aldı. Bu yetki şu ana kadar kullanılmadı. Halen Sosyal Güvenlik Kurumu’nun ödemesi kapsamında olan ilaçlarda, çalışanlardan yüzde 20 oranında katılım payı alınıyor. Bu oran emeklilerde ise yüzde 10 olarak uygulanıyor. Raporlu ilaçlarda ise katılım payı yok. Birçok kronik hastalık (kalp, şeker gibi) raporlu ilaç olarak alınıyor. Kanser ilaçlarının büyük bir bölümü de bu kapsamda.

Fransa ve Belçika modeli masada
İlaçta sistemin sürdürülebilirliği üzerinde çalışmalarını yürüten SGK ise, son olarak Fransa ve Belçika modelini incelemeye aldı. Fransa ve Belçika modellerinin temel özelliği, ilacın türüne göre katılım payı uygulanması. Fransa’daki sistemde sigortalılar ilaçların tanımlanmasına bağlı olarak yüzde 0 ile yüzde 85 arasında değişen katılım payları ödüyor. Bununla birlikte sınırlamalarla birlikte kişi başı 0.50 euro’luk sabit katılım payı seçeneği de var. Belçika modelinde de benzer bir yapı söz konusu. Belçika’da ciddi hastalıklar için yüzde 0 katılım payı uygulanırken, kademeli olarak katılım payları yüzde 25, yüzde 50 ve yüzde 80 olarak uygulanıyor. Belçika modelinde faydalı ilaçlar kategorisinde 11 euroluk ilaçlara kadar yüzde 25’lik katılım payı, daha az faydalı ilaçlar için 13.70 euroya kadar yüzde 50 katılım payı alınıyor. Ancak rahatlatıcı, semptom giderici ilaçlara gelince pay yüzde 60’a, doğum kontrol hapı gibi ilaçlarda ise yüzde 80’e kadar çıkıyor.

Oranlar çok yüksek olmayabilir
Sosyal Güvenlik Kurumu yetkililerinin verdiği bilgiye göre iki model de şu anda masada. Oranların Fransa ve Belçika’daki gibi yüksek olmayabileceğini belirten yetkililer “Ancak yaşamsal önemdeki ilaçların hiçbir ücret olmaksızın alınabilmesi, daha basit ilaçlarda ise değişen oranlarda katılım payı ödenmesi uygulaması sistemin sürdürülebilirliği açısından Türkiye’de de uygulanabilir” bilgisini verdi.


SGK’ya yetki verildi
Bu yıl başında yapılan yasa değişikliği ile ilaçta katılım payı konusunda Sosyal Güvenlik Kurumu’na yeniden düzenleme yapma konusunda yetki verilmişti. Yapılan düzenlemeyle ilaçtan alınan katılım payını yüzde 1’e kadar indirmeye Çalışma Bakanlığı yetkili hale getirilirken; aile hekimlerince yazılan reçeteler dahil olmak üzere reçetede yer alan 3 kalem-3 kutuya kadar ilaçlar için 3 TL, ilave her bir kutu ilaç için de 1 TL olmak üzere katılım payı almaya Sosyal Güvenlik Kurumu yetkili kılınmıştı. Bu düzenleme, Raporlu ilaçlardan da artık katılım payı alınacak” şeklinde yorumlanmıştı. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun tartıştığı sistem, bir süredir ilaç sektörü temsilcileri tarafından da dile getiriliyor. İlaç sektörü temsilcileri, sosyal güvenlik sisteminin hiç bir zaman tüm ilaçları karşılayamayacağını belirtirken; ağrı kesiciler gibi bazı ilaçları insanların kendi cebinden karşılaması durumunda sistemin daha sağlıklı olabileceğini belirtiyor.

HACER BOYACIOĞLU / Radikal