GÜNEŞ ÇARPMASI VE KORUYUCU ÖNLEMLER
Güneş çarpması kızgın güneş altında uzun süre kalanlarda ve daha çok çocuklarda görülen bir yaz hastalığıdır.
![Güneş çarpması ve Koruyucu Önlemler](https://www.saglikaktuel.com/d/news/3680.jpg)
05 Temmuz 2010 Pazartesi 14:20
BSK Lara Hastanesi Dahiliye Uzmanı Dr. Melih Kültür, yaz aylarında sıklıkla rastlanan güneş çarpmaları ve koruyucu önlemler ile ilgili bilgi verdi.
Güneş çarpması kızgın güneş altında uzun süre kalanlarda ve daha çok çocuklarda görülen bir yaz hastalığıdır. Şiddetli baş ağrısı, bulantı, kusma ve yüksek ateşle kendini gösterir. Hasta serin bir yere götürülmeli , vücudu sıkan giysiler çıkarılmalı, basma soğuk kompres veya buz torbası konulmalıdır. Ateş çok yüksekse vücut ıslak bir çarşafla sarılmalı, hasta havadar bir yerde tutulmalı ve serin bir cankurtaranla hastaneye taşınmalıdır. Başa ve kasıklara uygulanan soğuk kompres de vücut sıcaklığını düşürecektir.
Güneş çarpması, aşırı sıcak sonucu beden ısısını ayarlayan mekanizmanın bozulmasına bağlı ciddi bir durumdur. Tedavi edilse bile öldürücü olabilir ya da kalıcı zararlar verebilir; bu nedenle güneş çarpmasına karşı önlem alınmalıdır.Makine dairesi, çelik tezgahları gibi çok sıcak yerlerde çalışanlarda da hiç güneş görmemelerine karşılık, 'güneş çarpması' etkileri ortaya çıkabilir. Bu nedenle doktorlar son yıllarda "güneş çarpması" yerine genellikle "sıcak çarpması" terimini kullanmaktadırlar. Bedende ortaya çıkan değişiklikler aşırı ısıya tepkidir. Fakat direkt olarak güneş ışınlarına maruz kalmak o bölgenin o anki hava sıcaklığından da daha fazla ısınmasına neden olacağından sıcak çarpması görülme riski artacaktır.Özellikle başı direkt güneş ışınlarından korumak (şapka) bu nedenle önemli bir koruyucu önlemdir.
Nedenleri
Bedenin, ısı yitirmeye yarayan iki mekanizması vardır. Birincisi, damarların genişleyerek deriye daha fazla kan taşımasıdır, böylece deri yüzeyinden yitirilen ısı miktarı artar. İkincisi de ter bezlerinin salgısıyla derinin soğutulmasıdır. Ter bezleri deri yüzeyine tuzlu bir salgı (ter) gönderirler ve bu hemen buharlaşarak derinin ısı yitirmesini sağlar. Sıcak çarpmasında önemli olan, yalnızca termometrede okunan sıcaklık değildir. Isının beden üstündeki etkisini artıran çeşitli koşullar vardır. Sözgelimi hava çok nemliyse, ter kolayca buharlaşamaz ve bu yüzden ısı kaybı zorlaşır. Hava çok durgunsa, hava akımıyla beden yüzeyinden ısı atılması zorlaşır.
Terle birlikte tuz ve su yitirilmesi, "sıcak yorgunluğu" denen duruma yol açabilir. Bu da, denetim altına alınmazsa, bedenin ısı ayarlayıcı mekanizmalarını iflasa kadar götürür. Ama beden zamanla sıcağa uyum sağlayıp, tuz yitimini düşürür ve böylece sıcaklık değişikliklerinden daha az etkilenir. Çocuklar ve yaşlı insanlar, bedenlerindeki ısı düzenleyici mekanizmalar yetersiz olduğundan, sıcaklık değişikliklerinden fazla etkilenirler. Ayrıca yaşlılar, genellikle sıcakta gereğinden fazla giyinirler. Sıcağa alışkın olmayanlar, şişman kişiler, çok içki içenler ve ateşli hastalık geçirmekte olanlar için de sıcak çarpması tehlikesi daha fazladır.
•Alkollü içecekleri içmeyiniz.
