İLKAY GÜDER - Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanı Yadigar Gökalp İlhan, ilaçların satın alma nedenleri incelendiğinde hanelerde bulunan yaklaşık 104 milyon kutu ilacın tedavi amaçlı alınırken, yaklaşık 16 milyon kutu ilacın da "olası bir hastalığa karşı hazır bulundurma" ya da "hastalıktan korunma amaçlı" alındığını tespit ettiklerini bildirdi.

İlhan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaptıkları araştırmada, ilaç saklanan mekanlar incelendiğinde, ilaçların en sık mutfakta saklandığının saptandığını açıkladı.

Erişim kolaylığı, kazayla zehirlenme riski gibi nedenlerle ilaç saklanmasında sorunlu mekanlar olduğunu belirten İlhan, en sorunlu mekanlardan birisi olan çocuk odasında bile yaklaşık 1 milyon kutu ilacın bulundurulabildiğini kaydetti.

SGK Başkanı İlhan, nem, ısı, erişim sorunu gibi nedenlerle bir başka sorunlu mekan olan banyoda ise halen yaklaşık 720 bin kutu ilacın saklandığını dile getirerek, "Bu durum, konu hakkında toplumun bilinçlendirilmesine duyulan ihtiyacı yansıtmaktadır. İlaç saklanan yerler incelendiğinde, yaklaşık 39 milyon kutu ilacın buzdolabında, buna karşın yalnızca 7 milyon kutu ilacın ise ecza dolabında muhafaza edildiği de tespit edildi" ifadelerini kullandı.

-"Evlerde tedbir amaçlı en çok 'ağrı kesici-ateş düşürücü' ilaçlar geliyor"

İlaçların satın alma nedenlerinin incelendiğinde ise hanelerde bulunan yaklaşık 104 milyon kutu ilacın tedavi amaçlı alındığı bilgisini veren İlhan, yaklaşık 16 milyon kutu ilacın da "olası bir hastalığa karşı hazır bulundurma" ya da "hastalıktan korunma" amaçlı alındığının tespit edildiğini kaydetti.

SGK Başkanı İlhan, kişilerin tedbir amaçlı evlerinde bulundurdukları ilaçlara da değinerek, "Görüşülenlerin yüzde 72,2'si 'evde mutlaka ilaç bulundurulması gerektiğini' ifade etti. Bu ilaçların başında da yüzde 63,6 ile ağrı kesici-ateş düşürücülerin geldiği saptandı. Bunu anti-griballerin yani soğuk algınlığı ilaçların yüzde 9,3 ve öksürük kesicilerin de yüzde 3,4 ile izlediği görüldü" diye konuştu.

İlhan, bu oranlara bakıldığında gerek ilaç israfını gerekse ilaca bağlı sorun yaşanma riskini en aza indirgemek amacıyla toplumun "akılcı ilaç" kullanımı konusunda daha fazla bilinçlendirmeye ihtiyacı olduğunun ortaya çıktığına dikkati çekti.

-"Toplum sorunlarını en iyi anlayan ve tanımlayan araştırma"

Kurum olarak yaptıkları araştırmanın; toplum sorunlarını en iyi anlayan ve tanımlayan kamuoyu ve sosyal araştırmalara verilen "Sosyal Baykuş Ödülü Kategorisinde" bu yılın en iyi sosyal araştırması seçildiğini de söyleyen İlhan, sonuçların genel olarak değerlendirildiğinde ilaç kullanımı konusunda; Türkiye'nin geçmişe göre nispeten iyileşme gösterdiğini belirtti.

SGK Başkanı İlhan, ilaç kullanımında çeşitli sorunların hala yaşanmaya devam ettiğini de vurgulayarak, şunları söyledi:

"Bu durum, toplumun ve sağlık çalışanları başta olmak üzere ilaç kullanımında söz sahibi olan diğer tarafların yeterli ve etkin bilgilendirilmesinin önemine işaret etmektedir. İletişim ve erişim kolaylıklarının sunduğu imkanlardan da daha fazla yararlanılarak gerek e-Reçete, gerekse ilaç kullanım alışkanlıklarının takip ve denetimi gibi yeni uygulamalar, bilgi açığını kapatmaya yönelik kaynak kitaplar ve web tabanlı diğer hizmetler gelecekte 'Akılcı İlaç Kullanımının' yaygınlaştırılmasında fırsat yaratacak gelişmeler olarak yorumlanabilir."

Toplumun ilaç kullanımı konusundaki sorunlarının giderilmesinde benzer faaliyetleri hayata geçirecek muhatapların desteklenmesinin çok önemli olduğuna işaret eden İlhan, bu tür faaliyetlerin işbirliği içerisinde yürütülmesinin ilaç israfını azaltmada katkı sağlayacağını kaydetti.

-"SGK belki de dünyada ilk örnektir"

İlhan, SGK'nın akılcı ilaç kullanımının yaygınlaştırılması için yürüttüğü faaliyetlerin tüm dokümanlarına, "http://gss.sgk.gov.tr/aik/" üzerinden "Akılcı İlaç Kullanımı Bilgi Sayfasına" erişimle sağlandığını anlattı.

Ayrıca, ulusal kanallarda da hala gösterilmekte olan kamu spotlarının bulunduğunu vurgulayan İlhan, şunları kaydetti:

"İnternet üzerinden ulaşılan bilgi sayfası ile ülkemizde bir ilk gerçekleştirilerek, büyük bir hedef kitleye, 'Akılcı İlaç Kullanımı' konusunda hizmet götürülmesi sağlandı ve ülkemize tüm tarafların kullanımına sunulmuş büyük bir 'Akılcı İlaç Kullanımı' elektronik kütüphanesi ve bilgilendirme kaynakları kazandırıldı. Öte yandan konuyla ilgili üretilen bilgilendirici materyaller, Türkiye'yi, dünyada akılcı ilaç kullanımı konusunda alt yapı desteği veren en önemli ülkelerden birisi konumuna taşıdı. Konunun tüm paydaşlarına yönelik materyalleri tek kurum olarak geliştirme açısından SGK belki de dünyada ilk örnektir."