ERKEN MENOPOZA YOL AÇAN 13 NEDEN! (18 EKİM DÜNYA MENOPOZ GÜNÜ)
ABD’de menopoza girme yaşı ortalama 52, Avrupa’da 50 iken, ülkemizde ise kadınlar genellikle 46-50 yaşlarında menopoza giriyor. Ayrıca çalışmalara göre, ülkemizde her 100 kadından 3'ü erken menopoz açısından risk altında.
18 Ekim 2017 Çarşamba 14:07
Adet döngüsünün 40 yaşından önce kalıcı olarak kesilmesi durumu olan erken menopoz uzun vadede infertilite (kısırlık), osteoporoz, kardiyovasküler hastalıklar ve felç gibi ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor. Bunların yanı sıra annelik şansı da yitirilmiş oluyor. Bu nedenle erken menopoza karşı önlem almak şart.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Jale Dal Ağca, yumurtalıklara zarar veren ya da östrojen üretimini durduran herhangi bir etkenin erken menopoza neden olabileceğini belirterek, “Bu risk faktörlerinin büyük bir kısmını, değiştiremeyeceğimiz etkenler oluşturuyor. Ancak erken menopozda hatalı alışkanlıklar ve davranışlarımızın da önemli bir rol oynadığı bir gerçek. Dolayısıyla üreme sağlığı için yaşam alışkanlıklarımıza dikkat etmemiz çok önemli” diyor.
Peki erken menopoza neden olan faktörler neler? Dr. Ağca, erken menopoza yol açabilen o etkenleri şöyle anlatıyor:
1- Genetik: Annenizin menopoza girme yaşı, sizin menopoza giriş yaşınızı belirleyebiliyor. Dolayısıyla erken menopoz için tıbbi bir neden yoksa altta yatan faktör genetik geçiş olabiliyor
Sigara içmek: Birkaç çalışmanın analizi, uzun süredir ya da düzenli sigara içen her 10 kadından birinin erken menopoz için risk altında olduğunu gösteriyor. Yapılan çalışmalara göre; günde 20'den fazla sigara içen kadınlar, içmeyen kadınlardan 2 yıl önce menopoza giriyor. Bunun sigara dumanında bulunan polisiklik hidrokarbonlardan kaynaklı olduğu düşünülüyor.
2- Çok zayıf veya çok kilolu olmak: Çok zayıf olmak, örneğin yağ kitle indeksinin yüzde 12’in altında olması daha az yağ dokusu ve östrojen deposuna sahip olmak demek. Bu tablo da adetlerin kesilmesine ve bu kadınların üçte birinin erken menopoza girmesine neden olabiliyor. Bunun tam aksine çağımızın önemli bir problemi olan obezite de erken menopoza yol açan önemli etkenler arasında yer alıyor.
3- Egzersiz yapmamak: Hareketsiz bir yaşam tarzı, aşırı hormonların ve toksinlerin vücutta birikmesine neden oluyor. Hormonların vücutta birikimi ile toksinler de erken menopoz nedeni olabiliyor. Bunun aksine egzersizle kalp hızımız artıyor, bu da vücuda daha fazla oksijenli kanın pompalanmasını sağlıyor. Dolaşımdaki bu artış toksinlerin giderilmesine de yardımcı oluyor. Ayrıca egzersiz vücut ısısını arttırarak ter bezlerini tetikliyor. Ter vücutlarımızın toksinlerini atmasının başka bir yolu. Bu nedenle haftada en az 3 gün, mümkünse 5 gün spor yapmayı ihmal etmeyin.
4- D vitamini eksikliği: Çalışmalarda D vitamini eksikliğinde daha az folikül, yani yumurta geliştiği gözlenmiş. Bunun dışında beslenme açısından, gıda kaynaklarından en çok D vitamini alan grupla en az alan kadınların kıyaslandığı çalışmalarda, D vitamini alan grupta erken menopoz riskinin yüzde 17 daha düşük olduğu tespit edilmiş. Bu nedenle beslenmede D vitamini içeren besinler de düzenli olarak tüketilmeli. Ayrıca mart-ekim ayları arasında güneş kremi sürmeden, her gün 11.00-15.00 saatleri arasında, 25-30 dakika güneşlenmek çok önemli. Her sene mutlaka D vitamini seviyesine baktırılıp, gerekirse takviye ilaç almak için doktora başvurmakta da fayda var.