BELİRTİLER
Sıcak çarpmasının üç ana belirtisi, çok yüksek ateş (41ºC'tan fazla), terleyememe ve komaya kadar giden sinir sistemi bozukluklarıdır. Ruhsal durum bozuklukları, uyumsuzluk ve baş ağrısı, sersemlik ve yürümede zorlukla birlikte görülebilecek ilk belirtilerdir. İleri evrelerde bilinç yitimi de olabilir. İlerlemiş sıcak çarpması çok tehlikelidir, tedavi edilse bile hastaların yüzde 20'si ölür. İyileşenlerin sinir sistemlerinde kalıcı hasarlar oluşabilir; denge ve koordinasyonlarının normale dönmesi ise aylar alır. Ama ilk belirtide tanı konur ve tedaviye bilinç yitiminden önce girişilirse, iyileşme şansı yüksektir.
Sıcak çarpmasının üç ana belirtisi, çok yüksek ateş (41ºC'tan fazla), terleyememe ve komaya kadar giden sinir sistemi bozukluklarıdır. Ruhsal durum bozuklukları, uyumsuzluk ve baş ağrısı, sersemlik ve yürümede zorlukla birlikte görülebilecek ilk belirtilerdir. İleri evrelerde bilinç yitimi de olabilir. İlerlemiş sıcak çarpması çok tehlikelidir, tedavi edilse bile hastaların yüzde 20'si ölür. İyileşenlerin sinir sistemlerinde kalıcı hasarlar oluşabilir; denge ve koordinasyonlarının normale dönmesi ise aylar alır. Ama ilk belirtide tanı konur ve tedaviye bilinç yitiminden önce girişilirse, iyileşme şansı yüksektir.
Belirtiler ortaya çıkar çıkmaz doktor çağrılmalıdır. Bu arada hastanın ateşi düşürülmeye çalışılmalıdır. Ateş 38ºC'a kadar düşürülebilir ama daha aşağı inerse hastanın dolaşım şokuna girebileceği unutulmamalıdır. Hastayı serinletmenin en iyi yolu soğuk su banyosudur. Güneş çarpmasına karşı en etkili yol güneşten ve sıcaktan korunmaktır. Bu amaçla bedenin aşırı ısınmamasına, güneş altında fazla kalmamaya, sıcakta bol ve serin tutan giysiler giymeye, sıcak iklimde çalışırken fazla su içip tuz almaya dikkat etmeliyiz. Güneş çarpması çoğunlukla dikkatsiz davranma sonucu oluşur. Özellikle yaz aylarında insanların bronzlaşma hevesleri ağır sonuçlara yol açabilmektedir. Kısa sürede yanık bir tene kavuşmak isteyen çoğu kişi güneşe çıktıkları ilk gün çok uzun süre güneş altında kalırlar. Oysa bunun sıcak çarpmasının yanı sıra yanıklara da yol açması gibi ciddi sonuçları vardır. En iyisi güneşe yavaş yavaş alışmak ve bu konuda aşırıya kaçmamaktır. Bu arada güneşe çıkarken güneş ışınlarının açısını da göz önüne almak gerekir. Güneşin en tehlikeli olduğu saatler öğle saatleridir. Güneş çarpması ya da ciltte oluşan lekeler, alerjik reaksiyonlar ve yanıklar için uzman bir doktora görünmeyi, en önemlisi tüm bunların küçük tedbirlerle önlenebileceğini unutmayınız.
GÜNEŞ ÇARPMASI DURUMUNDA YAPILMASI GEREKENLER
- Hasta gölge bir yere götürülmeli.
- Hasta çok hızlı bir şekilde soğutulmalı.
- Vücut sıcaklığını takip edilmeli, sıcaklık 38 – 39 oC ‘a düşünceye kadar soğutmaya devam edilmeli.
- Alkollü içecekler kesinlikle verilmemeli.
- Bilinci ve davranışları normalse içecek bir şey verilmeli.
- Eğer bilinci yerinde değilse içecek bir şey verilmemeli, boğulmasına neden olabilirsiniz.
- Kusuyorsa yan yüzükoyun yatırılmalı.
- Çok acele tıbbi yardım çağırılmalı.
ÇOCUKLARİÇİN ÖNLEMLER:
Güneş ışınlarının en kuvvetli olduğu saatlerde: Sabah 10:00 ile öğleden sonra 15:00 arasında çocuğunuzu direkt güneşte bırakmayın.
Gölge kuralını öğretin: Gölgeniz kendinizden ufaksa çocuğunuzu güneşe çıkarmayın.
Koruyucu elbiseler giydirin: Şapka, uzun kollu tişört gibi.
Bebek 6 aydan küçükse koruyucu krem sürmektense koruyucu elbise ve gölgelikli bebek arabası kullanın ve bebeği gölgede bırakın.
Güneşten koruyucu kremler kullanın.
Her iki ultraviyole dalgasına yani UVA ve UVB’ye karşı koruyucu ürünler kullanın. Koruma faktörü en az 15 olmalı. Güneşe çıkmadan yarım saat önce uygulayın. Eğer suda fazla kalıyorsa veya havluyla kurulanıyorsa tekrar tekrar sürün.
UVA ve UVB’ye karşı yüzde 100 koruyuculuğu olan güneş gözlüğü taktırın. Kenarları kapalı gözlükleri tercih edin.
Güneş ışınlarının yansımalarına dikkat edin, beyaz kum ve su ışınları yansıtır, bu gibi alanlarda korunmayı artırın. Dağlar da yüksekliği nedeniyle yüksek koruma gerektirir.
Çocuğunuzun cildini arada muayene ederek benlerinde büyüme olup olmadığına dikkat edin.
Etiketler: Beslenme, Diyet, Çocuk Sağlığı, Kişisel Bakım, Yaşam, Hamilelik, Erkek Sağlığı, Alerji, Kanser, Diyabet, Göz Sağlığı, Kalp Sağlığı, Güzellik, Estetik, ağız, diş, cinsel yaşam, fizik tedavi, ruh, psikiyatri, psikoloji, psi
Yorumlar
SON DAKİKA
Diyarbakır'da Çınar Devlet Hastanesi Başhekimi Güler'in aracına ateş açıldıDiyarbakır'da Çınar Devlet Hastanesi Başhekimi Dr. Halim Güler'in aracına seyir halindeyken ateş açıldı.05 Temmuz 2024 Cuma 21:08BASIN HABERLERİ
İstanbul'da ambulansa yol vermeyen sürücüye 6 bin 588 lira cezaİstanbul'da ambulansa yol vermeyen sürücüye 6 bin 588 lira idari para cezası uygulandı.05 Temmuz 2024 Cuma 19:33BASIN HABERLERİ
Sağlık Bakanı Memişoğlu, Kahramanmaraş'ta konuştu:"Kahramanmaraş'ta özellikle deprem öncesindeki yatak kapasitemize Allah nasip ederse 2024 sonu itibarıyla ulaşacağız"05 Temmuz 2024 Cuma 18:43SAĞLIK BAKANLIĞI
Bitlis’e 21 Doktor Atandı117. dönem devlet hizmet kura sonuçlarına göre Bitlis'e 21 doktor ataması gerçekleştirildi.05 Temmuz 2024 Cuma 17:38SAĞLIK BAKANLIĞI
Konya’da Hava Ambulansı Felç Geçiren Hasta İçin HavalandıKonya'nın Kulu ilçesinde felç geçiren kişi hava ambulansı ile Konya'ya sevk edildi.05 Temmuz 2024 Cuma 16:48SAĞLIK BAKANLIĞI
Hindistan'da bir kişi, kendisini ısıran zehirli yılanı 2 kez ısırarak öldürdüHindistan'ın Bihar eyaletinde zehirli yılan tarafından ısırılmasına öfkelenen demiryolu işçisi Santosh Lohar, yakaladığı sürüngeni 2 kez ısırarak öldürdü.05 Temmuz 2024 Cuma 15:23BASIN HABERLERİ
Dr. Karataş, Yılan Ve Akrep Sokmasında Yapılması Gerekenleri AnlattıTunceli Devlet Hastanesi acil hekimi Dr. Celal Oktay Karataş, yılan ve akrep sokmasında yapılması ve yapılmaması gerekenler hakkında bilgilendirmelerde bulundu.05 Temmuz 2024 Cuma 15:13ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ
Sorgun Belediyesi zabıta ekipleri fırınları denetlediSorgun Belediyesi Zabıta Müdürlüğü ekipleri, ilçede faaliyet gösteren fırınları denetledi.05 Temmuz 2024 Cuma 14:49BASIN HABERLERİ
Uzmanı Uyardı: "Sosyal Medyada Gördüğünüz Ürünleri Bilinçsizce Kullanmayın"Mardin Eğitim ve Araştırma Hastanesi Deri ve Zührevi Hastalıkları Uzmanı Doktor Rana Başara Şahin, doktor tavsiyesi olmadan sosyal medyada paylaşılan...05 Temmuz 2024 Cuma 14:18DERİ VE ZÜHREVİ HASTALIKLAR
Özel İmperial Hastanesi Yöneticileri, Aile Sağlığı Merkezi Hekimleri İle Bir Araya GeldiÖzel İmperial Hastanesi yöneticileri, Yomra ve Kaşüstü Aile Sağlığı Merkezi hekimleri ile bir araya geldi.05 Temmuz 2024 Cuma 13:43ÖZEL SAĞLIK SEKTÖRÜ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel