KAMU MALİYESİNDE YENİ DÖNEM

RECEP DEMİR

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kamunun büyük bir envanterinin çıkarıldığını, muhasebe kayıtlarının düzenlendiğini ve mali raporlar için uluslararası standartların yeniden belirlendiğini açıkladı.

Maliye Bakanlığı, Sayıştay'ın da önerilerini dikkate aldığı çalışmayla kamu kayıtlarına ilişkin iyileştirme yapılacak alanları tespit etti. Saydamlık ve hesap verilebilirlik unsurlarının dikkate alındığı çalışma ile taşınır ve taşınmaz malların kaydından muhasebe kayıtlarına ve mali raporların şeffaflığına kadar birçok alanda iyileştirmeler yapıldı.

Yeni sisteme ilişkin AA muhabirine açıklamada bulunan Şimşek, bu çalışmada öncelikle iyileştirme yapılacak alanların tespit edildiğini, ardından da bunlara yönelik yeni sistemlerin belirlendiğini bildirdi. Şimşek, böylece bir çok alanda uluslararası standartların yakalandığını ifade etti.

Kamuya ait taşınmazların envanteri yapıldı

Söz konusu çalışmanın detaylarını da paylaşan Şimşek, kamuya ait taşınmazların envanterini çıkartarak, muhasebe kayıtlarını aldıklarını kaydetti.

Bakan Mehmet Şimşek, ekim ayı içerisinde Hazinenin özel mülkiyetindeki yaklaşık 3 milyon taşınmazın değerlemesi ve envanter kayıtlarının yapılmış olacağını belirterek, önümüzdeki dönemde de devletin tasarrufu altındaki tüm taşınmazların uluslararası standartlar çerçevesinde muhasebe kayıtlarına alınması için çalışmaları sürdüreceklerini bildirdi.

Taşınır Kayıt Yönetim Sistemi

Devlete ait taşınırların kayıt altına alınması ve hesabının verilebilmesi konusunda da çalışmaların tamamlandığını anlatan Şimşek, birkaç istisna dışında 203 kamu idaresinin taşınırlarının incelenebilir ve kontrol edilebilir hale geldiğini söyledi.

Kurumların bu alandaki hesabının verilebilmesi açısından Maliye Bakanlığı bünyesinde "Taşınır Kayıt Yönetim Sistemi" oluşturulduğunu aktaran Şimşek, "Yaklaşık 11,5 milyon çeşit ürünün takibi ve stok durumunun hesap verilebilirlik ve şeffaflık adına kurumlar tarafından takip edilebilir hale getirilmesi sağlandı" dedi.

Şimşek, bunların yanı sıra, kurumlarda atıl haldeki taşınırların ihtiyaç olan diğer kurumlara devredilmesi için de sistemin oluşturulduğunu kaydetti.

Gelecek yıllara ait kira gelirleri kayıtlarda görülecek

Hazine taşınmazlarına ilişkin işlemlerin muhasebeleştirilmesine ilişkin de önemli bir çalışmayı bitirdiklerini anlatan Şimşek, şunları söyledi:

"5 yıllık, 10 yıllık veya 49 yıllık gibi kiraya verilen veya irtifak hakkı tesis edilen Hazine taşınmazlarının gelirlerini tahakkuk esaslı muhasebe sistemine uygun olarak kamu hesaplarında izleyeceğiz. Böylece gelecek yıllara ait kira gelirlerini kayıtlarda görmüş olacağız."

Öte yandan, kamu özel işbirliği modeliyle yapılan yatırımlardaki taahhüt, varlık ve borç üstlenimlerinin muhasebe sisteminde takip edileceği bilgisini veren Şimşek, bununla ilgili uluslararası standartlara uygun olarak muhasebe kayıtlarını oluşturduklarını bildirdi.

Devlet muhasebesi uluslararası standartlara uygun hale getiriliyor

Devlet Muhasebesi Standartları Kurulu tarafından uluslararası standartlara uygun olarak yayımlanan "Devlet Muhasebesi Standartlarına" uyum çalışmalarının devam ettiğini belirten Şimşek, bu kapsamda yayımlanmış her muhasebe yönetmeliği değişikliğini dikkate aldıklarını ve yönetmelikleri standartlara uygun hale getirdiklerini ifade etti.