5- Kalsiyumdan eksik beslenme: Çalışmalarda gıda kaynaklarından en çok kalsiyum alan kadınlarda erken menopoz yüzde 13 oranında daha az gözlenmiş. Bu nedenle kalsiyumdan zengin beslenmeye özen gösterin. En önemli kalsiyum kaynakları ise süt ve süt ürünleridir. Bunun dışında pekmez, susam, kurubaklagiller, yeşil yapraklı sebzeler, kuru meyveler, fındık ile fıstık da kalsiyumu zengin gıdalar arasında yer alıyor.
6- Stres: Psikolojik stres üremeyle ilişkili hormonal sistemde değişikliğe neden olabiliyor. Yapılan araştırmalar, kronik endişe, hüzün, korku ve diğer olumsuz duyguların, üreme sistemi ekseni işleyişini değiştirerek erken menopoza yol açabileceğini tespit etmiş. Çalışmalara göre psikolojik stres beynin hipotalamusunda bazı moleküllerin açığa çıkmasına neden oluyor. Bu moleküller de üreme sistemindeki işleyişi bozuyor.
7- Çeşitli kimyasallar: Bazı kozmetik ürünlerde bulunan kimyasallar ve teflon ürünlerinin de yumurtalıklara zarar verebileceğini gösteren çalışmalar da mevcut. Zararlı olduğu bilinen propanediol, metilolakrilamid ile monometil eter gibi kimyasal maddeleri içeren ürünleri hayatınızdan çıkartmanız çok önemli. Ayrıca mümkün olduğunca organik gıdalar alın. Organik olmayan bazı gıdalar genellikle pestisitler, herbisitler, koruyucu hormonlar ve antibiyotikler içerebiliyor. Emin olmadığınız musluk suyunu içmemeye de özen gösterin.
8- Vejeteryan diyet: Vejeteryan diyetin de erken menopoza yol açtığını gösteren çalışmalar mevcut. Amerika’da yapılan bilimsel bir çalışma, bunun aksine süt ürünleri gibi hayvansal gıdalar, D vitamini ile kalsiyumdan zengin beslenen kadınlarda erken menopoz riskinin daha düşük olduğunu göstermiş.
9- Kromozomal nedenler: Tamamlanmamış bir kromozomla, örneğin Turner Sendromu ile doğanlarda ya da Down Sendromu gibi fazladan kromozoma sahip olanlarda yumurtalıklar düzgün çalışmayabiliyor. Bunun sonucunda da erken menopoz gelişebiliyor.
10- Otoimmün hastalıklar: Erken menopoz tiroit ve romatoid artrit gibi otoimmün (bağışıklık sistemi) bir hastalığın sonucu da gelişebiliyor. Otoimmün hastalıklarda, bağışıklık sisteminde bir bozukluk mevcut oluyor ve bağışıklık sistemi kendi dokusunu yabancı olarak algılayıp, ona saldırıyor. Vücudun savunma sistemi yumurtalıkları da yabancı doku olarak algılayıp saldırarak, hormon yapımını önlüyor ve yumurtaların beklenenden daha kısa zamanda tükenmelerine yol açabiliyor.
11- Enfeksiyonlar: Kabakulak, erken menopozla bağlantılı en yaygın hastalık. Hafif geçen enfeksiyonlar bile yumurtalık yetmezliği oluşturabiliyor. Bunun dışında pelvik tüberküloz olguların yüzde 3'ünde de erken menopoz görülüyor.
12- Kanser tedavisi: Kemoterapi için kullanılan bazı ilaçlar ya da kanser için pelvik radyasyon tedavileri de yumurtalıklara zarar verebiliyor. Bu nedenle tedavi öncesi üremeyi koruyucu tedavilerin uygulanması çok önemli.
13- Cerrahi nedenler: Yumurtalıkların operasyonla alınması da erken menopoza yol açıyor. Öte yandan rahim ameliyatı olan bazı kadınlarda rahim alındığı halde yumurtalıklar bırakılıyor. Bu durumda yumurtalıklar hormon salgılamaya devam edeceği için hemen menopoza girilmiyor. Ancak yapılan cerrahi işlem bazen yumurtalıkların kan akışını etkileyebiliyor. Bu durumda yumurtalıklar korunsa bile beklenen süreçten önce menopoza girilebiliyor.
- İsrail'in saldırısında ölen annenin bebeği sezaryenle hayata gözlerini açtıİsrail'in vurduğu Filistinli hamile kadının bebeği, sezaryen operasyonuyla hayata tutundu.21 Temmuz 2024 Pazar 18:38DÜNYADA SAĞLIK
- Hindistan'da Nipah virüsü nedeniyle 1 kişi hayatını kaybettiHindistan'ın Kerala eyaletinde, Nipah virüsü nedeniyle bir kişinin yaşamını yitirdiği, 4 kişinin virüs belirtileri gösterdiği bildirildi.21 Temmuz 2024 Pazar 18:23DÜNYADA SAĞLIK
- Sağlık Bakanlığı'ndan, Gabar Dağı'nda petrol sahasında meydana gelen kazaya ilişkin açıklama:Sağlık Bakanlığınca, Şırnak'ta Gabar Dağı'ndaki petrol sahasında sondaj kulesinin devrilmesi sonucu enkazdan yaralı olarak kurtarılan iki işçinin sağlık durumunun iyi olduğu ve tedavilerinin devam ettiği bildirildi.21 Temmuz 2024 Pazar 18:18SAĞLIK BAKANLIĞI
- LÖSEV'in "İyilikler Tırı"ndan Hatay'daki hasta çocuklar ve ailelerine yardımLösemili Çocuklar Sağlık ve Eğitim Vakfınca (LÖSEV) hayata geçirilen "İyilik Tırı", Hatay'daki kanser hastası çocuklar ile ailelerine yardım malzemesi ulaştırdı.21 Temmuz 2024 Pazar 17:43KANSER
- Bingöl’de Yenidoğan Bebek Ambulans Helikopterle Elazığ’a Sevk EdildiBingöl'de 36 haftalık olarak dünyaya gelen bebek, geçici takipnesi tanısı nedeniyle ambulans helikopterle Elazığ'a sevk edildi.21 Temmuz 2024 Pazar 16:53SAĞLIK BAKANLIĞI
- Aşırı Sıcaklar SinirlendiriyorKayseri Şehir Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Muhammet Emin Dağüstü, aşırı sıcak ve bunaltıcı havaların kişilerde öfkelenmeyi tetiklediğini söyleyerek,...21 Temmuz 2024 Pazar 14:43RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI
- Adenovirüs Ve Yaz Covıd’ine Karşı Doğal Yollarla Beslenmenin ÖnemiAdenovirüs enfeksiyonlarının yanı sıra yaz COVID'i vakalarına karşı bağışıklık sistemini doğal yollarla desteklemenin önem kazandığı bildirildi.21 Temmuz 2024 Pazar 13:18ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI
- Aşırı sıcaktan korunmak ve yaz aylarında doğru beslenmek için önerilerİç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Şehmus Özmen:21 Temmuz 2024 Pazar 11:08İÇ HASTALIKLARI
- Pınarbaşı’nda Sunulan Sağlık Hizmetleri Yerinde DeğerlendirildiKayseri İl Sağlık Müdürü Dr. Mehmet Erşan; sağlık müdürlüğü yöneticileri ve ilgili birim sorumlularıyla Pınarbaşı'nda sunulan sağlık hizmetlerini...21 Temmuz 2024 Pazar 11:03SAĞLIK BAKANLIĞI
- Gazze'de atık sularda bulunan çocuk felci virüsü Filistinli çocukların hayatını tehdit ediyorYerinden edilen Filistinlilerden Tamir Gaben: - "Okullarda durum çok kötü. Yiyecek yok, içecek yok. Çocuklar çöplüklerin yakınında oynuyor. Hastalanıp ölenler oldu. Saldırılarda ölmeseler bile virüse yakalanıp hastalanarak ölecekler"21 Temmuz 2024 Pazar 09:28DÜNYADA SAĞLIK
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel