HER YÖNÜYLE POPÜLER DİYETLER
Ekmek yerine ceviz yenir mi, belli ürünler sınırsız tüketilir mi? Şu sıralar ezberlemeye çalıştıklarımız yanlış olabilir mi? Diyetisyen Yasemin Sancak, protein diyetlerinin günah ve sevaplarını ayrıntılarıyla anlattı.
19 Aralık 2011 Pazartesi 10:04
Diyet kitapları, en çok satanlar listelerinde her zaman ilk sıralarda yer alıyor. Yeni beslenme planları ve ilaç kullanımı gibi sürekli mucizeler vâdeden diyetler, gerçekten kilo vermeyi sağlamadığı gibi, bazen yalnızca kafa karıştırıyor. Bütün bu diyetlerin işe yarayıp yaramadığını, gerçekten vücut için uygun olup olmadığını ve sağlık açısından nasıl sonuçlar doğurabileceğini anlayabilmek aslında hiç de zor değil... Memorial Şişli Hastanesi Kilo Kontrolü Merkezi'nden Diyetisyen Yasemin Sancak, popüler diyetler hakkında bilgi verdi.
DÜŞÜNDÜREN SORULAR
- Diyet programının sağlıklı olduğunu belirleyen kıstaslar neler?
- Gerçekçi olamayacak kadar kısa sürelerde, mucizevi kilolar verdirmeyi vâdediyor mu? (Örneğin; haftada bir kilonun üzerinde ya da bir haftada 3-4 kilo.)
- Bazı besinlerin örneğin; greyfurt, yumurta, ceviz, limon, tarçın, zencefil vb. sihirli yağ yakıcı etkileri olduğundan bahsediliyor mu?
- Bazı besinleri, besin gruplarını veya ürünlerini; örneğin dönemsel protein veya karbonhidrat yasağı ya da sağlıklı yiyecekler olmalarına rağmen bazı sebze ve meyveler (Havuç, muz, mısır, üzüm vb.) yasaklanıyor mu?
- Söz konusu diyetin sonuçlarını destekleyen, bağımsız, uzun süreyle, fazla kişi üzerinde yapılmış araştırma sayısı yeterli mi?
- Yapılacak diyet, üniversitelerin Beslenme ve Diyetetik bölümlerinden tepki görüyor mu? ÇOK
MU MÜKEMMEL?
- Yiyecekleri 'iyi' veya 'kötü' olarak ayırıyor mu?
- Saat yasağı var mı?
- Bazı özel besinleri veya diyete ek olarak içilecek besin desteklerini/ bitkisel veya kimyasal ilaçları ya da bantları kullanmayı gerektiriyor mu?
- Garantili sonuç vâdeden kürler öneriliyor mu?
- Belli zamanlarda bazı besinlerin yenme zorunluluğu olduğu iddia ediliyor mu? (Örneğin; lahana çorbası, meyve, et veya yumurta vb...)
- Diyetin başlangıcı veya devamında herkese aynı şeyleri yemesi mi öneriliyor?
- Kişinin diyet sonunda elde edeceği görüntü sağlığından daha fazla mı önemseniyor?
- Sonuçları ve programıyla gerçek olamayacak kadar mükemmel mi görünüyor?
HİÇBİR BESİN YASAKLI DEĞİLDİR
- Bilimsel ve sağlıklı olmayan diyet programları, ruh sağlığını da etkiler mi? Besinleri mucize ya da yasaklı olarak değerlendirmek, diyet programı için doğru değildir. Kısa süreli çözümler üreten, sağlıklı olmayan, tekrar kilo alımına neden olan diyetler, beden sağlığının yanında ruh sağlığını da olumsuz etkiler. Bu tür diyetleri uygulamakta ısrar edenlerin; kendini nasıl hissettiğini iyi sorgulaması gerekir. Kendinizi depresif, huzursuz, stresli, yorgun, zayıflamış ama sarkmış hissediyorsanız, diyetinizi gözden geçirmelisiniz.
FAZLA PROTEİN TÜKETİMİ ERKEN YAŞLANDIRIYOR
- Protein diyetlerinde, vitamin ve mineral yerine yağ alınıyor! Hızlı kilo kaybı nedeniyle kaslarda zayıflama ve metabolizmada yavaşlama görülüyor. Ciddi boyutlarda su ve kas kaybı olabileceği için egzersiz yapanlar uygulamamalıdır.
- Posa, vitamin ve mineral içeren sebze ve meyveler az miktarda tüketilmektedir.
KANSER RİSKİNİ ARTIRIYOR
- Her gün 100 gram et veya 50 gram işlenmiş et tüketimi (protein ağırlıklı diyetlerde bu miktar çok daha fazladır) başta kolon kanseri, tip2 diyabet, kalp-damar hastalıkları, böbrek sorunları, karaciğer yağlanması ve erken yaşlanma riskini artırmaktadır.
- Kırmızı et, yumurta gibi hayvansal protein içeren besinler, kolesterolü yükselterek kalp hastalıklarına davetiye çıkarmaktadır. Bunların kötü kolesterol LDL'yi yükselttiği de bilinmektedir.
1.5 KİLODAN FAZLASI KARACİĞERİ YORAR
- Diyet programları, haftada en fazla bir kilo verecek şekilde planlanmalıdır. Haftada 1.5 kilo ve üzeri olacak şekilde hızlı kilo vermek; karaciğer yağlanması yapabilir! Hızlı kilo kaybının, safra taşı oluşumunu tetiklediği, kalp de dahil olmak üzere tüm kas dokularını yıpratabileceği bilinmektedir. Hızlı kilo kaybına neden olacak diyetler, sağlık dengesini bozmamak için önerilmemektedir.
DAMAR SERTLİĞİ YAPABİLİR
- Protein diyeti yapanlarda; gut, damar sertleşmesi, yüksek kolesterol, kalp damar hastalıklarına yatkınlık ortaya çıkar. Bu durum ölüm riskini artırır. Kolesterolü yüksek bireyler, asla aşırı miktarda et ve yumurta yememelidir.
EKMEK YERİNE CEVİZ YENMEZ
- Ekmeksiz diyet olmaz. Ekmek, mısır, patates ile bazı meyve ve sebzeleri az tüketmek, vitamin eksikliğine neden olur. B1, B6, Folik asit ve magnezyum eksikliği, vücudun sağlığını ve yaşam kalitesini düşürür.
- B grubu vitaminlerin eksik alımı, bilişsel fonksiyonlar ve stres düzeyini olumsuz etkiler. Düşük karbonhidrat alımı metobolik açıdan sakıncalıdır.
- Ekmek yerine yağ ve protein içeren ceviz tüketilmesi uygun değildir. Düşük karbonhidratlı diyet için önerilen ceviz; yüksek yağ içermekte ve dengeli beslenme için kullanılabilecek bir öğün yerine geçmemektedir.
POPÜLER DİYETLERDE NELER ÖNERİLİYOR?
KARATAY DİYETİ
- Her sabah iki yumurta. (Pastırmalı veya menemen olarak önerilmiştir.)
- Avuç içi kadar peynir, 10-15 zeytin, bir fincan ceviz veya fıstık, badem.
- İnsülin direncini artırdığı yorumuyla yasaklanan ekmek yerine ceviz öneriliyor ama hamurlu olduğu halde lahmacun veriliyor.
- Tereyağı, kebap ve et tüketimine limit konmuyor.
- Kiraz, erik, kayısı ve çilek öneriliyor; kavun ve karpuz yasaklanıyor.
- Saat 8'den sonra yemek yasak.
- Doğal tavuk, düzenli balık ve su tüketimi öneriliyor. Egzersiz destekleniyor.
DUKAN DİYETİ
- İlk 10 gün sadece protein yeniyor. (Et, balık ve yağsız süt ürünleri)
- Sırasıyla 'sınırsız sebze ve protein günleri' ve sadece 'protein günleri' şeklinde devam ediyor.
- Üçüncü aşamada; her gün protein ve sebze günü. Bir miktar meyve, iki dilim ekmek ve peynir serbest.
- Dördüncü aşamada; her perşembe sadece protein günü olmak koşuluyla ne seviliyorsa herhangi bir sınırlama olmadan yenilebiliyor.
- İki yumurtadan fazlası yenebilir.
ATKİNS DİYETİ
- Düşük karbonhidrat, yüksek protein esasına dayanır. İki haftalık süre boyunca sadece protein tüketimine izin verir.
- Diyet süresince et, deniz ürünleri, kırmızı et, kümes hayvanları, peynir hatta krema gibi yağlı, fakat protein içeren besinler rahatlıkla tüketilmektedir.
