HAFIZANIZI GELİŞTİRECEK 8 BESİN

Bitkiler, meyveler sebzeler beden, akıl, ruh için gerekli olan vitamin ve minerallerin yanısıra iyileştirici, şifalandırıcı özel bileşimler içerirler. Bunların arasında hafıza için önemli 8 özel besin de yer alır:

ELMA

Hafızanızı güçlendiren mucize aslında elma kabuğunda. Elma kabuğunda bulunan pek çok mineral ve antioksidantllar özellikle hafıza kayıplarına ve alzheimer'a karşı koruyucu özelliktedir. Yine elma kabuğunda bulunan quarcetin ise bunama ve hafıza kayıplarına karşı oldukça etkili. Her gün bir adet elma tüketmek hafızanızın güçlenmesi ve sağlıklı beyin işlevleri için son derece önemli.

Elma ile söylenilecekler bu kadarla kalmıyor. Sağlık açısından faydaları kolaylıkla bir kitabı doldurabilir. Salgın hastalıklar üzerinde yapılan incelemelerde elma tüketimi bazı kanser türlerinin, kardiyovasküler rahatsızlıklar, astım ve diyabet riskinin azalmasıyla ilişkilendirilmiştir. Ayrıca bunlar sadece bir başlangıç!

Elmada 2010 Mayo Klinik incelemesinde prostata kanser hücrelerinin büyümesini engelleyebildiği belirlenen flavonoid ve kerestin vardır. Cornell Üniversitesi'nde yapılan diğer bir incelemede elma kabuğundaki fotokimyasalların kolon kanser hücrelerinin üremelerini yüzde kırk üç oranında azalttığı görülmüştür. Ulusal Kanser Enstitüsü elma gibi flavonoid içeren besinlerin akciğer kanseri riskini yüzde elliye varan oranlarda azaltabildiğini belirtmektedir.

YABAN MERSİNİ

Doğanın yaşlanma karşıtı süperstarlarından biridir. Lif ve vitaminlerin yanı sıra, antosiyaninler olarak bilinen antioksidanlar açısından zengin bir kaynaktır. Ayrıca kanserle savaştığı bilinen, güçlü bir antioksidan olan pterostibenden de içerir. Fareler üzerinde gerçekleştirilen deneyler, yabanmersininin hafızayı geliştirdiğini göstermiştir. Yine "Teksas Üniversitesi Hafıza Merkezi" bölümünde yapılan çalışmalar, yaban mersininin hafıza kaybı ve hafıza yavaşlamasını engellemede oldukça etkilediğini göstermektedir.

OMEGA-3 YAĞ ASİTLERİ

Özellikle somon balığı, ceviz ve keten tohumu, cildiniz için çok faydalı olan, kalp rahatsızlıkları ve kansere karşı sizi koruyan omega-3 yağ asitleri açısından çok zengin bir kaynaktır. Aynı zamanda beyniniz, hücreleriniz, gözleriniz ve kan dolaşımı için de müthiştir. Omega-3'ler herhangi türden kronik bir iltihaplanmayı azaltır. Bu nedenle de hafızayı güçlendirici, astım, kalp çarpıntısı, ülser, sedef hastalığı ve alerjileri için de tedavi edici özelliği vardır.
 

SOĞAN

Özellikle kırmızı soğanda bulunan ve soğana kırmızı rengini veren flavanoid olan "fisetin" maddesinin beynin bazı bölgelerini uyararak uzun süreli hafızayı kuvvetlendirici ve koruyucu özelliği olduğu yapılan çalışmalar tarafından desteklenmektedir. Soğanın bu özelliği ise pişirme ile kaybolabilmektedir. Bu nedenle soğanı salatalarınıza, yemeklerinizin yanına az pişmiş ya da çiğ olarak garnitür şeklinde ekleminizi tavsiye ederim.

QUİNOA

Tahıl grupları içinde yer alan ve oldukça yüksek protein oranına sahip olan quinoa besin değeri açısından da oldukça değerlidir. 1 kase quinoa yaklaşık olarak 8 gram protein, 5 gram posa, manganez, demir, fosfor, kalsiyum ve magnezyum içerir. Çinkodan oldukça zengindir ve hücre yenilenmesi ve saçlarımızın sağlığı için önemlidir. Özellikle folik asit içeriğinin yüksek olması uzun vadeli hafızanın kuvvetlenmesinde etkilidir. E vitamini ve selenyumdan zengin olması ise bu tahılı beyin işlevlerinde son derece önemli bir hale getirmektedir. Sınav zamanlarında ya da unutkanlık yaşadığınız dönemlerde salatalarınıza katacağınz 1 çay bardağı kadar quinoa bu konuda kendinizi iyi hissetmenizi sağlayacaktır.
 

