İLAÇTA EN YÜKSEK CİROYU ECZACI ÖRGÜTÜ YAPTI

Selma Bıyıklı Adabaş

Türkiye'de bulunmayan ilaçları yurt dışından getirme yetkisine sahip Türk Eczacıları Birliğinin (TEB), ciro bakımından dünyanın önde gelen ilaç şirketlerini bile geride bırakması bekleniyor.

Hasta bazında yurtdışından birlik tarafından temin edilen ve bedeli kamu tarafından ödenen ilaçların bütçesinin 2014 yılı sonu itibarıyla 1,2 milyar lirayı aşacağı öngörülüyor. Bu açıdan birlik, Türkiye ilaç sektöründe en yüksek ciro hacmine sahip kuruluş olacak.

Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunca "Satış Hacmi ve Satış Değeri Açısından İlk 20 İlacın Pazardaki Durumu" raporu hazırlandı.

Buna göre Türkiye'de yüzde 5,39 oranıyla pazar payı bakımından birinci sıradaki firma, 902 milyon 790 bin 660 liralık satış değerine sahip.

Buna karşın hasta bazında yurtdışından Türk Eczacıları Birliği (TEB) tarafından temin edilen ve bedeli kamu tarafından ödenen ilaçların bütçesinin 2014 yılı sonu itibarıyla 1,2 milyar lirayı aşacağı öngörülüyor. Bu açıdan TEB, ülke ilaç sektöründe en yüksek ciro hacmine sahip kuruluş olacak.

Rapora göre, imal ürünlerin 2008 yılında yüzde 79,42 olan satış hacim yüzdeleri, 2013 yılında yüzde 74,96'ya düştü. Aynı dönemde ithal ürünlerin satış hacim yüzdeleri ise yüzde 20,58'den yüzde 25,04'e yükseldi. İmal ve ithal ürünlerin satışında yıllar arasında gözlenen bu değişimde istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamadığı belirtildi.

2008-2013 yılları arasında imal ürünlerin satış hacimlerindeki azalmayla paralel, satış değerleri de yüzde 49,51'den yüzde 46,32'ye düştü. Benzer şekilde, ithal ürünlerin satış hacimlerindeki artışa paralel satış değerleri de yüzde 50,49'dan yüzde 53,68'e yükseldi.

İmal ve ithal ürünlerin satış değerlerinde gözlenen bu değişimin istatistiksel olarak anlamlı olduğu vurgulandı.

İmal ürünlerin satış hacimleri ithal ürün satış hacimlerine göre belirgin oranda yüksek olmasına rağmen, satış değeri açısından ithal ürünlere göre daha düşük.

En çok satılan ilaçlar

Raporda, toplamda satılan, elden satılan, SGK ve özel sigortalar tarafından karşılanan ilk 20 ilaca da yer verildi.

2012 ve 2013 yıllarına ait İlaç Takip Sistemi verilerine göre, dört grubun genelinde antiinflamatuvarlar ve antiromatik ürünler ilk üç sırada bulunuyor. Toplam kutu satışlarında üçüncü sırada yer alan analjezikler, elden satışta birinci sırada yer aldı.

SGK tarafından karşılanan ilaçlar arasında kardiyovasküler sistem hastalıklarında kullanılan ve katılım payından muaf tutulan beta blokör ilaçlar ise üçüncü sırada yer aldı. Özel sigortalar tarafından karşılanan ilaçlar arasında, SGK tarafından karşılanmayan vitaminler ikinci sırayı bulunuyor.

2012 yılında ülke genelinde toplamda satılan ilk 20 ilacın yüzde 89,29'u SGK, yüzde 0,98i özel sigortalar tarafından karşılandı, yüzde 9,74'ü elden satış olarak gerçekleşti.

2013 yılında ise ilaçların yüzde 84,64'ü SGK, yüzde 1,18'i özel sigorta tarafından karşılandı, yüzde 14,17'si "elden" satıldı.

Ödenen toplam tutar

Raporda, 2012 ve 2013 yıllarında elden satılan, SGK ve özel sigortalar tarafından karşılanan ilk 20 ilaç için ödenen toplam tutarlara da yer verildi.

Kutu bazında 2012 yılında tüketicinin elden ödediği tutar 75 milyon 900 bin 186 lira, SGK tarafından karşılanan tutar 758 milyon 524 bin 942 lira, özel sigorta tarafından karşılanan tutar ise 12 milyon 560 bin 458 lira oldu.

2013 yılında ise tüketicinin elden ödediği tutar 109 milyon 878 bin 979 lira, SGK tarafından karşılanan tutar 787 milyon 183 bin 807 lira ve özel sigorta tarafından karşılanan tutar ise 14 milyon 128 bin 832 lira olarak gerçekleşti.

Raporda, bu veriler değerlendirildiğinde 2013 yılında elden satışların, SGK ve özel sigortalar tarafından karşılanan tutarların 2012 yılına göre artış gösterdiği, ancak yıllar arasındaki değişim yüzdeleri incelendiğinde, özel sigorta ve elden satıştan karşılanan tutarlardaki artışın SGK tarafından karşılanan tutar artışından fazla olduğu belirtildi.

Biyoteknolojik ilaçlar

Biyoteknolojik ilaçların kullanım oralarına da yer verilen raporda, sıralamanın en yüksekten düşüğe endokrinoloji, romatoloji, onkoloji, gastroenteroloji, üroloji, nefroloji, oftolmoloji, nöroloji şeklinde olduğu kaydedildi.

Türkiye'deki ilaç tüketimi

Türkiye'deki ilaç tüketimi IMS-Health verilerine göre 2013 yılında 1 milyar 990 milyon kutuyken, ilaç harcamaları 16,7 milyar lira düzeyinde gerçekleşti.