- 20 gramdan fazla karbonhidrat alınmaması gerekir. Bol miktarda zeytinyağlı salata tüketimi serbesttir.
İSVEÇ DİYETİ
- Sağlıklı kilo kaybı haftada yarım veya 1 kilo vermeyi hedeflerken, bu diyet iki haftada 7-20 kilo arasında kilo kaybını vâdeder.
- Diyet bitiminde metabolizmanın değişip tekrar kilo alınmayacağı garantisi verir ki; böyle bir durum söz konusu olamaz!
- Aşırı yumurta tüketimi vardır. Bu diyetin 13 günden fazla uygulanması önerilmez. Üç aydan önce tekrarlanmaması önerilir.
ESRA TÜZÜN
- Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesinde Yapılan Düzenlemeler Hakkında Duyuru 2024/50Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından "Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesinde Yapılan Düzenlemeler-2024/50 konulu duyuru yayımlandı.25 Aralık 2024 Çarşamba 16:06DİĞER DUYURULAR
- Şile'de 51 öğrenci gıda zehirlenmesi sebebiyle hastaneye kaldırıldıŞile'de 75. Yıl Ortaokulu'ndaki 51 öğrenci, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin (İBB) dağıttığı gıda kumanyasından zehirlendikleri iddiasıyla hastanede tedavi altına alındı.25 Aralık 2024 Çarşamba 15:53BASIN HABERLERİ
- Özbekistan, Afganistan'a insani yardım için "sağlık treni" gönderdiÖzbekistan'dan, Afganistan'a gıda, ilaç ve sağlık ekiplerini taşıyan yardım treni gönderildi.25 Aralık 2024 Çarşamba 15:33DÜNYADA SAĞLIK
- Milli Eğitim Bakanlığı, Balıkesir'deki okul servisi kazasına ilişkin müfettiş görevlendirdiMilli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, Balıkesir'deki okul servisi kazasının incelenmesi ve soruşturulması için müfettiş görevlendirildiğini bildirdi.25 Aralık 2024 Çarşamba 14:13BASIN HABERLERİ
- Sakarya'da uluslararası doktorlara girişimsel radyolojiyle ameliyatsız tedavi eğitimi verildiSakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde (SEAH) Irak ve Suudi Arabistan'dan gelen 4 hekime, ameliyatsız kapalı yöntemle yapılan tedaviler uygulamalı öğretildi.25 Aralık 2024 Çarşamba 13:53ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA HASTALIKLARI
- Kırşehir'de ölü bulunan hamile kadının kurtarılan bebeği Ankara'daki hastaneye sevk edildiKırşehir'de evinde ölü bulunan 9 aylık hamile kadının sezaryenle dünyaya getirilen bebeği, Ankara'daki hastanede gözetim altına alındı.25 Aralık 2024 Çarşamba 13:13BASIN HABERLERİ
- Türk Böbrek Vakfından organ nakli olanlara "pestisit" uyarısıTürk Böbrek Vakfı (TBV), sebzeler, bakliyat, et, süt ve yumurta gibi birçok gıdada rastlanan pestisit kalıntılarından en çok etkilenen gruplar arasında özellikle organ nakli olan bireyler, çocuklar ve hamilelerin yer aldığını belirtti.25 Aralık 2024 Çarşamba 12:28ÜROLOJİ
- Sağlık Bakanı Memişoğlu, Meclis'te gazetecilerin sorularını yanıtladı:Suriye Sağlık Bakanımızla dün bir telefon görüşmesi yaptık...25 Aralık 2024 Çarşamba 12:23SAĞLIK BAKANLIĞI
- Sağlık Bakanlığından Balıkesir'deki okul servisi kazasına ilişkin açıklama:Sağlık Bakanlığı, "Balıkesir'de öğrenci servisi ile kamyonetin çarpışması sonucu meydana gelen trafik kazasında 28 kişi yaralanmıştır." bilgisini paylaştı.25 Aralık 2024 Çarşamba 11:58SAĞLIK BAKANLIĞI
- Sağlık Bakanlığı, Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kurası'na ilişkin boş kadroları yayımladıSağlık Bakanlığı, 909'u pratisyen, 1019'u uzman olmak üzere toplam 1928 hekimin atama yerlerini belirleyecek 120. Dönem Devlet Hizmeti Yükümlülüğü Kurası'na ilişkin boş kadroları yayımladı.25 Aralık 2024 Çarşamba 11:38SAĞLIK BAKANLIĞI
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel