ÇOCUK VE YETİŞKİNLERDE ARTİKÜLASYON BOZUKLUĞU VE FONOLOJİK BOZUKLUK
Günümüzde pek çok ebeveyn, çocukları için, artikülasyon bozukluğu şikayeti ile dil ve konusma terapisti ne başvurmaktadırlar.
29 Haziran 2017 Perşembe 09:34
Günümüzde pek çok ebeveyn, çocukları için, artikülasyon bozukluğu şikayeti ile dil ve konusma terapisti ne başvurmaktadırlar. Peki halk arasında pelteklik olarak da ifade edilen artikülasyon bozukluğu nedir? Artikülasyon bozukluğu: konuşma esnasında bir harfin (fonemin) hiç çıkmaması, anlaşılır biçim de çıkmaması ya da harf başka bir harf olarak çıkmasıdır. Dil ve konumsa terapisi alanında artikülasyon bozuklukları ise R, S,Ş,Ç,C,K,L gibi fonemlerde sık olarak ortaya çıkmaktadır.
Artikülasyon bozukluğu fonem düzeyinde değerlendirilirken her fonem için kelimenin başında, ortasında ve sonunda kullanımları değerlendirilir. Yani bir çocuk ya da yetişkin T harfini değerlendireceksek,
T harfinin başta kullanımı : Tane
T harfinin ortada kullanımı: Beton
T harfinin sonda kullanımı: Bot
Bu üç düzeyinde değerlendirilmesi gerekir. Dil ve konuşma terapisti için terapi hedefi bu üç düzeydeki yanlış kullanımların ortadan kaldırılmasına yönelik olacaktır.
Bir harfin (fonemin) doğru kullanımı için en temel kriter yaş kriteridir. Her harfin (fonemin)kullanımı için beklenen bir yaş düzeyi vardır. Örneğin B,M gibi fonemler için doğru artikülasyon edilmesi beklenen yaş 2 iken, R foneminin doğru artikülasyonu için beklenen yaş 6 ve daha üzeri olabilmektedir. Bu nedenle bir fonemin beklenen yaştan önce konuşulamaması dil ve konuşma terapisi açısından bir artikülasyon bozukluğu olarak değerlendirilmez.
Artikülasyon Bozukluğuna Yol Açan Etmenler Nelerdir?
Gelişim gerilikleri
Çocukta dil bağının oluşması nedeniyle dilin rahat hareket edememesi
Konuşma organlarındaki Ince motor kaslardaki gerilikler ya da yetersiz fonksiyona sahip olması
Ağız (oral) ve yüz (fasial) deki anormallikler
Yarık damak, dudak
İşitme kaybı
Dikkat eksikliği
Mental gerilik
Fonolojik Bozukluk
Bir fonemin bir yerde doğru söylenirken başka bir yerde söylenememesidir. Fonolojik bozukluk ile artikülasyon bozukluğu arasında en önemli fark, artikülasyon bozukluğunda bir harfin kelimenin başında kullanıldığı her durumda yanlış söylenir. Fonolojik bozuklukta ise bazen doğru söylenir bazen yanlış söylenir. Örneğin T foneminin başta kullanımında Tane derken T doğru söylenir ancak Tokat söylenirken T yanlış söylenir. Hokat gibi söylenebilir.
Artikülasyon ve Fonolojik Bozukluk Terapisi
Artikülasyon bozukluğu yaşayan bir çocuk ya da yetişkin içinartikülasyon değerlendirme testinde geçmesi gerekir. Hangi fonemin hangi düzeyde ( başta, ortada, sonda) kullanılamadığının tespiti gerekir. Eğer artikülasyon bozukluğu gözlenmişse mutlaka işitsel değerlendirme ile gelişim değerlendirmesi yapılmalıdır. Eğer çok fazla sayıda fonemde artikülasyon ve fonolojik bozukluk gözlenmiş ise zeka testi yaptırmakta da fayda vardır.