Muhasebe sistemine ilişkin önemli bir çalışma daha yürüttüklerini dile getiren Şimşek, "Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) kapsamında kamu idarelerinin Avrupa Birliği'nden aldığı hibelerin tek bir muhasebe sisteminde takip edilebilmesi için ilgili idarelerle ortak bir çalışma yürütüyoruz" dedi.

Mali istatistiklerde yeni çerçeve

Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun yürürlüğe girmesinden itibaren hesap verebilirlik ve şeffaflığın geliştirilmesi adına çok önemli adımlar attıklarını anlatan Şimşek, şu bilgileri verdi:

"Devletin bilançosu, nakit akış tablosu ve faaliyet sonuçları tablosunu yayınladık. Bu alanda çok önemli bir adım daha atıyor, uluslararası standartlarda konsolide edilen ve diğer ülkelerle kıyaslanabilir mali istatistikleri kamuoyuyla daha sık aralıklarla paylaşmaya başlıyoruz. Yapılacak düzenlemeyle, genel yönetimin mali performansının ölçümüne aracılık eden 'mali istatistik' kavramı uluslararası standartlara göre tanımlanacak ve bu kapsamda hazırlanacak tabloların tür ve şekilleri belirlenecek. Uygulamayı düşündüğümüz mali istatistik sistemiyle geçmiş yıllar kıyaslamasına ve uluslararası standartlarda mali analize uygun bir yapı kurmuş olacağız. Ayrıca genel yönetim kapsamındaki kamu idareleriyle işbirliği içinde, eğitim desteği de vermek suretiyle veri kalitesini artırmaya yönelik çalışmalara da devam ediyoruz."

Uluslararası seviyede kıyaslanabilirlik

Uygulanan kapsam kriterleri, muhasebe esası ve tanım farklılıkları gibi nedenlerle hazırlanan mali istatistiklerde ülkeden ülkeye farklılık olabildiğine işaret eden Şimşek, bu nedenle ülkelerin mali durumunu sağlıklı biçimde kıyaslamanın mümkün olmadığını söyledi.

Uluslararası seviyede kıyaslanabilirliği sağlamak üzere AB, Birleşmiş Milletler, Uluslararası Para Fonu gibi kuruluşların ortak standartlar geliştirdiklerini anlatan Şimşek, şöyle devam etti:

"Bu standartlara göre dünya ülkelerinin bir çoğunun yıllık sonuçları kıyaslanabilir durumdadır ancak büyük ekonomilerin, bu ortak standartlarda ve daha sık aralıklarla istatistik üretmesi bekleniyor. Dünyanın en güçlü 20 ekonomisini oluşturan ülkeler (G-20 ülkeleri) içinde 11 ülke söz konusu sistem çerçevesinde üçer aylık mali istatistik üretebiliyor. Yapacağımız düzenlemeyle, 2015 yılından itibaren bunu uygulayabilen 12. ülke olmayı hedefliyoruz."

Bütçe uygulamalarında kurumlara sistemsel destek

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yapılan çalışma ile kurumların bütçe uygulamaları ve ödenek kullanımının daha sağlıklı, etkin ve verimli gerçekleştirilmelerine destek verildiğini ifade etti.

Muhasebe ve bütçe işlemleri uygulamalarında merkezi yönetime dahil kamu idarelerinin kurumsal kapasitelerini arttırmak amacıyla 203 kamu idaresinden toplam 8 bin 476 personele seminer, atölye çalışması, konferans ve eğitim verildiğini belirten Şimşek, bütçe uygulama ve muhasebe kayıt hatalarını minimize etmek amacıyla bu çalışmaların devam ettirildiğini kaydetti.

Şimşek, Kesin Hesap Kanunu'nun oluşturulmasında uluslararası standartlar uygulanmakla birlikte konsolidasyon açısından Devlet Mali İstatistikleri (GFS) standartlarının uygulanması çalışmalarına da başlandığını sözlerine ekledi.