GURME DİYET YAPMAK DA MÜMKÜN

Diyet denildiğinde çoğumuzun yüzü ekşir. Çünkü diyet kelimesi hemen hemen herkesin aklında tatsız tuzsuz, lezzetsiz yemek çağrışımı yapar. Nedense diyet, hiç yemek yemeyip aç kalmak ya da sadece belirli ürünleri tüketmekle eşdeğer tutulur. Özellikle bir uzmana danışmadan, kulaktan dolma bilgilerle yapılan balon diyetlerin sonucu da genellikle hüsran olur ve kilo verseniz bile kısa bir süre içerisinde geri alırsınız.

Peki, ne yapacağız? Aç kalmadan, sevdiğimiz yemekleri yiyerek, damak zevkimizi hiçe saymadan nasıl kilo vereceğiz? Öncelikle bir uzmana danışmamız ve kendimize özel bir program belirlememiz gerekiyor. Sonrasında ise hem damak zevkimizden ödün vermeyeceğiz, hem de sağlıklı bir şekilde kilo vermenin tadına varacağız. Biz de bu noktada bir bilene danışalım, herkesin merak ettiği soruları sizin yerinize sorup öğrenelim istedik ve diyetisyen Dilara Koçak’la damak zevkimizden ödün vermeden, sağlıklı kilo vermenin püf noktalarını konuştuk.

Diyet denildiği zaman akla, tatsız tuzsuz yemekler veya aç kalacağım düşüncesi geliyor. Peki lezzetli yemek yiyerek aç kalmadan da diyet yapamaz mıyız?

- Diyet kelimesi anlam olarak hep negatif çağrışımlar yapıyor. Benim danışanlarımla yaptığım sohbetlerde de ortaya çıkan şu; bireyler diyet yapmayı “aç kalmak, acı çekmek, yasaklarla boğuşmak, sosyal hayattan mahrum olmak, sevdiği besinlerle vedalaşmak’’ gibi görüyor. Durum böyle olunca bireyler ya hiç başlamıyor ya da bu tür diyetler ile muhatap olunca yarım bırakıyor.

Oysa fazla kilolardan kurtulmak sağlığımızı iyileştirmek için yapılması istenen bir beslenme planı ve yaşam şekli değişimidir. Amaç bireyin sağlıklı olmasıdır. Ancak sağlık bedenen ve ruhen iyilik halidir. Yani kilo vermek hedefiyle birey mutsuz olduğu bir program uyguluyorsa biz bu kişinin bütünsel sağlık ve mutluluğundan bahsedemeyiz.

Yapılması gereken aç kalacağınız birçok besinden mahrum olduğunuz bir diyet değil ömür boyu uygulayabileceğiniz, sevdiğiniz besinleri yemenize sınırlı bile olsa izin veren sizi ruhen de besleyip mutlu edecek bir yeme ve yaşam biçimi seçimini yapmaktır.

Yani diyet yaparken canım çikolata istediyse yiyebilir miyim?

- Diyet yaparken rakam odaklı olmayıp davranış biçimindeki değişim, hayatın keyfi ve küçük değişikliklerin farkında olarak ilerlemek en doğrusudur. Aksi takdirde çok sıkı bir program içinde yaptığınız küçük bir hata sizi suçlu hissettirir. Diyette mükemmellik aranmamalıdır, esnek bir programla ilerlemek uzun süreli motivasyon için önemlidir. Çünkü yasaklar vazgeçmeye sebep olur. 3 ay hiç çikolata yemeden kilo verdikten sonra çikolata krizleri ile yeniden tüm kiloları almak yerine haftada 3-4 kez çikolata yemeye de müsade eden bir programla 4-5 ayda kilo vermek ama hiçbir besinden mahrum olmamak bedensel ve ruhsal sağlığımız için çok daha doğru bir seçim.

Gurme kelimesinin tanımına baktığınızda “iyi yemekten anlayan, tatma eylemini sanat haline getirmiş, hassaslaşmış bir damağa sahip kişi’’ demek olduğunu görüyoruz. Oysa biz gurmeyi çok yemek yiyen diye algılarız hep. Bu bağlamda aslında gurme bir diyet yapmak mümkün o zaman değil mi?

- Kesinlikle çok doğru bir tespit. Amaç tıka basa karın doyurmak değil de, keyifle, kaliteli gıdayı bedenimize saygı duyarak yemek olduğunda, zaten kilo alacağınız hacimde yemek yemezsiniz. Ben de danışanlarıma bunu söylüyorum ve kendim için de uyguluyorum. Ben kendime hiç yasak koymuyorum, mantı, İskender kebap, kaz ciğeri, çiğ köfte veya sushi yiyerek, çok geniş bir yelpaze de şarap içerek, tatlı yiyerek de formda kalmak mümkün. Bunun için ne yediğinizin farkında olarak, gerçekten her bir lokmanın tadına vararak, yemeği sadece karın doyurmak değil aynı zamanda sohbet; dostlarla güzel zaman geçirme ve keyif olarak görmeyi iyi dengelemek yeterli. Miktarlar konusunda kendinize hâkim olmak da güçlük çekiyorsanız zaten egzersiz veya ertesi gün biraz daha az yiyerek bunu da çözmek mümkün.

