İÇİ KIRMIZI TAVUK ETİ VE KÖFTE YEMEYİN

Yaz aylarında gıdalar daha çabuk bozulabiliyor, dolayısıyla besin zehirlenmeleri de artıyor. Kremalı ve dondurulmuş yemekler risk taşıyor. Uzmanlar uyarıyor: "İçi tam olarak pişmeyip kırmızı kalan köfte ya da tavuk etlerini sakın yemeyin!"

Sıcaklarla birlikte besinlerin bozulma riski arttığı için sindirim rahatsızlıkları ve zehirlenmelere yaz aylarında daha sık rastlanıyor. Özellikle tatil döneminde yiyecek ve içeceklere dikkat edilmesi gerektiğini belirten Memorial Ataşehir Hastanesi'nden Diyetisyen Şefika Aydın Selçuk, sağlıklı beslenme önerilerinde bulundu.

ÜSTLERİNİ KAPATIN
Yazın yiyecek alışverişi yaparken nelere dikkat edilmeli?
Et ve et ürünlerini, güvenilir yerlerden alın. Kırık, çatlak, dışkı ile kirlenmiş yumurta satın almayın. Yumurtayı kullanılmadan önce mutlaka yıkayın. Kapakları şişkin, kutusu hasar görmüş konserveler satın almayın. Yiyecekleri oda sıcaklığında bırakmayın. Dondurulmuş besinleri satın alırken 'soğuk zincir'inin kırılmamış olmasına dikkat edin. Ambalajının içinde buz kristalleri olanları satın almayın.

Tatilde besin zehirlenmelerinden korunmak için ne yapmalı?
Etleri hazırlarken farklı bıçak ve doğrama tahtası kullanın. Terbiye edilmiş etleri pişirinceye kadar buzdolabında saklayın. Etleri elledikten sonra mutlaka ellerinizi sıcak sabunlu su ile yıkayın. Yemek hazırlarken kullandığınız araç-gereç ve yüzeyleri deterjanlı sıcak su ile yıkayıp iyice durulayın. Çiğ besinlerle pişmiş yiyecekleri birbirine temas etmeyecek şekilde üzerleri kapalı olarak koruyun.

TEKRAR DONDURMAYIN
Yemek pişirmeye dair önerileriniz var mı?
Yiyecekleri pişirirken pişirme sıcaklığının, bakterinin ölebileceği sıcaklığa (65 C ve üzeri) ulaşmasına dikkat edin. Yemekleri, servise yakın zamanlarda pişirin ve bekletmeden tüketin. Hemen yemeyeceğiniz yemekleri hızla soğutarak buzdolabında saklayın. Dondurulmuş gıdaları orijinal paketlerinde, eksi 18 derece ve altındaki sıcaklıklarda saklayın. Çözdürülmüş besinleri kesinlikle tekrar dondurmayın.

Tatilde her zamankinden çok hareket edildiği için istediğimiz kadar tatlı yiyebilir miyiz?
Öğle ya da akşam yemeğinden iki saat sonra, sütlü tatlılar ya da dondurma yenilebilir.

 

SICAKTA ÇABUK BOZULAN GIDALAR
Kırık ya da çatlak yumurta.
Çiğ tavuk eti.
Dondurulmuş et ve sebzeler.
Kapakları şişkin, kutusu hasarlı konserve besinler.
Pastörize edilmemiş sütle yapılan peynir ve yoğurt çeşitleri.
Barbunya, mercimek, tarhana gibi kuru baklagiller.
Mayonez ve mayonez kullanarak hazırlanan yemekler.
İyi yıkanmamış sebze ve meyveler. Hazır olarak satılan salatalar.
Kremalı pastalar, soslu tatlı ve yemekler.

BİR KUTU ASİTLİ İÇECEĞİ AŞMAYIN
Tatilde sıvı tüketimi nasıl olmalı?
Soğuk asitli içeceklerin diyet olanlarından bir kutu içilebilir. Limonata, alkol, asitli içecekler, soğuk kremalı kahveler ve kokteylli içecekler yüksek düzeyde basit şeker ihtiva ettiği için vücudu yağlandırır. Kısa süreli doyma hissinin ardından acıktırır. Bu nedenle light olanlar tercih edilmelidir.

EN FAZLA İKİ TOP DONDURMA
Hangi aralıklarla su içilmeli?
Sıcakta, vücudun sıvı ihtiyacı arttığı için saat başı bir bardak su içmek gerekir. Kişinin su içmesine engel olan bir sağlık sorunu yoksa kadınlar 10, erkekler 12 bardak içebilir.

Serinlemek için yenilen dondurmanın miktarı ne kadardır?
Dondurma tüketimi, günlük iki topu aşmayacak şekilde olmalıdır.

 

TATİLDEN KİLO ALMADAN DÖNMEK HİÇ DE ZOR DEĞİL
Yılın yorgunluğunu atmak için gönlünüzce bir tatil yapmak istemeniz çok doğal ama "Nasıl olsa tatildeyim" diyerek yemeyi abartmak hiç doğru değil... İşte, tatilden kilo almadan dönmenizi sağlayacak öneriler:

PORSİYONU AŞMAYIN
Tatiliniz boyunca ana öğünleri atlamadan beslenin.
Özellikle pilav, makarna ve hamur işi besinleri öğle yemeğinde tercih edin. Gün içinde bu besinler enerjiye dönüşeceği için kilo koruması sağlar.
Yaş arttıkça metabolizma yavaşlar. Bu nedenle porsiyonların yaşın aksine küçültülmesi gerekir. Cinsiyet, yaş, vücut yağ dağılımı, aktivite öyküsü ve hormonal durumlar; metabolizmada farklılığa sebep olur. Yaşınız 40 üzeriyse yemeniz gereken ideal porsiyonları aşmayın.

HAREKETSİZ KALMAYIN
Tatilde bütün günü hareketsiz geçirmek sizi isteksizleştirir ve yorar. Beden yorgunluğunu atmak için uyandıktan sonra kumsalda 40 dakika yürüyüş yapın. Her gün iki kez birer saatlik yüzme de sizi dinçleştirir. Kaçamakları, hareketle dengeleyin.
Özellikle akşam yemeklerinde düşük kalorili balık veya tavuk eti tercih edin. Kızartma harici bir yöntemle pişirilen beyaz etin hazmı da kolaydır.
Yavaş yavaş çiğneyin ve küçük lokmalar alın. Tokluk hissi ilk lokmadan 20 dakika sonra hormonlar tarafından uyarılır. Tatilde olduğunuz için yemek masasında acele etmeyin ve yavaş yeme alışkanlığı edinin.

DONMUŞ KÖFTE RİSKLİ
Tatilde besin zehirlenmelerinden korunmak için şu önerilere dikkat edin:
Mayonez ile soslanmış yemek ve mezeler yemeyin.
Şarküteri ürünleri, bakterilerin çabuk üreyebildiği besinlerdir. Bunların özellikle yaz aylarında tüketilmesi sakıncalıdır.
Öğle yemeği için en iyi alternatifler; tost-ayran, bir tabak sebze yemeği ve cacık, karışık bir salata ve limonatadır.
Dondurulmuş hazır köfte kullanan bir restoranda da gıda zehirlenmesi riski olabilir.
İyi pişmemiş tavuk veya içi kırmızı kalmış köfteleri kesinlikle yemeyin. İyi pişmiş ızgara et ve yanında haşlanmış makarna iyi bir alternatif olabilir. Tatlı olarak da meyve veya sütlü tatlı seçilebilir.

 

ZEHİRLENMELERİ CİDDİYE ALIN
Kusma ve ishal, vücudun zehir atma yöntemidir. Bu yüzden besin zehirlenmesiyle ilgili şikayetleriniz başladığı andan itibaren 24 saat içinde kesinlikle bulantı ve ishal önleyici ilaç kullanmayın.

TUZLU KRAKER
İshal ve kusmayı artıracağını düşünerek hiçbir şey yememek doğru olmaz. En iyi ishal tedavisi; dinlenmek ve su, ayran, maden suyu, şekersiz çay gibi sıvılar tüketmektir.
İshaliniz geçene kadar az yağlı yoğurt, pirinç lapası, tuzlu krakerler, haşlanmış patates ve ekşi elma yiyin.

İYİCE YIKAYIN
Sebzeleri pişirdikten, meyveleri de yıkayıp kabuğunu soyduktan sonra tüketin. Erik, kayısı, incir, üzüm, karpuz gibi meyveler, bağırsak hareketliliğini artırdığı için yemeseniz daha iyi olur.
Kanlı ishal, boyun sertliği, şiddetli baş ağrısı ve ateş gibi şikayetleriniz iki günden fazla devam ederse mutlaka bir hekime başvurun.

ESRA TÜZÜN