Artikülasyon bozukluğunda dil ve konuşma terapisi çalışması planlanırken gelişim açısından kolay söylenmesi beklenen, b,m gibi fonemlerden başlanmalıdır. Dil ve konumsa terapisti bireyin motivasyonunu artırmak için kolay artiküle edilebilen fonemlerden, artiküle edilmesi daha zor fonemlere doğru gitmelidir.
- BM'den İsrail'in Türk-Filistin Dostluk Hastanesini hedef alan saldırısına tepkiBirleşmiş Milletler (BM), İsrail'in Türk-Filistin Dostluk Hastanesini hedef alan saldırısına tepki göstererek, hastaneler ile sağlık tesislerinin hiçbir zaman çatışma alanı olmaması gerektiğini bildirdi.17 Temmuz 2024 Çarşamba 20:33DÜNYADA SAĞLIK
- Gazze'deki Sağlık Bakanlığından hastanelere jeneratör temini için "acil durum" çağrısıİsrail saldırıları altındaki Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı, uluslararası toplum ve kuruluşlar ile Arap ve İslam ülkelerine, hastanelere jeneratör temini için "acil durum" çağrısı yaptı.17 Temmuz 2024 Çarşamba 18:13DÜNYADA SAĞLIK
- Türk sağlıkçılar Burundi'de yaklaşık 5 bin kişinin dişini tedavi ettiTürk sağlık ekibi, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) ve Tüm Afrika'nın Dostları Derneği (TADD) işbirliğiyle Burundi'de 5 bin kişiye diş tedavisi yaptı.17 Temmuz 2024 Çarşamba 18:08DÜNYADA SAĞLIK
- Hatay'da devrilen ambulanstaki 2 sağlık personeli yaralandıHatay'ın Dörtyol ilçesinde, devrilen ambulanstaki 2 sağlık personeli yaralandı.17 Temmuz 2024 Çarşamba 17:43BASIN HABERLERİ
- Sağlık Bakanı Memişoğlu, milletvekillerinin sorularını yanıtladı:Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, önceliklerinin birinci basamak sağlık hizmetleri olduğunu belirterek, "Bunun planlamalarıyla ilgili arkadaşlarımız çalışıyor, birkaç hafta içerisinde eylem planlarımızı ortaya koyacağız." dedi.17 Temmuz 2024 Çarşamba 17:03SAĞLIK BAKANLIĞI
- Ambulansların Durumu Gözden GeçirildiErzincan'da İl Sağlık Müdürü Dr. Cihan Tekin başkanlığında "Ambulans Bakım Onarım Durumları " hakkında toplantı yapıldı.17 Temmuz 2024 Çarşamba 16:13SAĞLIK BAKANLIĞI
- Tarsus’ta ’Gezici Sağlık Hizmet Aracı’ Faaliyete BaşlıyorTarsus'ta tam donanımlı "Gezici Sağlık Hizmet Aracı" faaliyete geçiyor. Kentte sağlık hizmetlerine ulaşımda güçlük çeken vatandaşlar ile kırsal mahallelerde...17 Temmuz 2024 Çarşamba 15:58BASIN HABERLERİ
- (Özel) Başkan Bakkalcıoğlu, Kalbi Tekrar Çalıştırılan Minik Ela’yı Esogü’de Ziyaret EttiBilecik'in Bozüyük ilçesinde klorlama çukuruna düştükten sonra kalbi durmuş bir şekilde çıkarılan ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Sağlık,...17 Temmuz 2024 Çarşamba 15:28BASIN HABERLERİ
- Akıllı Mercekle Gözlüğü Bırakmak MümkünAcıbadem Kayseri Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Altan Göktaş, akıllı mercekler sayesinde 40 yaş sonrası gözlüğü bırakmanın mümkün...17 Temmuz 2024 Çarşamba 14:43GÖZ HASTALIKLARI
- 4 Ton Çöp Çıkan Evi Temizlenip Yaşanabilir Hale GetirildilerOdunpazarı Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü ekipleri, İstiklal Mahallesi'nde bulunan ve içinden 4 ton çöp çıkan evi temizleyip yaşanabilir hale...17 Temmuz 2024 Çarşamba 14:28BASIN HABERLERİ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel