HANGİ YAŞTA, HANGİ KONTROLLERİ VE TESTLERİ YAPTIRMAK GEREKİYOR?

Tüm dünyada kadınlarda en sık meme, rahim ağzı, kolon, akciğer ve mide kanserine rastlanırken erkeklerde ise, akciğer, prostat, mide ve kolon kanseri görülüyor. Ve yine dünyada kanser nedeniyle gerçekleşen ölümlere bakıldığında, erkeklerde en sık rastlanan kanser türleri akciğer, mide, karaciğer, kolon ve mide; kadınlarda ise meme, akciğer, kolon ve rahim ağzı kanseri olarak sıralanıyor.

Kanserin kontrol altına alınmasında erken teşhisin önemini vurgulayan Medikal Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Duygu Derin; kolon, rahim ağzı ve meme kanserlerinde erken teşhis ile tedavi ve hayatta kalma oranlarının yüksek olduğunu ifade ediyor ve 20’li, 30’lu, 40’lı, 50’li yaşlarda kanserden korunmanın ipuçlarını şöyle sıralıyor:

20 YAŞINDAN İTİBAREN
Ntvmsnbc'deki habere göre, kadınlar için rahim ağzı kanserine karşı tarama, ilk cinsel ilişkiden itibaren ilk 3 yıl içinde veya en geç 21 yaşında başlamalıdır. Her yıl kadın doğum muayenesi ve Pap- Smear testi yapılmalıdır.

Meme kanserine karşı her ay kendi kendine meme muayenesi, 20-40 yaş arası 2-3 yılda bir doktor tarafından klinik meme muayenesi yapılmalıdır. Doktor önerisine göre mamografik ve ultrasonografik takiplerin yapılması gerekiyor.

Ancak meme kanseri için yüksek riskli aileye sahip kadınlar farklı değerlendiriliyor. Meme kanseri için yüksek riskli aileye sahip kadınlar, özellikle BRCA1 ve BRCA2 mutasyonu olanların meme muayenelerinin 18 yaşından ve yıllık mamografilerinin de 25 yaşından itibaren başlaması öneriliyor.
 

30 YAŞ KURALI
Rahim ağzı kanserine karşı 20’li yaşlarda yapılan son 3 tarama normal bulunmuşsa 30‘lu yaşlarda 2 yılda bir tarama yapılabilir.

40 YAŞINDAN SONRA
Kadınlar için düzenli olarak her yıl doktor tarafından klinik meme muayenesi yapılmalıdır. Ailede kanser hikâyesi yoksa standart olarak 40 yaşından itibaren yılda bir doktor muayenesi, iki taraflı mamografi ve ultrasonografi tavsiye ediliyor.

50 YAŞ VE SONRASI...
Kadın ve erkeklerde kalın bağırsak kanseri taraması yapılmalıdır. 50 yaşından itibaren dışkıda gizli kan aranması, sigmoidoskopi, baryumlu kolon grafisi taramalarından birinin yapılması öneriliyor. Başarı oranları birbirine eşit olan bu testlerden herhangi birisi şüpheli çıkarsa mutlaka kolonoskopi yapılmalıdır.

Erkeklerde prostat kanserine karşı, prostat spesifik antijen testi (PSA kan testi) yaptırılması öneriliyor. Yüksek riskli kişilerde (bir veya daha fazla yakın akrabada erken yaşlarda prostat kanseri tanısı olanlarda ) bu testlerin 45 yaşında yapılması önem kazanıyor.