İLERİ DERECEDE BULAŞICI HASTALIK BOĞMACA’YA DİKKAT!

Boğmaca çocuklarda daha sık görülmesine rağmen her yaştan bireyi etkileyen, bulaşıcı bir hastalıktır. Boğmaca’ya Bordetella Pertussis cinsi mikroplar yol açar. Bu mikrop hastalarda, solunum yolları ve bronş ağacının mukozasında rahatça üreyip gelişebilir. Hastaların konuşma ya da öksürme sırasında çevreye yay¬dıkları tükürük damlacıklarının solunmasıyla vücuda girerek solunum yolla¬rına ulaşır. Boğmaca, 2.5 ay kadar sürer. Hastalık ortaya çıktıktan sonraki ilk 20 gün hastalığın bulaşabildiği dönemdir. Öksürük ortaya çıktıktan sonra bir müddet daha hastalık bulaşır.
Boğmacanın belirtileri belli dönemlere ayrılır. Bu dönemlerde ortaya çıkan şikayetlerde farklılıklar vardır. İlk 10-15 günlük süre kataral dönem olarak adlandırılır. Genelde belirtiler soğuk algınlığıyla benzerdir. Hapşırma, öksürük, hafif ateş ve burun akıntısı görülür.

Bundan sonra paroksismal dönem denen ve 1.5 aya kadar uzayabilen bir dönemi kapsayan bir zaman dilimi vardır. Bu süre içinde öksürük artmıştır. Yoğun bir şekilde öksürme görülür. Günde 20 defa öksürük atakları olabilir. Sert ve yoğun bir öksürüktür. Bu öksürük nöbetlerinin sonunda derin nefes alma ortaya çıkar. Çünkü hasta oksijensiz kalmıştır. Çocuklarda bulantı, kusma ya da morarma görülebilir.

Son dönem ise konvalesan denen iyileşme dönemidir. Süresi kişiden kişiye değişir. Öksürük 1 ay içinde geçer. Tedavi, hastalığın şiddeti bu sürenin belirlenmesinde önemlidir. Tekrar bir solunum yolu hastalığına yakalanmak öksürük nöbetlerinin tekrarlanmasına neden olur. Yetişkinlerde hastalık hafif seyrettiğinden süresi de daha kısadır. Bu kişilerde tipik belirtisi inatçı öksürüktür.

Tedavide eritromisin ilk kullanılacak ilaçtır. En az iki hafta kullanılması gereklidir. Bebeklerin hastanede gözlem altında tutulması gerekebilir. Bunun yanında destek tedavisi gerekebilir. İkincil eklenen enfeksiyonların da uygun tedavisi gerekmektedir. Hastayla yakın temas içinde bulunan ya da aynı ortamı paylaşanların mutlaka eritromisin proflaksisi alması gerekir. İlk bir hafta hastanın kaldığı yer, bulunduğu ortam diğer bireylerden ayrılmalıdır. Bu süre içinde hastaya antibiyotik tedavisi uygulanır. Asıl korunma yöntemi aşılamadır. Çocukluk döneminde 2. 4. 6. ve 18. aylarda, 4-6 yaş arasında yapılması önerilir. Boğmaca aşısı kas içine enjekte edilerek uygulanan, içinde ölü mikropların bulunduğu bir aşıdır. Aşının bazı yan etkileri vardır. Yorgunluk, ateş yüksekliği, bulantı, kusma gibi yan etkiler ile, aşı yerinde kızarıklık, ağrı ve şişlik oluşabilir. Üç gün içinde bu etkiler ortadan kalkar. . Boğmaca hastalığını geçirenler bu hastalığa karşı bağışıklık kazanırlar.