Diyet yaparken korktuğumuz, uzak durduğumuz belli başlı yiyecekler var. Aslında bunlar hakkında yanlış bilgiye mi sahibiz?

- Ben eğer kronik bir hastalığın tedavisi kapsamında diyet yazmıyorsam yasak koymuyorum zaten bunun adına da diyet demiyorum. Dikkat ederseniz şu ana kadar da diyet yapmaktan hiç bahsetmedim. Siz doğru besinleri keyifle ve kararında yerseniz vücut zaten fazla kilolarını atar amaç bu yüzden ölçülü beslenmek ve iyi yaşamdır benim için. Bu noktada zaten benim programlarımda yasak olmuyor. Ben her zaman şunu söylüyorum obezite tedavisinde “hiçbir besin tek başına suçlu olamadığı gibi hiçbir besinde tek başına mucize yaratamaz”.

Hem sağlıklı hem de lezzetli bir diyet yapmak isteyenler için uygulamaları gereken püf noktaları nelerdir?

- Popüler diyetler dediğimiz programlardan uzak durun. Özellikle yüksek protein öneren ve karbonhidratı yasaklayan programlarda ilk baştaki hızlı kilo kaybı yüz güldürücü gibi olsa da sağlık için uzun vadede zararlı ve bu yöntem ile verilen kilolar bir yıl içinde fazlasıyla geri geliyor. Metabolizmada kalıcı hasar meydana geliyor ve birey ömür boyu diyetlerin kölesi haline gelebiliyor.

Diyet yaparken dikkat edilmesi gerekenler

Kilo vermeniz gerekiyorsa ve bunun için bir beslenme ve diyet uzmanından yardım almaya karar verdiyseniz en doğru yoldasınız demektir. Diyetisyen sizi hekim kontrolü gerekirse psikolojik destek ve egzersiz konularında uzmana yönlendirecektir. Pratik olarak bakarsak uygulanan program 5 besin grubunu da içermeli yani;

* Süt-yoğurt,

* Et-balık-tavuk,

* Ekmek - tahıllar,

* Sebze-meyve,

* Yağ-yağlı tohumlar.

Yaptığınız diyet size en uygun beslenme modelini de öğretebiliyor olmalı. Örneğin seyahat, doğum günü, alkol aldığınız bir gece, yaz tatili, özel kutlamalar gibi dönemlerde hem mutsuz olmadan hem de suçlu hissetmeden yediklerinizi dengelemeyi öğreniyor olmanız gerekir.

Doğru diyet programını uygulayıp uygulamadığınız anlamak için şu kriterlere bakabilirsiniz;

* Bu program bana özel mi hazırlandı?

* Ömür boyu uygulayabileceğim bir tarz mı?

* Bütçeme uygun mu?

* Her zaman alışveriş yaptığım markette bulunabilir besinler mi?

* Sınırlı da olsa sevdiğim yiyecekleri tüketmeme müsaade ediyor mu?

* Esnek öğünler ve seçimler var mı?

Sağlığınızdan olmayın!

Birçok yerde rastlayabileceğiniz; 3 günde 5 kilo ve türevleri balon diyetler ile verilen kiloların hızla geri dönmesinin yanı sıra, sağlığa verdikleri zararlar da oldukça tehlikeli boyutlara ulaşabiliyor. Bu tür diyetlerin metabolizmamızda geri dönüşü zor hasarlar bırakmasının yansıra vücudumuzda yer alan sistemlere göre verebilecekleri zararlar şu şekilde özetlenebilir:

* Sinir sistemi: Halüsinasyon, depresyon, unutkanlık vs.

* Solunum sistemi: Apne (kısa süre solunum durması), solunum güçlüğü

* Sindirim sistemi: Yutma güçlükleri, iştahsızlık, ishal, kabızlık, sindirim sistemi ağrıları

* Dolaşım sistemi: Dolaşım bozuklukları, düşük tansiyon, postüre bağlı hipo-tansiyon (duruşa göre tansiyon düşüklüğü), ani kalp krizi

* Endokrin sistem: Hormonal bozukluklar, kan şekerinde düşüklük vs.

* Beslenme yetersizlikleri: Saç dökülmesi, deride kuruma ve çatlaklar, deride pullanma, soluk ten rengi, anemi vs.

* Kolesterol yükselmesi