PATLICAN

Doğa bize koyu renkli besinleri pek çok hastalığa karşı korunmamız için vermiştir. Yaban mersinindeki mavi pigment, ahududu ve karpuzdaki kırmızı pigmentler, biberdeki sarı pigment , bunların hepsi sadece bitkiyi çevredeki zararlı etmenlerden korumakla kalmaz, aynı zamanda bizim vücudunuzdaki hücre ve DNA 'ları da aynı etkiye karşı koruyan güçlü fitokimyasallar içerir. Patlıcanın kabuğundaki o zengin mor pigment içinde bu kural kesinlikle geçerlidir. Patlıcanda bulunan başka iki önemli antioksidant vardır ki özellikle beyin ve hafıza üzerinde son derece etkilidir; nasunin ve antosyanin.

Bir tür antosiyaninn olan nasunin, güçlü bir antioksidandır. Yapılan incelemeler nasuninin, hücre ve DNA'nıza ciddi zarar verebilecek, kısmen yaşlanmanın sebebi olan serbest radikal ve molekülleri tam manasıyla etkisiz hale getirdiğini göstermektedir. Buna ek olarak nasunin bizi lipid preoksidasyona karşı da korur. Diğer bir deyişle insan vücudundakiler de dahil olamk üzere (LDL kolesterolü gibi) yağların bozulmalarını engellemeye yardımcı olur. Beyin özellikle oksidatif zarara karşı savunmasızdır ve yapılan incelemeler antosiyaninlerin genelde beyin hücrelerini inanılmaz boyutlarda koruduğunu göstermiştir.
 

ÜZÜM

Üzüm besleyici öğelerle doludur ki bunların büyük çoğunluğu uzun yaşamın anahtarı olan bir eczane gibidir. Resveratrol'ü (üzüm çekirdeği) ele alalım. Resveratrol üzüm kabuğunda ve çekirdeğinde bulunan bir bileşkedir. Resveratrol, teknik açıdan bitkilerin kendilerini patojenik mikroorganizmaların saldırısına karşı savunmak için oluşturduğu kimyasal bileşkedir. Ancak resveratrol sadece kendisini üreten bitkileri korumaz. İnsanlarda da yüksek resveratrol alımı kardiyovasküler hastalık tekrarı, hafıza ve kanser riskinde azalmayla ilintilidir. Üzümde bulunan önemli iki diğer antioksidant olan "quarcetin" ve "antosyanin" ise uzun vadeli ortaya çıkan hafıza kaybının önlenmesinde oldukça etkidir.

BİBERİYE

Biberiyenin sağlık açısından faydalı olmasının nedeni içeriğinde bulunan kafeik asit, carnosic asit ve rozmarinik asit, E vitamini gibi antioksidanlar ve sınıflandırılmış flavonoidlerdir. Özellikle carnosic asidin alzheimer ve bunamaya (demans) sebep olan faktörleri engellediği ve hafızayı kuvvetlendirdiği yapılan pek çok çalışmayla gösterilmiştir. Açıkçası Shakespeare biberiyeyi hafızayla ilişkilendirdiğinde bir gerçeğe de parmak basmıştır: "İşte biberiye, anımsamak için sana dua ediyorum aşkım, unutma!"
 

Biberiye alzheimer ilacı gibi iş görür

Modern bilmin ışığı altında biberiyenin, beyindeki önemli bir nörotransmitter olan, hafıza ve sağlıklı beyin fonksiyonları için gerekli asetilkolinin kırılmasını önleyen çeşitli bileşkeler içerdiği ortaya çıkarılmıştır. Aslında alzheimer için kullanılan ilaçlara benzer şekilde hastalıkla savaşarak işe yarar.

Biberiyenin antiinflamatuar özellikleri de vardır; astım, karaciğer rahatsızlığı ve kalp hastalıklarına neden olan inflamasyonun azalmasına yardımcı olabilr. Biberiyenin göğüs, kolon ve deri gibi kanser türleri önleme olasılığı hakkında heyecan veren araştırmalar yapılmaktadır. Hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen incelemelerde biberiye yağının karaciğeri koruduğu, antimutajen (mutasyonu engelleyen) olduğu ve tümör oluşumunu önlediği ispatlanmıştır. Bu yağın aynı zaman da az da olsa antibiyotik ve antiviral etkisi vardır, bu da büyük olasılıkla içerdiği terbenlerden kaynaklanmaktadır.

UZMAN DİYETİSYEN BANU TOPALAKÇI / Bugün