EN AZ 15 MİLYON AMERİKALI SAĞLIK SİGORTASINI KAYBEDEBİLİR

GÜLBİN YILDIRIM - ABD Başkanı Donald Trump’ın destek verdiği yeni sağlık sigortası tasarısının en az 15 milyon Amerikalıyı sigortasız bırakacağı tahmin ediliyor.

Uzmanlar, birçok kesimden tepki toplayan "Amerikan Sağlık Hizmetleri Yasası (AHCA)" tasarısının Kongre'den geçme şansı olmadığını düşünüyor.

ABD Temsilciler Meclisi'nin Cumhuriyetçi Başkanı Paul Ryan, "Düşük Maliyetli Sağlık Sigortası (ACA)" ya da kamuoyundaki diğer adıyla "Obamacare"in iptalini öngören AHCA'in detaylarını geçen hafta açıkladı.

Uzun süredir beklenen 123 sayfalık AHCA tasarısı, Başkan Donald Trump ve birkaç Cumhuriyetçi vekil haricinde kimseden destek bulamazken, ülkenin en büyük sağlık organizasyonlarından önde gelen Cumhuriyetçilere kadar büyük bir kesimin de sert muhalefetiyle karşılaştı.

Amerikan Tıp Derneği, Amerikan Hastaneler Derneği ve Amerikan Hemşireler Derneği yaptıkları açıklamalarda, mevcut sistemin eksiklikleri olmasına karşın önerilen yasa tasarısının bunları gidermek yerine durumu daha da kötüleştireceğini savundu.

- "Cumhuriyetçilerin Daha Az Hizmet İçin Daha Fazla Öde Yasası"

ABD Temsilciler Meclisi'ndeki Demokratlar, fakir ve yaşlı Amerikalıları zor duruma düşüreceğini savundukları AHCA'in adını "Cumhuriyetçilerin Daha Az Hizmet İçin Daha Fazla Öde Yasası" olarak değiştirmek için teklifte bulundu.

Demokratların yasa teklifine yönelik sembolik değişiklik taleplerinden bir diğeri, "Bu yasa tasarısı, ABD Başkanı olan şahsın son 10 yıla ait resmi bireysel gelir vergisi beyannamelerini yayınlayana kadar kabul edilemez" maddesinin metne eklenmesiydi.

Cumhuriyetçileri en fazla zorlayan muhalefet ise kendi vekillerinden gelendi. Partinin önde gelen 10 senatörü, yasa tasarısına onay vermeyeceklerini açıklayarak Kongre'den geçmesinin çok zor olacağını gösterdi.

- Zorunlu sağlık sigortasını kaldırıyor

Yasa tasarısına yönelik eleştirilerin başında, "sağlık sigortası alanların sayısında büyük düşüşe yol açabileceği", "yaşlı ve hasta Amerikalıların sağlık sigortası maliyetini astronomik seviyelere çıkarabileceği" konuları geliyor.

Tasarının bu eleştirilere neden olan en önemli maddelerinden biri, mevcut sistemde bireylere ve işletmelere uygulanan sağlık sigortası zorunluluğunun kaldırılmasını öngörmesi...

Her Amerikalıya 2014’ten itibaren asgari düzeyde sağlık sigortası zorunluluğu getiren Obamacare çerçevesinde sigortası olmayanlara belli miktarda vergi cezaları uygulanıyor. 2016-2017'de ceza miktarı, yetişkinler için yıllık 695 dolar, çocuklar için 347,5 dolar ve aileler için en fazla 2 bin 85 dolar düzeyinde belirlenmişti.

Zorunlu sağlık sigortasına bireysel özgürlükleri ihlal ettiği gerekçesiyle karşı çıkan Cumhuriyetçiler, AHCA ile bu zorunluluğu iptal ediyor ancak ceza bölümünü tamamen kaldırmıyor.

Obamacare'de sağlık sigortası olmayanların devlete ödediği vergi cezasının yerini, AHCA'de sağlık sigortası şirketlerine ödenecek yüzde 30 cezanın alması hedefleniyor.

"Devamlı Sağlık Sigortası Teşviki" adı altında uygulanması planlanan bu kuralın, Obamacare'in sigorta şirketlerine daha önceden hastalığı olan kişileri reddetmeyi yasaklayan bölümünü korumak için tasarlandığı belirtiliyor. Buna göre, herhangi bir takvim yılında sağlık sigortası almak isteyenler eğer önceki yıl 63 ardışık günden fazla sigortasız kaldıysa, poliçe fiyatı normalden yüzde 30 daha fazla olacak.

ABD'de herhangi bir indirim veya yardım almayan bir birey için en ucuz sağlık sigortası maliyeti yılda 3 bin doları aşıyor. Bu rakamın yüzde 30'u Obamacare'in öngördüğü kişi başı yıllık 695 dolarlık vergi cezasından daha fazla olacağı halde uzmanlar, verimlilik açısından aynı performansı sağlamayacağını düşünüyor.

- "Çalışanlara sağlık sigortası zorunluluğunun kaldırılması piyasayı tamamen değiştirir"

George Washington Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Profesörü Joyce Pulcini, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, sağlık sigortası sisteminin hem sağlıklı hem hasta kişilerin sigortalanmasıyla sürdürülebilir hale geleceğini belirterek, "Bu tasarı, sigorta açısından hasta insan havuzları yaratarak fiyatların aşırı yükselmesine neden olacaktır." dedi.

Pulcini, mevcut sistemde 50 ve üzerinde tam zamanlı çalışanı bulunan işletmelerin, çalışanlarına sağlık sigortası yaptırma zorunluluğunun kaldırılmasının önemli sonuçları olacağını vurguladı.

"Ticari işletmelerin tam zamanlı çalışanlarına sağlık sigortası sağlama zorunluluğunun kaldırılması piyasayı tamamen değiştirir" diyen Pulcini, yeni sistemin düşük ve orta gelir sınıfı açısından dezavantajlı olacağını söyledi.

- "Sigortalanan insan sayısı düşerken fiyatlar yükselecek"

Brookings Enstitüsü Uzmanı Matthew Fiedler da vergi cezasının, sigorta şirketlerine ödenecek ceza ile değiştirilmesinin sonuçlarına yönelik ciddi şüpheleri olduğunu söyledi.

İki cezanın insanları sağlık sigortası almaya teşvik etmeyi amaçlayan benzer bir mantık üzerine kurulu olduğunu, buna karşın aradaki teknik farkın verimliliği azaltacağını belirten Fiedler, şunları kaydetti:

"Teşvik etmeye çalıştıkları kesim daha genç ve sağlıklı kişiler ancak getirilmeye çalışılan sistem şu andakinden daha verimsiz olacak. Çünkü genç ve sağlıklı insanlar yıllarca sağlık sigortası almayabilir. Bir kez ödeyecekleri yüzde 30'luk cezanın her yıl sağlık sigortası almaları için yeterli olacağını düşünmüyorum. Bunun sonucunda sigortalanan insan sayısı düşerken fiyatlar yükselecek."

- "Obamacare Light"

Tasarının sağlık sigortası zorunluluğunu tam anlamıyla kaldırmadığını düşünen muhafazakarlar da var. Bunların başında Cumhuriyetçi Parti'nin Kentucky Senatörü Rand Paul ve Güney Carolina Senatörü Mark Meadows geliyor.

Paul ve Meadows, Fox News için kaleme aldıkları makalede, yeni tasarıyı "Light Obamacare" olarak nitelendirerek, "Muhafazakarlar, yeni vergiler, yeni teşvikler ve 'Obamacare Light' tasarısı istemiyorlar. Eğer partinin liderleri Obamacare'i, Obamacare Light ile değiştirmekte ısrar ederlerse, hiçbir iptal yasası Kongre'den geçmez." görüşünü paylaştılar.

- Vergi kredileri değişecek, maliyet- paylaşma kaldırılacak

AHCA, Obamacare altında tüketicilere sağlanan vergi kredilerinde düşük gelir kriterini yaş kriteriyle değiştirirken, maliyet-paylaşma uygulamasının tamamen kaldırılmasını öngörüyor.

Teklif edilen yeni sistemde, vergi kredileri, sadece sağlık sigortasını bireysel olarak satın alan tüketicilerin yaşına göre belirlenecek. Kredi miktarı 30 yaş altındakiler için yıllık 2 bin dolar olacak ve 30'dan sonraki her 10 yıl için 500 dolar artacak.

Öte yandan, düşük ve orta gelirli Amerikalılara sağlanan maliyet-paylaşma yardımları 2020 itibarıyla iptal edilecek.

- Medicaid'deki genişleme durdurulacak

Yeni sağlık sigortası teklifinin içerdiği önemli değişiklerden bir diğeri, Obamacare altında yoksul Amerikalılara, engellilere, hamile kadınlara ve çocuklara sağlanan devlet desteğinin (Medicaid) genişlemesinin kademeli olarak durdurulması... Medicaid programından yararlanan Amerikalıların sayısı toplam nüfusun yüzde 15'ine denk geliyor.

Tasarının yasalaşması halinde eyaletlere verilen fonlarla karşılanan Medicaid programlarına 31 Aralık 2019'dan sonra yeni kayıt yapılamayacak. Söz konusu tarihe kadar Medicaid genişlemesine katılmayan eyaletler de katılma haklarını kaybedecek.

Eyaletlere Medicaid programlarına katılan kişi sayısına göre verilen federal finansman desteğine sınırlama getirilecek. ABD'de şu anda Medicaid genişlemesine 31 eyalet ve başkent Washington DC katılıyor.

Cumhuriyetçi Parti'nin yeni sağlık sigortası tasarısı, doğum kontrolü ve kürtaj hizmetleri sunan Planned Parenthood'a yönelik kamu desteğinin de kaldırılmasını öngörüyor. Bu Planned Parenthood'a destek veren eyaletlere yönelik federal yardımların kesilmesiyle gerçekleştirilecek.

- Bütçeye etkisine yönelik çalışmalar tamamlanmadı

ABD Kongresi Bütçe Ofisi’nin (CBO) yeni sağlık sigortası tasarısının maliyeti hakkındaki araştırmaları henüz tamamlamamasına karşın oylama sürecine başlanması muhalif grupların diğer argümanını oluşturuyor.

George Washington Üniversitesi Profesörü Pulcini, bu konuda, "Normalde bu büyüklükte bir yasa tasarısının maliyeti açısından tüm analizlerin oylamalar başlamadan yapılması gerekir ancak bu henüz yapılmadı. Bu nedenle maliyetine ilişkin bilimsel bir tahminde bulunmamız zor." ifadelerini kullandı.

ABD Kongresi'nin partiler üstü bürokratik kurumu olarak görev yapan CBO, ocak ayında yayımladığı raporda, Obamacare'in sadece bireysel zorunluluk maddesinin feshedilmesinin bir yıl içinde 18 milyon Amerikalının sigortasını kaybetmesine yol açabileceğini ortaya koymuştu.

Cumhuriyetçiler ve Beyaz Saray, son günlerde olumsuz bir rapor açıklama ihtimali bulunan CBO'yu, daha önce hatalarını kullanarak itibarsızlaştırmaya çalışıyor.

- "Kongre'den geçmez"

Brookings Enstitüsü Uzmanı Fiedler, Cumhuriyetçi Parti liderlerinin hazırladığı yasa tasarısının yasalaşmasının zor olduğunu belirterek, "Tasarının bu şekliyle ne Temsilciler Meclisi ne de Senato'dan geçeceğini sanıyorum. Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuriyetçilerin, yasanın Senato'da reddedilmesini yol açacak bölümlerini yeniden düzenlemeyi deneyeceklerini düşünüyorum." ifadelerini kullandı.

Fiedler'ın Brookings ekibiyle hazırladığı araştırmaya göre, AHCA yasalaşırsa 10 yıl içerisinde en az 15 milyon Amerikalı sağlık sigortasını kaybedecek.

Sigortalı kişi sayısının ciddi derecede azalmasında, genç ve sağlıklı Amerikalıların ihtiyaç duymadıkları için sağlık sigortası almamasının direkt etkisinden ziyade sigorta alanların toplumun daha yaşlı ve hasta kesiminden oluşmasının fiyatları aşırı yükseltmesi önemli rol oynayacak.